Віктарына “Размаўляем па-беларуску”

Віктарына “Размаўляем па-беларуску”

Мэты: стварыць умовы для пашырэння і ўзбагачэння слоўнікавага запаса школьнікаў, развіваць у вучняў кемлівасць, пачуццё слова; сфарміраваць уменне творчага прымянення ведаў, выхоўваць цікавасць да мовы, культуры маўлення

Абсталяванне: карткі з заданнямі, малюнкі, сігнальныя карткі, жэтоны розных колераў

1.Уступнае слова настаўніка

Як цудоўна гэта, дзеці,

Што ёсць літары на свеце –

Зычныя, галосныя!

Да адной адну дадаць –

Можна словы з іх складаць,

Смешныя, сур’ёзныя!

Слова ты –

Слова я.

Пачынаецца гульня!

У Слова вялікая сіла. Ім трэба ўмець карыстацца, бо словам можна і параніць, і вылечыць чалавечыя душы. Сёння мы з вамі таксама звернемся да беларускага слова. У нечым для вас новага і абсалютна невядомага. Будзем думаць, што наша сённяшняе мерапрыемства прынясе вам веды, якімі вы станеце карыстацца і надалей.

2.Прадстаўленне каманд: назва, удзельнікі "Васілёк", "Лянок"

Размінка

. Вашай увазе будзе прапанавана некалькі загадак – вы павінны іх разгадаць. (За кожны правільны адказ – 1 бал)

Уночы ціхенька бурчыць,

А зранку пеўнем пракрычыць.

Каб не праспаў я, сочыць пільна

Надзейны сябра мой - … (Будзільнік)

Хоць не куст – лісткі скідае:

Дзень наступны адзначае.

Ліст апошні ападзе –

Новы год да нас ідзе. (Каляндар)

Будзе дождж – ды што за страх,

Я нясу з сабою дах!

Як пачую кропляў звон,

Раскрываю … (Парасон)

Кожны дзень са зброяй гэтай

Я палюю на катлеты.

З першай спробы ў іх пацэліць

Вастразубы мой … (Відэлец)

Кола рэжу напалам,

Кола мажу маслам сам,

І гатовы мой сняданак!

Што за кола? (Абаранак)

Каляровыя браткі

Носяць з дрэва кажушкі.

Мы завострым ім галоўкі,

Каб маглі пісаць … (Алоўкі)

Першае выпрабаванне

Ці ўмееце вы вітацца па-беларуску? А што трэба сказаць чалавеку, які збіраецца адпачыць? Ваша задача уставіць патрэбныя па сэнсе словы ў верш Васіля Віткі.(За кожнае правільна ўстаўленае слова – 1 бал, можна скарыстаць падказку, але ў такім выпадку – 0.5 бала за кожнае слова).

Чатыры пажаданні

Добра, калі ты змалку

Можаш вітаць людзей

Раніцай: “_______________________”

І апоўдні: “_______________________”,

Увечары пры сустрэчы

Знаёмым сказаць: “__________________________”

А соннаму сонейку нанач

І ўсім добрым людзям: “______________________”.

Падказка: Дабранач! Добрага ранку! Добры вечар! Добры дзень!

Другое выпрабаванне

Мы з вамі ўспомнілі словы прывітання на беларускай мове, а зараз прапаную вам назваць прадметы або істот на малюнках па-беларуску. (За кожны правільны адказ 1 бал) . Слайд 1

Адказы: 1. Сланечнік, 2. Певень, 3. Канюшына, 4. Суніцы, 5. Парасон, 6. Сцяг, 7. Пацеркі, 8. Вожык, 9. Гузік, 10. Валошка.

Трэцяе выпрабаванне

Папрацуем зараз перакладчыкамі. Умовы задання наступныя: кожнай з каманд трэба перакласці спачатку слова, потым словазлучэнне, а затым сказ. Калі каманда не ведае адказу або прапануе няправільны варыянт, то ўдзельнікі іншых каманд могуць яе паправіць і зарабіць дадатковы бал. (За пераклад слова – 1 бал, словазлучэння – 2 балы, сказа – 3 балы)

1.     Карандаш. Принести мел. Разрешите, пожалуйста, войти в класс. (аловак, прынесці крэйду; Дазвольце, калі ласка, увайсці ў клас)

2.     Беседа. Интересный знакомый. До свидания, надеюсь на скорую встречу. (размова/гутарка, цікавы знаёмы; Да сустрэчы/да пабачэння, спадзяюся на хуткую сустрэчу!)

Чацвёртае выпрабаванне

Расшыфруйце беларускую прыказку: з дапамогай лікаў зашыфравана прыказка, лікі адпавядаюць парадкаваму нумару літар у беларускім алфавіце. (За правільна расшыфраваную прыказку – 2 балы)

Хлеб усяму галава 

Адклад не ідзе на лад.

Пятае выпрабаванне "Хто я"

Пазнайце слова па яго лексічным значэнні. (За кожны правільны адказ – 1 бал)

Пакрывала для стала, настольнік. – АБРУС

Расліннае масла са сланечнікавых семак, кукурузы і пад. – АЛЕЙ

Прылада для разгладжвання бялізны, адзення. - ПРАС

Прыстасаванне для засцярогі ад дажджу і сонца; круглы кавалак тканіны, нацягнуты на спіцы, якія прымацаваны да доўгай ручкі. – ПАРАСОН

Заключнае слова настаўніка

Хацелася б верыць, што вам сёння было не толькі весела, але і цікава. Я вельмі спадзяюся, што навука беларускай мове не будзе вам зараз здавацца асабліва страшнай і цяжкай. Карыстайцеся мовай, вывучайце яе і, галоўнае, - не забывайце! Бо што ж мы за народ такі, які роднай мовы не ведае!