Асосҳои барномасозӣ дар забони HTML

Яке аз хосиятҳои асосии WWW ин истифодаи гиперматнҳо ба ҳисоб меравад. Гиперматн (абарматн) – нишонаест, ки ба воситаи он аз дохили як ҳуҷҷат якбора ба як ё якчанд ҳуљљати дигар (файлҳои матнӣ ё информатсияи дигари намудҳои гуногундошта) алоrа барќарор карда мешавад.

Сарсухан

Яке аз хосиятҳои асосии WWW ин истифодаи гиперматнҳо ба ҳисоб меравад. Гиперматн (абарматн) – нишонаест, ки ба воситаи он аз дохили як ҳуљљат якбора ба як ё якчанд ҳуљљати дигар (файлҳои матнӣ ё информатсияи дигари намудҳои гуногундошта) алоrа барќарор карда мешавад. Гиперматнро аз матни оддӣ ба осонӣ фарќ кардан мумкин аст, чунки ҳангоми ба болои он овардани нишондиҳандаи муш, вай шакли махсусро (панљаи даст) мегирад. Пас аз пахши тугмаи чапи муш, идоракунӣ ба rисми дигари ҳамин хуxxат ё ба хуxxати дигари компютери мазкур ва ё ҳатто ба хуxxатҳои компютерҳои дигари ба шабакаи Интернет пайвастбуда, ки ба ин матн ягон алоќамандие доранд, ба амал меояд.

Ҳамаи серверҳои WWW забони махсуси HTML (Hypertext Markup Language)-ро истифода мебаранд. HTML-ҳуxxатҳо файлҳои матние мебошанд, ки асоси онҳоро фармонҳои махсус ташкил додаанд. Барои xўстуxўйи информатсия дар Интернет программаҳои махсус – Browzer (броузерҳо) хизмат мерасонанд. Масалан, Internet Explorer мисоли чунин программа шуда метавонад.

1.Таърихи пайдоиши Интернет

Таърихи пайдоиши Интернет беш аз 30 сол дорад. Дар солхои 70-ум ширкати калони Амрикои бо шабакаи машхури ARPANET кор мекарданд. Аввалин бор ин шабакахо дар куввахои харбии иттиходи Амрико истифода шудаанд. Соли 1974 ба аrидае омаданд, ки ки шабакае созанд, то гуфтугузораш ягона бошад. Аз ин лиҳоз соли 1974 аввалин маrола бо номи протоколи байни шабакавии пакети додашудаҳо ва баъдтар соли 1982 протокол бо номи TCP IP (Transmission control protocol Internet Protocol) пайдо шуд. Бо пайдо шудани маънои калимаи Интернет, яъне шабакаҳои муттахидшуда пайдо шуд ва соли 1992 бошад WWW(World Wide Web) , ки маънояш анкабуди умумиxахонb мебошад пайдо шуд. Яъне WWW ин сервери умумичахони мебошад. Бо пайдо шудани Интернет забонхои сайтсозb пайдо шудан , ки ба гуруҳи ин забонҳо HTML. XML PHP ва редактори Front Page дохил мешаванд.

2.Сохтори забони HTML

Барои сохтани сайтхо забони барномасозии HTML хле кулай мебошад. Сохтори барнома дар забони HTML аз ду кисм иборат мебошад .

1. Тасвири сарлавхаи браузер

2. Тани барнома.

Барнома дар забони барномасозии HTML дар асоси тегахо навишта мешавад. Тег гуфта фармонхои махсусеро меноманд, ки дар асоси онхо барнома навишта шуда, онхо бо кавсхои кунчи махдуд мебошанд. Тарзи навишти тегахо чунин мебошад.

Теги саршави <TAG>

Tеги анчомдихи </TAG>

Маълумотхо дар дохили тегахо навишта мешаванд. Баъзе тегахои забони HTML дорои атрибутхои махсус мебошанд. Маънои калимаи тег рамз ё ишора мебошад.

Тегаҳои асосии забони HTML

Ба гурухи тегахои забони HTML тегахои зерин дохил мешаванд.

<Html> , <Head>, <Title>

Тарзи навишти тегаи Html чунин аст.

<HTML> тегахо </HTML>.

Вазифаи ин тега аз он иборат мебошад, ки ба транслятори компютер муайян мекунад, ки барнома дар кадом забон навишта шуда истодааст. Тегаи зерин дорои атрибути махсус намебошад.

Тегаи <Head> бошад барои тасвир намудани сарлавхаи браузер лозим мебошад ва тарзи пурраи навишти он чунин аст. <HEAD> тега</HEAD>.

Тегаи зерин чуфт буда, дорои ягон атрибут нест.

Тегаи <Title> низ барои тасвир намудани сарлавхаи браузер лозим мебошад. Тегаи зерин дардохили тегаи Head навишта мешавад ва тарзи пурраи навишти он чунин аст. <Title> сарлавха </Title>.

Мисол:

<HTML>

<HEAD>

<Title> Сахифаи аввали ман дар Интернет </Title>

</Head>

</HTML>

Барномаи зерин сахифаи холии бо сарлавхаи Сахифаи аввали ман дар Интернет-ро тайёр мекунад, ки намудаш чунин аст.

Теuахои тасвири тани барнома

Барои тасвир намудани тани барнома дар забони Html теuаи зерин <Body> теuахо </Body> истифода бурда мешавад. Body маънои бадан (тела)-и барномаро дорад. Ин теuа ҷуфт буда атрибутҳои зеринро дар бар мегирад.

1. Аlink-барои муайян намудани ранги сатре, ки ба он муроxиат карда мешавад;

2. Bgcolor- барои муайян намудани ранги майдони браузер зарур аст;

3. Text- барои муайян намудани ранги матни дохилкардашуда зарур мебошад.

{ангоми истифодабарии атрибутхои зерин рангхо дар шакли код , ё ин ки ном навишта мешаванд. Таблисаи дар зер овардашуда номгуи рангхо ва кодхои онхоро пешниход мекунад.

Ном	ифода	код
Black	Сиёх	#000000
Maroon		#008000
Green	Сабз	#008000
Olive		#808000
Navy	Кабуди сиёх	#000080
Purple	Гулоби	#800080
Teal	Сабзи сиёх	#008080
Gray	Хокистарранг	#8087080
Silver	Нукраги	#C0C0C0
Red	Сурх	#FF0000
Yellow	Зард	#FFFF00
Blue	Кабуд	#0000FF
White	сафед	#FFFFFF

Мисол:

<HTML>

<HEAD>

<Title> Сахифаи аввали ман дар Интернет </Title>

</Head>

Хуш омадед ба сахифаи авали ман!!!!!!!!

</Body>

Барномаи зерин чунин сахифаро мекушояд.

Теги <Body>дар дохили теги <Head> навишта мешавад ва пеш аз <HTML> пушида мешавад. Навъ рангхо хангоми истифодабарии атрибутхои тегаи зерин дар дохили нохунак гирифта мешавад.

4. Теги навишти сарлавхахо

Дар забони Html тегахои махсуу вучуд доранд, Ки барои тагйир додани андозаи харфхо истифода бурда мешаванд. Ба ин гурух тегахои зерин дохил мешаванд.

<H1> Сарлавха </H1>

<H2> Сарлавха </H2>

<H3> Сарлавха </H3>

<H4> Сарлавха </H4>

<H5> Сарлавха </H5>

<H6> Сарлавха </H6>

Андозаи аз хама калон теuи <H1> буда , аз хама хурдтаринаш<H6> мебошад.

Теuахои зерин аз чунин атрибутхо иборат мебошанд:

1. Align-атрибути зерин мавкеи навиштро дар сахифа муайян мекунад. Атрибути зерин дар навбати худ аз чунин параметрхо иборат мебошад.

· center-баркарор кардани матн дар мобайни сахифа;

· left –баркарор кардани аз тарафи чап;

· right - баркарор кардани аз тарафи рост;

· justify –баробар баркарор кардани матн.

Мисол:

<Html>

<Head>

<Title> Сахифаи аввали ман дар Интернет

</Title>

</Head>

Хуш омадед ба сахифаи авали манн!!!!!!!!

<H1 Align=”center”> Номи ман Маҳина аст.

</H1>

<H2 Align=”Left”> Номи падарам Салим

</H2>

<H3 Align=”Right”> Номи модарам Мадина

</H3>

<H4 Align=”Justify”> Номи хохарам Мичгона

</H4>

<H5 Align=”center”> Номи додарам Иброхим

</H5>

<H6 Align=”Left”> Номи бибиам Нигора

</H6>

</Body>

</Html>

Барномаи зерин чунин сахифаро мекушояд.

Гузоштани абзатс ва гузаштан ба сатри нав дар забони Html

Барои гузоштани абзатси нав дар забони Html тегаи махсус истифода бурда мешавад, ки тарзи навишти он чуни наст.

Тегизерин низ чуфт буда, ба мисли тегахои тагирдихии андозаи харфхо атрибути Align-ро дорад.

Теги гузариш ба сатри нав чунин тарзи навишт дорад <Br>. Аз руйи навиштачот аён мегардад, ки теги зерин ток мебошад, яъне ки тегаи зерин танхо як бор навишта шда, анчомдихи надорад.Тегаи зерин хамеша дар охири сптр навишта шуда, курсорро аз сатри нав мегузаронад. Дорои ягон атрибут намебошад.

Мисол:

<Html>

<Head>

<Title> Сахифаи аввали ман дар Интернет

</Title>

</Head>

<H1 Align=”center”> ШАРХИ ХОЛ

</H1>

<P>

Ман Мирзоев Ш.соли 1992 дар шахри Душанбеи Чумхурии

Точикистон дар оилаи коргар таваллуд шудам<Br>

Оилаи мо аз 6 нафар иборат мебошад. Ман дар оилаамон аз хама фарзан<Br>

ди хурди мебошам.

</H2>

</P>

</Body>

</Html>

Натичаи барномаи зери чуни наст.

Кашидани хатхои горизонтали дар Web сахифа

Барои кашидани хатхои горизонтали дар Web –сахифа тегаи зерин истифода бурда мешавад, ки тарзи навишти он чунин аст.

<Hr>

Тегаи зерин ток буда,аз чунин атрибутхо иборат мебошад:

1. Align- барои муайян намудани мавкеи хатхо дар сахифа;

2. - барои муайян кардани дарозии хатхои горизонтали. Параметри атрибути зерин бо фоиз ё ин ки пиксел чен карда мешавад.

3. Size- бfрои муайян намудани дарачаи гавсии хатхои горизонтали зарур аст. Кимати атрибути зерин бо пиксел ишора карда мешавад.

4. Color- атрибути зерин барои муайян намудани ранги хатхои горизонтали зарур аст.

<Html>

<Head>

<Title> Сахифаи аввали ман дар Интернет

</Title>

</Head>

<H1 ШАРХИ ХОЛ

</H1>

<P>

Ман Махинаи М.соли 1992 дар шахри Душанбеи Чумху<Br>

рии Точикистон дар оилаи коргар таваллуд шудам<Br>

Оилаи мо аз 6 нафар иборат мебошад. Ман дар оила<Br>

амон аз хама фарзанди хурди мебошам.

</H2>

</P>

</Body>

</Html>

Тегахои форматкунонии забони Html

Хангоми тайёр намудани Web-сайтхо ба барномасозон лозим меояд, Ки маълумотхои дохилкардаро колаббанди намоянд. Барои колаббанди намудани маълумотхо дар забони Html тегахои зерин истифода бурда мешаванд.

1. <B> матн </B>-ба шакли гавс табдил додани харфхо;

2. <I> матн </I>- ба шакли моил табдил додани харфхо;

3. <U> матн </U>-харфхои дар зераш хат кашида шуда;

4. <Strike> матн </Strike>-матни хатзадашуда;

5. <Big> матн </Big>-навишти харфхои калон;

6. <Small> матн </Small>-навишти харфхои хурд;

7. <Sub> матн <Sub>- ба индекси болои табдил додани курсор;

8. <Syp> матн <Syp>-ба индекси поени табдил додани курсор.

Мисол:

<Html>

<Head>

<Title> Сахифаи аввали ман дар Интернет

</Title>

</Head>

<Big><B><U> ШАРХИ ХОЛ

</U></B></Big>

<P>

Ман Махинаи М.соли 1992 дар шахри Душанбеи Чумху<Br>

рии Точикистон дар оилаи коргар таваллуд шудам<Br>

Оилаи мо аз 6 нафар иборат мебошад. Ман дар оила<Br>

амон аз хама фарзанди хурди мебошам.

</I></H2>

</P>

</Body>

</Html>

Агар бо сахифаи болои мукоиса намоем, дар сахифаи зерин шакли харфхо аллакай дигар мебошад.

Истифодабарии шрифтхои гуногун дар забони Html

Чих еле ки маълумот аст, амълумотхоро бо шрифтхои гуногун дохил кардан мумкин аст, ки яке аз дигаре ба кули фарк мекунад. Барои истифодабарии шрифтхои гуногун дар забони Html тегаи зерин истифода бурда мешавад.

<Font> матн </Font>

Тегаи зериг аз чунин атрибутхо иборат мебошад:

1. Face-атрибути зерин барои интихоби шрифтхо лозим Буда, параметрхои он номгуи шрифтхо мебошанд. Масалан, Times New Roman;

2. Color-атрибути зерин барои интихоб намудани ранги шрифтхо зарур аст;

3. Size-атрибути зерин барои интихоби андозаи харфхо лозим буда, параметри он аз 1 то 7 тагйир меёбад.

<Html>

<Head>

<Title> Сахифаи аввали ман дар Интернет

</Title>

</Head>

<Big><B><U> ШАРХИ ХОЛ

</U></B></Big>

<Font Face=”Baskerville old Face” color=”red” Size=”4”> Ман Махинаи М.соли 1992 дар шахри Душанбеи Чумхурии</Font>

<Font Face=”Arial Black” color=”green” Size=”5”> Точикистон дар оилаи коргар таваллуд шудам </Font>

<Font Face=”Agency FB” color=”purple” Size=”6”> Оилаи мо аз 6 нафар иборат мебошад. Ман дар оилаамон </Font>

аз хама фарзанди хурди мебошам.

</Body>

</Html>

Хулоса

Албаттта веб-саҳифаҳоро бо забонҳои гуногуни барномасозb сохтан мумкин ва яке аз чунин забонҳо забони барномасозии HTML мебошад, ки имкониятҳои гуногуни сохтани веб-саҳифаҳоро дорад. Яъне бо истифодабарии забони зерин ҳам гузоштани матни гуногун, расмҳои гуногун, маълумотҳои овозb, видеоb, xадвал ва умуман ҳамаи намуди маълумотҳоро ворид кардан мумкин аст.

Адабиётҳо

Сарсухан Яке аз хосиятҳои асосии

Таърихи пайдоиши Интернет

Тарзи навишти тегахо чунин мебошад

HEAD > < Title > Сахифаи аввали ман дар

Таблисаи дар зер овардашуда номгуи рангхо ва кодхои онхоро пешниход мекунад

Теги < Body >дар дохили теги <

Align - атрибути зерин мавкеи навиштро дар сахифа муайян мекунад

H 6> </ Body > </ Html >

Мисол: < Html > < Head > <

Кашидани хатхои горизонтали дар

Html > < Head > < Title > Сахифаи аввали ман дар

Тегахои форматкунонии забони Html

Title> </Head> <Body Bgcolor=”Blue”

Агар бо сахифаи болои мукоиса намоем, дар сахифаи зерин шакли харфхо аллакай дигар мебошад

Font Face =” Arial Black ” color =” green ”

Хулоса Албаттта веб-са ҳ ифа ҳ оро бо забон ҳ ои гуногуни барномасоз b сохтан мумкин ва яке аз чунин забон ҳ о забони барномасозии

Адабиёт ҳ о

Материалы на данной страницы взяты из открытых истончиков либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.

01.05.2023