Батик өнері

Күні: 14.09.2016ж. Сабақтың  тақырыбы: Сабақтың мақсаты: 6  «Ә» сынып Бекітемін:_______Келдібаева Б.О.  Бисерден салпыншақ, білезік, алқа тоқу технологиясын меңгерту Рахимжанова М.М.  оқушылардың моншақпен (бисер) жұмыс істеудегі шеберлігін арттырып;  білімін жүйелеу;  моншақпен білезік,алқа т.б. тоқуды үйрену.  бисер тарихы мен білезік тоқудың технологиясымен таныстыру; меңгерту.  оқушылардың ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту.  оқушыларды ұқыптылыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу. Сабақтың түрі: Пәнаралық  байланыс: Қауіпсіздік ережелері: аралас сабақ, сарамандық жұмыс, тарих, бейнелеу,сызу, математика 1. Инені киімге қыстыруға болмайды  2. Инені тістеп аузға салуға болмайды 3. Моншақ,бисерлерді де ауызға салуға болмайды 4. Лесканы тек қайшымен қию керек 5. Иненің ұшын жолдасыңа бағыттама 6. Қайшыны өз ережесіне сай пайдалан 7. Жұмыс соңында , жұмыс орнын мұқият,тиянақты жина Көрнекіліктер: моншақ түрлері, моншақ  кітабы, бисерден жасалынған  бұйымдардан көрме Керекті құрал ­ жабдықтар: домалақ моншақ,  бисер, ине, схема,қайшы т.б. Көрме көрінісінен Түйінді  идеялар:  Оқушы білімінің өмірмен байланысы  Ғылыми негіздердің зертханалық ­ сарамандық жұмыстармен байланысы  Алған білімін сапалы, жүйелі меңгеру  Теория мен сарамандық әдістердің өзара байланысы  Іздену жұмыстарының ғылыми тұрғыда орындалуы   Нәтижеге жету ынтасын қалыптастыру Мұғалімнің іс ­ әрекеті Оқушының іс­әрекеті І. Ұйымдастыру кезеңі ­ сәлемдесу; ­ оқушыларды түгелдеу; ­ оқушылардың сабаққа даярлығын  құрал ­ жабдықтарын қадағалау; Ой қозғау стратегиясы ­   қызддар   тағып   келген   сәнді   бұйымдары «бантик»  арқылы топқа бөлінеді; Бисермен сәндік бұйымдар: алқа, сырға, білезік, тұмарша тоқуға болады 1. А ­ Мойынға тағатын әшекей? (Алқа, 1әріп) 2. Л ­ Ресейде бисерді өз тәжірибесімен жасаған кім? (Ломоносов, 1 әріп) 3. Қ ­ Жарқылдаған қос қылыш, Қолға тисе жоқ тыныш. (қайшы, 1 әріп) 4. А ­ Бисерді неден жасайды? (металл, 4 әріп) 5. Т – Бисердің түрі? (таяқша, 1 әріп) 6. О ­ Бисерді көп шығарған ел? (Жапония, 4 әріп) 7. Қ ­ әйел баскиіміне тағатын үлкен маржан моншаққалай аталады?  (былқылдақ, 9 әріп) 8. У ­ «Бисер» сөзі арабтың қандай сөзінен шыққан? (буера, 2 әріп) Рубин тобы Жемчуг тобы Янтарь тобы Сафир тобы Топқа бөліну: Салпыншақ схемасы  Мәңгілік  ел—мәңгілік мұрат ! Мәңгілік  ел –қазақ халқының ұлттық идеясы ­ Н.Назарбаев ­ «Мәңгілік  ел болу» –ол бәсекелеске қабілетті білім болу; ­ол елдің ­өнері, кәсібі, тыныс­тіршілігі, салт­дәстүрі; ­туған өлкеде жасыл жері, таза ауасы, халқының жағдайы болуы;  ­елдіңде, жердіңде, адамдардың да көкірегінде жарық, жылу болуы. Жаңа  сабақ. Моншақ деген сөздің өзі ірі моншақтарға берілген жалпы түсінік. Бисер – ұсақ моншақтарға берілетін түсінік. Стеклярус – ұзындығы 3 мм түтікше тәріздес су моншақ түрі. Моншақ сөзінің шығуы “Мойын ­ шақ” немесе “Мойын ­ тақ” деген сөздерден  құралған. Әйел бас киіміне тағатын үлкен моншақ маржанды ­ былқылдақ, сәукеленің екі жағынан кеудеге төгіліп тұратын моншақтарды ­ жырға деп  атаған. Алқаны бисерден, алтын, күмістен соғып домалақтап, асыл тастардан тізіп  салпыншақ етіп жасайды. Алқа бөлшектерінің атауы: алақан ­ алқаның ортаңғы негізгі бөлігі тақтасы, аяқ ­ алқаның салпыншағы, тойнақ ­ алқаның екі ұшын біріктіретін топса. Алқаны қандай материалдан жасағанына байланысты:  лағыл (рубин), маржан (коралл), меруерт (жемчуг), жарқылдауық тасты  (самоцвет) алқалар ­ деп атайды. Соның ішінде біздің бүгінгі сабағымызда тоқитынымыз бисерден білезік, алқа  тоқу. Моншақ неолит дәуірінде тастан және сүйектен, қола дәуірінде металдан жасалған. Ежелгі Мысырда, орта ғасырларда Венецияда, Русьте, Орта Азияда  шыныдан жасалған.  Шолпы, шашбаудағы алтын, күмістен жасалған зергерлік бағалы бұйымдарды  тізілген моншақтармен өзара қосып әшекейлеген. Алқаны су моншақтан, алтын,  күмістен соғып домалақтап, асыл тастардан тізіп салпыншақ етіп жасайды. Моншақтың түрлері: домалақ, сопақша, таяқша, ­Моншақты неден жасайды? Шыны, керамика, хрусталь, металл ­Моншақты қандай бұйымдарға қолданады? Кестелеу, киімдерге, аяқ киім, сөмке, әмиян, көз әйнектің қорабы, Мұғалімнің іс ­ әрекеті ­бізде қонақта кітапханашы  апайымыз Гүлжанар, апайымыздың хоббиі бисерден тоқымашылық Қонағымыз Гүлжанар апай ­Бисерден жасалынған бұйымдарынан көрме көрсете отырып, шеберлік сабағын ұсына отырып, құпияларымен бөліседі Сарамандық жұмыс. Жаңа сөздер: Бисер ­ ұсақ моншақтарға берілетін жалпы түсінік. Стекулярус ­ ұзындығы 3мм түтікше тәріздес сумоншақтың түрі. Фурнитура ­ қосымша көмекші материалдар (түйме, ілгек, жіптер, композиция) Композиция ­ бірнеше заттың көркем жиынтығы және құрастыру Сергіту мин:  қыздар қолдарын қатты ысқылап, көздерін жұмып,көз алмасын  қыздыру;  ірі моншақтарды алақан ортасына салып,қатты ысқылай,массаж  жасаймыз Жұмысты бастамас бұрын ҚТЕ  еске салу. І. Керекті құралдар: ІІ. Жұмыстың реті: 1. Тот басқан инемен жұмыс жасауға  болмайды. 2. Инені ауызыңа салма. 3. Моншақтар шашылып кетпес үшін  оларды бөлек жайпақ ыдыстарда немесе қорапшаларда ұстаған жөн. №11 бисер  инесі, леска жіп,  қызыл және сары домалақ бисер,  қызыл түтікше  бисер. 1. білезік тоқу технологиясы. 2. нұсқау картасы бойынша  жұмыс жасау. Білезік тоқу  технологиясы: әркім өз  қалауымен моншақ түрін  таңдап алады. Үйден орындап келген шығармашылық жұмыстарын қорғау барысы Бекіту  сұрақтары: 1. Ең алғаш бисер қай елде пайда болды. (Египет) 2. Параллель тоқу әдісімен тоқылатын бұйым. (гүл) 3. Бисермен сәндік үшін қандай бұйымдар тоқылады. (әшекей) 4. Бисермен гүл, жапырақ тоқу үшін қандай материал қолданған жөн. (сым) 5. Тұңғыш рет бисер қандай өндіріспен байланысты болды. (әйнек өндіру) 6. Таяқша, сопақша қырлы бисердің формалары. (дөңгелек) 7. Алқа тоқуға қолданылатын материал. (леска) 8. Бисермен жұмыс істегенде қажетті құрал. ( қайшы). Қорытындылау. Бағалау. Үйге тапсырма: Жасаған жұмыстарын тексеру жетістіктерін айту кемшілігін  ескерту.  Алқа тоқуға керекті құрал әкелу. Базардағы алқа мен өз қолымен жасаған алқаны салыстыру. Базардағы алқа. Бағасы өте қымбат Алқа тоқылған бисердің сапасы нашар Базардағы алқа Дизайн дәрежесі төмен Бұйым бір пайдалануға ғана арналған ӨЗДЕРІ ЖАСАҒАН АЛҚА ӘДЕМІ ДИЗАЙН ЕҢБЕК ШЫҒЫНЫ АЗ ТОҚЫҒАН ЖІП БЕРІК АЛҚА МАТЕРИАЛЫ ҚЫМБАТ ЕМЕС ЭКОНОМИКАЛЫҚ ШЫҒЫН АЗ ЖАСАЛУЫ ӨЗ ОЙЛАҒАНЫНДА АЛҚАНЫҢ ӨЛШЕМІ ӨЗ ОЙЛАҒАНЫНДАЙ ЖАСАУҒА ҚАЖЕТТІ МАТЕРИАЛ Үйге тапсырма.таңдаған  әшекей бұйымдарын жалғастырып, аяқтау.