Электр кедергісінің температураға тәуелділігі. Асқынөткізгіштік.

Пәні: Физика Күні: 26.01.2018ж Сынып:8 «А,Ә» Сабақ тақырыбы Сабақ негізделген оқу  мақсаты (мақсаттары) Мектеп:Қызылжар орта мектебі Мұғалімнің есімі: Утаршаева А.Қ. Қатысқандар саны: Қатыспапағандар  саны: § 40. Электр кедергісінің температураға тәуелділігі. Асқын өткізгіштік  Оқушыларға   электр   кедергісінің   температураға   тәуелділігі, асқын өткізгіштік туралы түсінік беру.  Оқушыларды   өз   бетімен   ой   қорытындыларын   жасай білугедағдыландыру.  Жауапкершілікке,   тиянақтылыққа,   еңбекқорлыққа,   белсенді қатысуға тәрбиелеу. Сабақ мақсаттары /табыс  критерийлері/ Тілдік мақсат Алдыңғы оқу Сабақ кезеңдері Жоспарланған уақыт Барлық оқушылар: 8 /А,Ә/ электр кедергісінің температураға тәуелділігі, асқын өткізгіштік туралы   мағұлмат алады, ұғынады. Оқушылардың басым бөлігі:А,Ә электр кедергісінің температураға тәуелділігі, асқын өткізгіштік туралы   мағұлмат алады, ұғынады.мысалдар  мысалдар келтіре отырып, есептер  шығарады.  Кейбір оқушылар:А Электр кедергісінің температураға тәуелділігі, асқын өткізгіштікке мысалдар  келтіре алады, есептер шығарады жұптарына көмек көрсетеді.Еркін сөйлей  алады. Оқушылар: Өз ойларын толық, нақты жеткізе алады. Негізгі сөздер мен тіркестер: Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік біліктер: Талқылауға арналған тармақтар:the power of current, voltage, electric moving  forces, resistance, resistivivty, superconductivity « Миға шабуыл » стратегиясы арқылы өткен тақырыптарды тексеремін.  Жоспар Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулар мен қатар, ескертпелерді жазыңыз) Мұғалімнің әрекеті 1­кезең:  Қызығушылықты ояту: 1.Амандасу. Good morning children. Who is absent?  What is the date today? Сыныпты түгендеу.  Оқушыларды түгендеу. Сабаққа назарларын аудару. Үй тапсырмасын  тексеру  барысында,оқушыл ардың ойлау, есте  сақтау, еркін  сөйлеу қабілеттерін дамыту. 2. Оқушылардәптерлеріне орындайды. 3. . Оқушылардың үйге берілген тапсырмаларды қалай меңгергендерін тексеру: 1.  Слайдта 5 сұрақ беріледі. Оқушыдәптеріне жауап береді. Оқушы кезекпен шығып, кестені толтырады. Оқушылардан  жауап аламын 4мин. 1.Ток бірлігі: A)   Ватт.     B)   Ампер.     C)   Вольт.     D)   Ом.     E) Джоуль. 2.   Электр   кедергісінің   өлшем   бірлігі: өлшем     күшінің   Ресурс тар Тест  карточ ка Дапте р Оқушыларды ң әрекеті 1.Амандасады.  Сынып сабаққа  әзірленеді.  Жинақталады.  Сабаққа  назарларын  аударады. 2. Сабаққа  дайындығын  көңіл­күйін  айтады. 3. Оқушылар  минитест  сұрақтарға  жауап береді.   жауап аламын өлшем A)   Ватт.   B)   Ампер.     C)   Вольт.     D)   Ом.     E) Джоуль. 3.Кернеудің бірлігі: A) Ватт.     B) Ампер.   C) Вольт.   D) Ом.   E) Джоуль. 4.Тізбектегі электр зарядының орын ауыстыру жұмысын   сипаттайтын   физикалық   шама. A) кедергі.   B) кернеу.   C) қуат.   D) заряд.   E) кернеулік. 5.I   =   10   А     t   =   10   мин   уақытта тасымалдайтын заряд. A) 3000 Кл.B) 600 Кл.C) 6000 Кл.D) 0,6 Кл.E) 60 Кл. 3.Кестемен жұмыс   ток     4мин.Кестемен  жұмысқа7 мин  уақыт беріледі. Слайд Проек тор,  интерб елсенд і  тақта,  қалам,  дәптер Оқыту үшін  бағала у және оқуды  бағала у:  жаңаш а  көзқар ас.  Әдісте мелік  құрал. 2­кезең:  Мағынаны  ажырату:  ­ оқушылар өз  тәжірибелері  арқылы жаңа білім  туралы өзіндік  түсінік пен пікір  қалыптастырады; ­ жаңа білім жайлы  өзіндік түсінік  қалыптастырады 1. «Өкіл стратегиясымен» өздері мәлімет  алады. Жаңа сабақ Өткізгіштің   кедергісі   R   оның   өлшемдері мен материалына тәуелді екенін білеміз.   1.Оқушылар   видеороликтен  тиянақты, жинақы  отырып мәлімет  алады. Өткізгіштің кедергісі оның температурасына тәуелді бола ма? Бұл сұраққа жауап беру үшін мынандай   тәжірибені   жасайық.   Спираль   сияқты иілген   темір   сымды   ток   көзі   және   амперметрге қосылған   тізбектей   қосамыз. Амперметрдің   көрсетуін   анықтап   алып, спиральды шамның жалынына ұстап қыздырамыз. Спираль   қызған   сайын,   амперметр   тізбектегі токтың азайғанын көрсетеді. тізбекке   Демек,   қызғанда   темір   сымның   кедергісі артады.   Темір   спиральды   басқа   металдан жасалған   өткізгішпен   ауыстыра   отырып, қыздырған   кезде   барлық   металдардың кедергісінің артатынын байқаймыз.  Тәжірибе:   (видоеролик   арқылы   тәжірибе көрсетіледі) Өткізгіштің   кедергісінің   температураға тәуелділігі: Кейбір таза металдардың кедергісі әжептәуір, ал қорытпаларда кедергі аз артады. Температура артқанда,   кедергісі   ешқандай   өзгермейтін арнайы қортпаларда бар. Оларға константан мен манганин   жатады.   Оларды   этолондарды, реостаттар мен басқа да аспаптарды дайындауға пайдаланылады. Химиялық таза металдар үшін:   1 1 273  Ê ХБЖ­жа   коэффициентінің өлшем бірлігі:  өткізгіштің   температуралық . Кесте    байқаймыз.   артқанда,   –   электролиттерді Сұйық   өткізгіштерді қыздырғанда,   басқаша   құбылысты   бақылауға болады.   егер   тізбекке   темір   сымның   орнына қандай   да   бір   электролитті   (мысалы,   тұздың судағы   ерітіндісін)   қосатын   болсақ,   онда электролит   қызған   сайын,   токтың   артатынын амперметрден Сонымен, температура   электролиттердің кедергісі кемиді. Өте   қолайлы   кедергі   термометрлерінің қатарына   платина   термометрі   жатады. Онымен  ­2000С­тан   +6000С­қа   дейінгі аралықтағы   температураларды  0,000010С дәлдікке дейін өлшеуге болады. 1911 жылыголландия физигі Камерлинг­Оннес тамаша   құбылысты   байқады.   Ғалым   қайнау температурасы   4,1   К   болатын   сұйық   гелийді   2.  Оқушылар әр  бұрышына суреттер салып  жапсырады,  жапсырған соң бір  бұрышынан бастап  Қысым   тақырыбына  байланысты мәтін  құрайды. Арнай ы  даярла нған /« Данал ық  ағашы на» кері  байлан ыс  парағы /,  қалам. пайдаланып және әр түрлі металдарды тоңазыта отырып   олардың   кедергісін   өлшеген. Металдардың әрқайсысының кедергісі өзіне тән «сындық»   температурада   кенет   нөлге   дейін төмендеген.   Сонымен   Камерлинг­Оннес   сынап үшін 4,12 К­ге (­2690С шамасында) тең сындық температураны алды; қорғасын үшін ол 7,3 К­ге (яғни   ­2660С   шамасында)   тең.   Осы   құбылыс асқын өткізгіштік деп аталады.  Асқын   өткізгіштік  деп   таза   металдардың және бірқатар қоспалардың кедергісінің абсолют нөлге   жақын   температураларды   кенет   нөлге дейін төмендеу құбылысын айтады. Қазіргі таңда Күннің магнит өрісінен он мың есе   күшті   магнит   өрісін   беретін   өте   қуатты асқын өткізгішті электрмагниттер жасалған. 2. «Бұрыштар» әдісін пайдаланамын. Бұл әдіс  белсенді тыңдау,  сөйлеу, анық баяндау,  тәжірибе түсіндіру, өзара байланыста болу  мақсатында қолданылады.5 мин 1.Физикалық диктант. 1.Өткізгіш кедергісінің температураға  төуелділігі мына формуламен__________      анықталады. 2. Таза металдардың және бірқатар  қоспалардың кедергісінің абсолют нөлге  жақын температураларда кенет нөлге дейін  төмендеу құбылысын ____________ деп  атайды. 3. Температура артқанда, электролиттердің  кедергісі ________. 2.Есептер деңгейлік есептер беремін Мыс өткізгіштің 200С­тағы кедергісі 50 Ом­ға тең. Оның  ­300С –тағы кедергісін табыңдар. Карточкамен жұмыс.  №1 карточка 1.Өткізгіш   ұштарындағы   кернеу   220   В   тең болған   кезде   амперметр   5   А   ток   көрсетеді. Сондағы  кедергінің қанша  болғанын есепте. №2 карточка 1.Егер  тізбектегі   кернеу   220 В, кедергі  4 Ом болса, тізбектегі  ток күші  неге тең ? №3 карточка 1.Электрбұрғы   орамының   кедергісі   20   Ом   . Егер электрбұрғы   19А ток күшіне   есептелген  болса, онда  оған  қандай кернеу  берілуі тиіс? №4 карточка 3­кезең:  Ой­толғаныс: ­ анализ, өз  ойлары мен  түсініктерін өздері  игерген мәліметтері арқылы жеткізеді ­ синтез, бір­ бірімен ой бөліседі ­ сабақ  қорытындысы 1. Қорытынды  шығару  мақсатында  сұрақтар  қойладыы.  2.Есептер  деңгейлік  есептершығарады. 2. Оқушылар сабақ  барасында өзін  қалай сенгендігін  нені түсінгенін, нені білгісі  келетіндігіжазулар ы арқылы кері  байланыс  жүргізіледі. 1. Кедергісі 84 Ом­ға тең реостаттың орамасы көлденең   қимасының   ауданы   1   мм2  болатын никель   сымнан   жасалған.   Метал   өткізгіштер кедергісінің   температураға   тәуелділігі   қандай? Бұл құбылыстың себебі неде? α  дегеніміз не? Өлшем бірлігін ата. 1. 2. Асқын   өткізгіштік   құбылысы   туралы   не білесіңдер? Бағалау. 1. Саба қтағ Ми нит ы Тапс ест ырма лар Макс .ұпай 5  ұп 2.Физи калық  шама( ағылш ын  тіл),ф ормул асы  және  өл.бір лігі 15  ұпай Бар лығы Физ икал ық  дикт ант Есе п  шы ғар у Тә жр ибе ні  түс інді ру 3  ұп 3  ұпай 4  ұп 30 ұп Жин аған  ұпай  саны Бағалай критерийі: 0­7 ұпай аралығы   ­ « 2» 8­17 ұпай аралығы  ­«3» 18­24 ұпай аралығы – «4» 25­30 ұпай аралығы  ­ «5»   түрлі   Даналық 2.Рефлексия. ағашына түстіжұлдыздарды (оқушылар   көрсетеді   және   нені   түсінген   жоқ   жазады. Экранда   ағаштың   суретіне   жұлдызшаны іледі)   ­ сабақтан   ­   тудырып,түсінбеген көрсетеді.     қиындық жағдайда ­ Сабақта   алған   білімін   толықтыруды қажет ету керек болса көрсетеді. ­сабақта   толық   түсініп   өз   ойын нақтылаған оқушы болса көрсетеді. §.40. оқу, мазмұндау. Қосымша материалдар қарау. Келесі оқуға   арналған  тапсырмалар (үй  тапсырмасы) Қосымша ақпарат Видео  Саралау ­ сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделіндіруді қалай жоспарлайсыз? АКТ пайдалану арқылы іске  асады. Қабілеті жоғары  оқушылар жылдам жауап беріп,  көмек көртете біледі.   Бағалау ­ оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз? Пәнаралық байланыс. Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелерін орындау. АКТ құзыреттілік. Құндылықтармен байланыс. Оқушы оқу мақсатына жетті, себебі   қолданылған стратегиялар өте тиімді  пайдаланылды. Оқушы оқу мақсатына талпынды, себебі  Рефлексия Бүгінгі сабақтың сәтті жақтары мыналар болды:  Сабақ / оқу мақсаттары шынайы  ма? Бүгін оқушылар не білді?  Оқу неге бағытталған болды?  Жоспарлаған саралау шаралары  тиімді болды ма? Берілген уақыт  ішінде үлгердім бе? Мен өз  жоспарыма қандай түзетулер  енгіздім және неліктен? Қорытынды бағамдау Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1.  2. Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1.  2.  Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымда жетілдіруге көмектесетін не білдім?  Қызылжар орта мектебі Тақырыбы:Электр кедергісінің температураға тәуелділігі. Асқын өткізгіштік. Физика пәні мұғалімі: Утаршаева Айнур Қайратовна 2017­2018 оқу жылы Бағалау парағы Оқушының аты­жөні:___________________________________________________ 1.Минитест Сабақтағы Тапсырмал ар 2.Физикалық  шама(ағылш ын  тіл),формула Тәжрибе ні  түсіндіру Физикалы қ диктант Есеп  шығару Барлығы сы және  өл.бірлігі 15 ұпай 5 ұпай Макс.ұпай Жинаған  ұпай саны 3 ұпай 3 ұпай 4 ұпай 30 ұпай                                              Бағасы:___ Бағалау парағы Оқушының аты­жөні:___________________________________________________ 1.Минитест 5 ұпай 2.Физикалық  шама(ағылш ын  тіл),формула сы және  өл.бірлігі 15 ұпай Сабақтағы Тапсырмал ар Макс.ұпай Жинаған  ұпай саны Тәжрибе ні  түсіндіру Физикалы қ диктант Есеп  шығару Барлығы 3 ұпай 3 ұпай 4 ұпай 30 ұпай Бағасы:___ Бағалау парағы Оқушының аты­жөні:___________________________________________________ 1.Минитест 5 ұпай 2.Физикалық  шама(ағылш ын  тіл),формула сы және  өл.бірлігі 15 ұпай Сабақтағы Тапсырмал ар Макс.ұпай Жинаған  ұпай саны Тәжрибе ні  түсіндіру Физикалы қ диктант Есеп  шығару Барлығы 3 ұпай 3 ұпай 4 ұпай 30 ұпай Бағасы:___