Reja
1. Ertalik va bayramlarning muhim atributlari haqida
2. Ertaklarni sahnalashtirishga qaratilgan tayyorgarlik jarayonining asosiy bosqichlari haqida
3. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida “Jonli qo’g’irchoqlar teatr”
4. Qo’girchoq teatrining turlari
Ertalik bayramlarni tashkil qilishda nazariy bilimlarini amaliyotda qulay bilish, ularning natijasini tahlil qilish va uni tashkil etishga qo’yiladigan pedagogik va milliy talablar. Ertalik bayramlarning o’tkazishga tashkilotchining nazariy bilim darajasi, sharqona urf-odatlarimiz, an’analarimiz asosida fikr yurita bilishi, ish bilan harakatning birligi, uning tarbiyachilik mahorati.
Ertalik bayramida ishtirok etadigan talablarni ruhlantirish eErtalik bayramlari
turli-tuman shakllarda o’tkazilishi mumkin:
– uchrashuvli ertaliklar;
– ertali ertaliklar;
– mavsumiy ertaliklar;
– bobolardan bolalarga ertaliklari va boshqalar.
Ertaklarni sahnalashtirishga qaratilgan tayyorgarlik jarayonining asosiy bosqichlari haqida
“Teatr sana`tiga tarbiyaning ilg`or vositasi sifatida qarash
insonni kashf etishga yo`l ochadi.
Insonni kashf etish esa shaxsni kashf etishdir.
Aynan badiiy ijodiy faoliyatda bola o`zini to`laroq namoyon
eta oladi”
L.M.Batkin.
Sahnada bajarilayotgan harakat uch xil holatda bo‘ladi:
1. Jismoniy harakat bajariladigan ishning tashqi holati (kiyinish, gul taqdim qilish, o‘smaqo‘yish va boshqalar). Bu harakat asosan psixik harakatni amalga oshirish uchun moslama sifatida xizmatqiladi.
2. Psixik harakat insonongiga, ruhiga, holatiga ta’sir qilib, uni o‘zgartirishga olib keladi (tushuntirish, maqtash, rad etish, kulish
va h.k.).
3. So‘zli harakat-so‘z bu fikr bayoni. So‘zni sahnada aniq maqsadga erishmoq uchun aytiladi. So‘z inson ruhiyatiga, ya’ni intellektiga, tasavvuriga va his-tuyg‘ulariga har tomonlama ta’sir qilish kuchiga ega.
Tashkiliy bosqich
- mavzuga oid adabiyotlar o`rganiladi;
- bolalar bilan teatr haqida suhbat o`tkaziladi
- Ijodkor bola qanday bo`ladi> mavzusida ota-onalarga so`rov o`tkaziladi
Amaliy bosqich
- bolalar bilan spektakllar tomosha qilish;
-halq ertaklari aks ettirilgan audiyo yozuvlarni tinglash, video materiyallarni tomosha qilish;
- niqob va kostuymlardan foydalangan holda < ayor tulki>,
< kuchukchalsr va mushukchalar> insenirovkasini qo`yish;
-
- Halq qo`girchoq teatrini namoyish qilish uchun tayorlash;
Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida “Jonli qo’g’irchoqlar teatr”
O‘zbekiston Respublikasida kechayotgan keng ko‘lamli ijtimoiy-ma’naviy islohotlar, fan-texnika va ishlab chiqarish keskin rivojlanib borayotganligi
- jamiyat talablariga javob bera oluvchi shaxsni tarbiyalash masalasini kun tartibiga ko‘ndalang qo‘ymoqda. Darhaqiqat, kelajak poydevori bo‘lgan, har jihatdan mas’uliyatli, ma’naviy yetuk, axloqan pok, bir so‘z bilan aytganda jamiyat taraqqiyoti uchun munosib xissa qo‘sha oladigan yoshlarni tarbiyalash muhim ahamiyat kasb etmoqda.
Maktabgacha katta yoshdagi bolalarni axloqiy-estetik tarbiyalashda qo‘g‘irchoq teatri vositasidan samarali foydalanish − bolalarning iqtidori, obyektiv borliq haqidagi tasavvuri, dunyoqarashini yanada rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitni yaratishi bilan yanada ahamiyatlidir.
Ma’lumki, mamlakatimizda teatrning deyarli hamma turlari faoliyat ko‘rsatib kelmoqda. Teatr yunoncha “Tiyation” so‘zidan olingan bo‘lib, tomoshaxona degan ma’noni bildiradi. Jajji kichkintoylar sevimli teatri, bu ko‘g‘irchoq teatridir.
Qo‘g‘irchoqbozlar ayni vaqtda musiqadan yaxshi xabardor bo‘lganlar. Musiqa ham badiiy bezak sifatida, ham ko‘proq qahramonlar holatini ifodalovchi vosita sifatida xizmat qilgan. Qo‘g‘irchoq o‘yini xalq og‘zaki ijodiga asoslangan ajoyib-g‘aroyib san’at turidir. Uning yozma matni bo‘lmagan.
Dunyo qo‘g‘irchoq tetrlarining bolalarning axloqiy – estetik sifatlarini shakllantirishdagi tarbiyaviy xususiyati turli usullar va vositalar yordamida amalga oshiriladi. Shu jihatdan olib qaralganda, qo‘g‘irchoq teatri-estetik tuyg‘ularni, bolalarning qiziquvchanligi va tasav- vurini rivojlantirish uchun juda qulay vosita hisoblanadi.
Qo‘g‘irchoq teatri uchun tanlangan ertak bolaning yosh va bilim saviyasiga mos bo‘lsa bolada butun vujudi bilan uni ko‘rish va unga nisbatan qiziqish paydo bo‘ladi;
Kuzatishlarimizdan ma’lumki, ayrim bolalarda ertak qahramoniga nisbatan ruhiy tetiklik yoki qo‘rqish, nafrat, ko‘ziga yosh olish yoki kulib yuborish kabi emotsional xolatlar namoyon bo‘ladi;
Qo‘g‘irchoq teatri yakunida o‘tkazilgan suhbatda bolalar qo‘g‘irchoq teatrida ko‘rganlari haqida qiziqish va xursandchilik bilan qo‘g‘irchoq teatrini doimo ko‘rishga xohish bildiradilar.
Maktabgacha ta’lim muassasalarida qo‘g‘irchoq teatrlarini tayyorlash va
tomoshalar ko‘rsatish mazmunini bosqichma-bosqich amalga oshirish ijobiy
imkoniyat beradi.
Yapaloq o'yinchoqlar. Personajlar yupqa kardonga chiziladi, qirqib olinadi, rasm kartonga qo'yiladi, aylantiriladi va ikkinchi qismi qirqiladi. Ikkala qismining o'rtasiga ingichka tayoqcha kirgizilib, qismlir kleylanadi. Shakllar plastmassa yoki pukak probkalarga o'rnatiladi.
© ООО «Знанио»
С вами с 2009 года.