Химиялық элементтердің тотығу дәрежесі

Күні:                     Сынып:                                                 Бекітемін: Сабақтың тақырыбы: Химиялық элементтердің тотығу д режелері. Формулалары бойынша қосылыстардағы  химиялық элементтердің тотығу д режелерін анықтау. Сутектің бинарлы қосылыстары ə ə Сабақтың мақсаты: Химиялық элементтердің тотығу д режелері. Формулалары бойынша қосылыстардағы  химиялық элементтердің тотығу д режелерін анықтау. Сутектің бинарлы қосылыстары  тақырыбы бойынша  оқушылардың білімдерін бекіту оқушылардың 63% білім сапасын өздерінің түсіндірулері арқылы көрсету.  Оқушыларды ынтымақтастыққа , ұжымдық жұмыс жасауға әсер ету. Пәнге деген қызығушылықтарын арттыру. ə ə Сабақтың әдісі: Бис технологиясы, CLIL технологиясы Сабақтың міндеті: технологиялық картаның регламентін орындау. Күтілетін нәтиже: қойылған мақсатқа жету. І.Ұйымдастыру кезеңі ІІ. Үй тапсырмасын тексеру 1. Сутектің реттік номері? 2. Сутектің физикалық қасиеті 3. Сутекті алу жолдарын ата, . 4. Сутектің жай заттармен әрекеттесуіне мысалдар келтір. 5. Сутектің күрделі заттармен әрекеттесуіне мысалдар келтір. 6. Сутектің қолданылуы? 7. Белсенді металл сумен әрекеттескенде қандай заттар түзіледі?? 8. Сутекті ашқан ғалым? 9.Сутектің изотоптары? 10. Сутектін жаи зат екенин анықтап оған «гидрогениум» деп ат берген француз ғалымы  (2 шапалақ) уақыты 5х30  Тірек сөздер:  Тотығу, дәреже, тотықсыздану, атом, электрон, тотықтырғыш, оң, теріс, бейметалл, металл ­Жазып болсақ көршімізбен ауыстырып тексереміз.Кімде 9­10 сөз ол «+» болып есептеледі қалғандары «­»  Жаңа тақырып:валенттік электрондары электртерістігі кіші атомдардан электртерістігі үлкен атомдарға ауысатын немесе ығысатын процестер тотығу­тотықсыздану реакциялары деп аталады.  Электрондар беру процесі тотығу, ал қосып алу процесі тотықсыздану деп аталады.Осы реакцияларда  электрондарды қосып алатын атомдар немесе иондар тотықтырғыш, ал беретіндері тотықсыздандырғыш болады.  Оттек, күкірт және фтор атомдары электрондар қосып алады, яғни өздері тотықсызданады және тотықтырғыштар  болып табылады.  Ионды қосылыстардағы ион заряды, полюсті ковалентті қосылыстардағы атомдардың шарты заряды тотығу  дәрежесі деп аталады.  Тотығу дәрежесінің мәні осы элементтің атомынан басқа элемент атомына шартты түрде ығысқан электрон санымен анықталады.  Тотығу дәрежесін «+» немесе «­» белгілерімен көрсетеді. Кез келген күрделі қосылыстарда әрбір атомға белгілі  бір тотығу дәрежесі сәйкес келеді. Мысалы, HF­да сутектің тотығу дәрежесі +1, ал фтордікі ­1.  ТТР екі реакциядан (жарты реакциялар): тотығу және тотықсыздану үрдістерінен тұрады.  Тотығу – атом немесе ионның электрон беруі, мысалы:  Na0­ē=Na+  I—ē=I0  N­3­5 ē=N+2  Тотықсыздану – атом немесе ионның электрон қосып алуы, мысалы:  Cr+6+3ē=r+3,  S0+2ē=S­2,  Mn+7+5 ē=Mn+2,  Тотықтырғыш – электрон алушы атом немесе ион, ал тотықсыздандырғыш – электрон беруші атом немесе ион.  Тотықтырғыш Тотықсыздандырғыш  +nē – nē  тотығу дәрежесі төмендейді тотығу дәрежесі артады, тотықсызданады тотығады. Бейнеклип:  Тотығу тотықсыздану реакциясы Бейнеклип бойынша не түсіндік? 1. Тотықтырғыш дегеніміз не? 2. Тотықсыздандырғыш дегеніміз не? Бекіту 1. Тотығу дәрежесі +4 ке тең 2. Қай қосылыста элементтің тотығу дәрежесі нольге тең 3. Қосылыстағы металл атомдарының тотығу дәрежесі 4Al0+3O2 0 →2Al2 +3O3 -2 Al0 - 3e →Al+3 4 тотығады тотықсыздандырғыш O2 0+4e →2O-2 3 тотықсызданады тотықтырғыш б) 2Fe0 +3Cl2 0 →2Fe+3Cl3 -1 Fe0 -3e →Fe+3 2 тотығады тотықсыздандырғыш Cl2 0 +2ē →2Cl-1 3 тотықсызданады тотықтырғыш в) 2Li0 +S0 →Li2 +1S-2 Li0 -1ē →Li+1 2 тотығады тотықсыздандырғыш S0+2e →S-2 1 тотықсызданады тотықтырғыш Үй тапсырмасы такырыпты оку, қосымша мәлімет, презентация дайындау Тақырыптық сөздік қор. ­Кімде ең көп сөз қоры ,кімде ең аз оқыту  «+» «­»  Матрицамен бағалау .Бүгінгі сабақта үлкен жетістікке жеткендері туралы айту