Открытый урок по казахскому языку "Менің ата-анам"Сұраулық сөйлем

“МЕНІҢ АТА­ АНАМ” Сұраулы сөйлем.  Сұраулық шылаулар.

САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ:  1.Оқушыларға  сұраулы  сөйлем,сұраулық шылаулар    туралы  түсінік беру.   2.Оқушылардың тіл байлығын, сөздік  қорын, таным белсенділігін дамыту.   3.Ата­анаға  деген  сүйіспеншілігін,құрметін арттыру,  патриоттық тәрбие беру, елін,  жерін,отбасын  сүюге тәрбиелеу.

ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ДАЙЫНДЫҚ Мұғалімнің сұрағы:                     Оқушылар жауабы:  Әрбір адам?                                  Досым, сыныптасым  Әрбір сабақ?                                 Үйрену, оқу, іздену  Әрбір ісің?                                    Тірлік, тірек, адамдық  Әрбір сөзің?                                  Шындық, бірлік, адалдық

­ Сұраулы сөйлем болу үшін  қандай сұраулық шылау,  сұраулық есімдіктер  керек? /3 топтан мысал  келтірту арқылы жауапты  қорытындылау /

ЕРЕЖЕНІ ЕСТЕ  ТҮСІРЕЙІК Сөйлем  Сөйлемдер айтылу мақсатына қарай: хабарлы, сұраулы,,лепті, бұйрықты болып бөлінеді.  Хабарлы сөйлем -- Мен тиянақты ойды білдіреді.   мектепке жақын тұрамын.  Сұраулы сөйлем -- Мектебің қайда орналасқан ?  Лепті сөйлем -- Туған жер қандай байтақ!  Бұйрықты сөйлем -- Сен мектепке бар.

Оқулықпен  жұмыс  жаттығуларды орындау  барысында сұраулы сөйлемде  «неге, қандай, қалай т.б.»  сұраулық мағына беретін сөздер  қолданылатыны, сұраулы  сөйлемнің өзіндік интонациясы  болатыны меңгеріледі.

Дәптермен жұмыс (Дәптермен жұмыс ережесін еске  салу)     Сабақтан кешікпе. Айдос ауылдан келіп пе? Ешқашан  өтірік айтушы болма. Қар қалың жауды ма?   Графикалық диктант. Берілген сызба бойынша  сөйлемдер құрап жаз. ................................................ба ? .............................................нешеу ? ...............................................нешеде...............................? ....................................................қай..................................?

Сергіту сәті:  Күннің көзі біздерді, Жаттығуға тұрғызды. «Бір» дегенде қолымыз, Көтерілсін жоғары. Ал төбеде көк шалғын, Сыбдырлайды көңілді. «Екі» деген кезде сен, Түсіре қой қолыңды.

Менің ата­анам. Менің әкемнің аты Қайрат. Ол 42 жаста. Әкем – филолог,  институтта сабақ береді. Шешемнің аты Раушан. Жасы 40­та.  Ол ауруханада дәрігер. Әкем бос уақытында спортпен  айналысады. Ол кітапты көп  оқиды. Әкем сенбі күндері  кешкісін бізбен щахмат ойнайды, әр түрлі тақырыпта  әңгімелесеміз. Әкем қатал, тәртіпті жақсы көреді. Анам асүйде   дәмді тамақтар дайындайды. Анам ән салғанды ұнатады.  Демалыс күндері мен анама үй шаруасына көмектесемін. Анам  өте мейірімді, ақылды адам. Мәтін бойынша тапсырма: 1.Мәтін бойынша өзара сөйлесіңіздер. 2.Отбасы туралы мақал – мәтелдерді еске түсіріңіздер. 3. Мәтіндегі сөйлемдерді сұраулы сөйлемге айналдырыңдар. 4.Фонетикалық талдау: еңбек,сыйлау,денсаулық,жанұя.

2 – тапсырма.Төмендегі сөйлемдерге сұрақ қойыңдар. 1.Ол ғылыммен шұғылданады. 2.Ағам мәдениет министрлігінде қызметкер.  3.Атам газет оқып отыр. 4.Әжем шұлық тоқумен айналысады. 5.Балалар  аулада доп ойнап жүр. 6.Анасы ас  үйде тамақ әзірлеп жатыр. 6.Шолпан  сабағын оқып отыр. 7.Айназ Астана қаласындағы Еуразия университетінде  оқиды.    3 – тапсырма. Диалогты жалғастырыңдар, өзара сөйлесіңдер. •Сәуле, сенің әкеңнің бойы қандай? •Менің әкем орта бойлы адам, Саша, сенің әкеңнің бойы ұзын ба? •Жоқ менің әкем аласа бойлы, ал анамның бойы ұзын. •Менің анам керісінше өте аласа адам, мен анама ұқсаймын. •... •...

Сөздік  ұзын бойлы­ высокого роста            шашы бұйра­ волосы кудрявые  аққұба­ белолицая                           еңсегей бойлы­статный әдемі­ красивая                                еңгезердей­ крупный, рослый әжім­ морщины                                пұшық танау­ курносый тұлғасы­ туловище                          ашаң жүзді­ с бледноватым, худощавым  лицом                                                          талғаммен­ со вкусом                      келбетті­ красивый, представительный қалың­ густые                                  пісте танау­ маленький нос                                                                                                                                      талғаммен­ со вкусом

4 – тапсырма. Қазақ тіліне аударыңдар.   Мой отец высокого роста. Моя мама очень  красивая, у нее добрые глаза.  У моего брата волосы русые. У него глаза  голубые. У моей сестры волосы длинные и  густые. У дедушки борода седая, брови густые,  глаза карие. Мой младший  брат маленького  роста.

Бекіту: Сұраулы сөйлем дегеніміз  не? Сұраулық шылауларды  атаңыз. Рефлексия:Нені білдік? Нені  білесің? Нені білгің келеді?

Үйге тапсырма Монолог. Сөйлемдердің негізгі ойын анықтаңыздар,өз  пікірлеріңізді айтыңыздар. Әкенің,шешенің қамқорлығы – өмір көзі.Әке­шешені  сыйлау – халық дәстүрі.

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ!