Разработка к электронному уроку на тему «Г. Ғәлиева "Икмәк". Исемдең күплек ялғауы» по башкирскому языку для 5 класса
Сценарий электронного урока на тему «Г
Сценарий электронного урока на тему «Г. Ғәлиева "Икмәк". Исемдең күплек ялғауы» по предмету: башкирский язык класс: 5
Тип урока: Комбинированный Цели урока:
Тип урока: Комбинированный
Цели урока: Икмәккә хөрмәт һөйөү тәрбиәләү, күплек ялғауҙарын исемдәргә дөрөҫ ялғау күнекмәләрен нығытыу, Г.Ғәлиеваның «Икмәк» шиғыры менән танышырға
Задачи урока: 1. Шиғырҙы тасуири уҡырға, йөкмәткеһен аңлап һөйләргә өйрәтеү, исемдең күплек ялғауҙарын ҡабатлау.
2. Һүҙлек менән эшләү күнекмәләрен нығытыу.
3. Икмәккә хөрмәт һәм һөйөү тәрбиәләү.
Формируемые результаты:
Предметные: Уҡыусылар исемдәрҙә күплек ялғауҙарын табып айыра белеү, Г.Ғәлиеваның биографияһын үҙләштереү, тасуири уҡыу һөҙөмтәһенә ирешеү.
Личностные: Уҡыусыларҙы уҡыуға мотивациялау, һөҙөмтәгә ирешеү юлдарына йүнәлтеү.
Метапредметные: Терминдарҙы, ҡағиҙәләрҙе сағыштырыу, анализлау, классификацияларға бүлә белеү, эш күнегеүҙәрендә ҡуллана белеү.
Планируемый результат: уҡыусылар күплек ялғауҙарын дөрөҫ итеп ҡуллана белеү, Г.Ғәлиеваның тормош юлын һәм ижадын үҙләштереү, икмәктең ҡәҙерен белеү һәм һөйөү уятыу.
Структура урока Мотивационный этап (1-2 мин
Структура урока
Мотивационный этап (1-2 мин.)
Актуализация знаний и умений (2-5 мин.)
Изучение нового материала (10-15 мин.)
Физминутка (2 мин.)
Первичное закрепление и проверка (усвоения изученного материала (10-15 мин.)
Рефлексия учебной деятельности (3-5 мин.)
Домашняя работа (1 мин.)
Таныш булайыҡ Мин, Илмир Харис улы
Таныш булайыҡ
Мин, Илмир Харис улы Хужиәхмәтов булам.
Октябрьский ҡалаһының 8-се урта дөйөм белем биреү мәктәбенең юғары категориялы башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһымын. Танышыуыма бик шатмын!
“Гүзәл Ғәлиеваның “Икмәк” шиғыры һәм исемдәрҙең күплек ялғауҙарын ҡабатлау темаһына мультимедиалы уҡытыу контенты"
Хәйерле көн! Һаумыһығыҙ, тип сәләмләйем,
Хәйерле көн!
Һаумыһығыҙ, тип сәләмләйем,
Тыуған ерем кешеләрен.
Йылы һүҙем кинәндерһен
Ололарын, кеселәрен.
Артикуляцион күнегеү (Ижектәрҙе бергә ҡушып уҡы, тәржемә ит) ҡ п н ҙ м т р л й
Артикуляцион күнегеү (Ижектәрҙе бергә ҡушып уҡы, тәржемә ит)
ҡ
п
н
ҙ
м
т
р
л
й
Я
Икмәк ҡәҙерен бел» “Икмәк - ҙур байлыҡ”
Һеҙҙең экрандарығыҙҙа мәҡәлдәр бирелгән, уларҙы минең арттан дөрөҫ итеп уҡып, тәржемә итегеҙ.
“Икмәк ҡәҙерен бел»
“Икмәк - ҙур байлыҡ”
Примечание: Для прослушивания нажмите на значок
Мәҡәлдәрҙең тәржемәһе “Икмәк ҡәҙерен бел ” -
Мәҡәлдәрҙең тәржемәһе
“Икмәк ҡәҙерен бел ” - Знай цену хлеба
“Икмәк - ҙур байлыҡ” – Хлеб – большое богатство
Һеҙ нисек уйлайһығыҙ, мәҡәлдәрҙә һүҙ нимә тураһында бара?
Икмәк һүҙе менән һөйләмдәр төҙөп ҡарайыҡ әле.
Бик яҡшы яуаптар. Ә русса һеҙ икмәк тураһында ниндәй мәҡәлдәр беләһегеҙ?
Бик яҡшы яуаптар.
Ә русса һеҙ икмәк тураһында ниндәй мәҡәлдәр беләһегеҙ?
Мәҡәлдәр - пословицы Хлеб батюшка, водица матушка
Мәҡәлдәр - пословицы
Хлеб батюшка, водица матушка.
Хлеб да вода — здоровая еда.
Хлеб всему голова.
Много снега – много хлеба.
У кого хлеб родится, тот всегда веселится.
Горька работа, зато сладок хлеб.
Худ обед, когда хлеба нет.
Хлеба больше посеешь – победу приблизить сумеешь.
Әгәр ребусты сисһәгеҙ, бөгөн дәрестә һүҙ нимә тураһында барғанын белерһегеҙ ,
Әгәр ребусты сисһәгеҙ, бөгөн дәрестә һүҙ нимә тураһында барғанын белерһегеҙ
,
Афарин!!! Эйе, бөгөн беҙ дәрестә икмәк, аҙыҡ-түлек тураһында һөйләшәсәкбеҙ
Афарин!!!
Эйе, бөгөн беҙ дәрестә икмәк, аҙыҡ-түлек тураһында һөйләшәсәкбеҙ
Гүзәл Ғәлиеваның “Икмәк” тигән шиғыры менән танышасаҡбыҙ
Гүзәл Ғәлиеваның “Икмәк” тигән шиғыры менән танышасаҡбыҙ.
Шиғырҙы уҡыр алдынан уның авторы менән танышып үтәйек
Шиғырҙы уҡыр алдынан уның авторы менән танышып үтәйек.
Гүзәл Ғабдуллайән ҡыҙы Ғәлиева 1955 йылдың 28 ғинуарында
Ҡыҫҡаса автор тураһында...
Гүзәл Ғабдуллайән ҡыҙы Ғәлиева 1955 йылдың 28 ғинуарында Башҡортостандың Учалы районы Иманғол ауылында тыуа.
Гүзәл Ғәлиеваның 1982 йылда «Ҙур бейәләй», 1983 йылда «Ҡыйғас болот», 1987 йылда «Мин йәшәйем Уралда», 1991 йылда «Ут һүрелмәй усағымда», 1996 йылда «Ирәмәл итәгендә» исемле шиғыр китаптары донъя күрҙе.
Тулыраҡ мәғлүмәт - https://ba.wikipedia.org/wiki/Ғәлиева_Гүзәл_Ғабдуллайән_ҡыҙы
Гүзәл апайығыҙ шундай матур шиғырҙар яҙа
Ҡыҙҙар һәм малайҙар, Гүзәл апайығыҙ шундай матур шиғырҙар яҙа. Ә хәҙер уның “Икмәк” шиғыры менән танышып үтәйек, һеҙ иғтибар менән тыңлап минең арттан ҡарап барығыҙ.
Примечание: Для прослушивания нажмите на черный прямоугольник “Икмәк”
Примечание: Для прослушивания нажмите на черный прямоугольник
“Икмәк”
Яңы бешкән икмәк тотоп,
Мин өйгә ҡайтып киләм.
Иң ҡәҙерле аҙыҡ бит ул,
Үҫкәнмен инде, беләм.
Шуға ҡыҫып ҡосаҡлайым,
Төшөп китмәһен ергә.
Еҫтәре! Эх, ҡытырлатып
Мөйөшөн кимерергә.
Урамда икмәк ашай ул
Тәртипһеҙ кеше генә –
Мин түҙәм ҡайтып еткәнсе,
Бына өй ишеге лә!
(Гүзәл Ғәлиева)
Таныш булмаған һүҙҙәр Яңы бешкән – свежеиспеченный Ҡәҙерле – дорогой
Таныш булмаған һүҙҙәр
Яңы бешкән – свежеиспеченный
Ҡәҙерле – дорогой
Аҙыҡ – еда
Ҡыҫып – крепко обняв
Төшөп китмәһен – чтобы не упал (не ронять)
Еҫтәре – запах (имеется ввиду душистый, свежий)
Ҡытырлатып – с хрустом
Кимерергә – грызть
Тәртипһеҙ – невоспитанный
Түҙәм – терплю
Таныш булмаған һүҙҙәрҙе ҡулланып шиғырға бергәләшеп яҡынса тәржемә эшләп ҡарайыҡ
Таныш булмаған һүҙҙәрҙе ҡулланып шиғырға бергәләшеп яҡынса тәржемә эшләп ҡарайыҡ
Икмәк” Яңы бешкән икмәк тотоп,
“Икмәк”
Яңы бешкән икмәк тотоп,
Мин өйгә ҡайтып киләм.
Иң ҡәҙерле аҙыҡ бит ул,
Үҫкәнмен инде, беләм.
Шуға ҡыҫып ҡосаҡлайым,
Төшөп китмәһен ергә.
Еҫтәре! Эх, ҡытырлатып
Мөйөшөн кимерергә.
Урамда икмәк ашай ул
Тәртипһеҙ кеше генә –
Мин түҙәм ҡайтып еткәнсе,
Бына өй ишеге лә!
«Хлеб»
Держа в руках свежеиспеченный хлеб,
Я возвращяюсь домой.
Это же самая дорогая еда,
Я уже вырос, теперь знаю.
Поэтому я его крепко обнимаю,
Чтобы не уронить на землю.
Эх а запах то! С хрустом,
Вот бы сгрызть его уголок.
На улице кушает,
Только невоспитанный человек –
Я потерплю до дома,
Вот и двери моего дома!
Шиғырға яҡынса тәржемә
Шиғырҙы сылбырлап уҡығыҙ
Шиғырҙы сылбырлап уҡығыҙ
Шиғырҙы үҙ аллы уҡығыҙ
Шиғырҙы үҙ аллы уҡығыҙ
Балалар, шиғырҙың йөкмәткеһенә төшөндөгөҙ, ә хәҙер һорауҙарға яуаптар биреп ҡарайыҡ
Балалар, шиғырҙың йөкмәткеһенә төшөндөгөҙ, ә хәҙер һорауҙарға яуаптар биреп ҡарайыҡ
Икмәктең ниндәй төрҙәрен беләһегеҙ?
Һорауҙарға яуаптар
Һеҙҙеңсә, нимә ул икмәк?
Икмәктең ниндәй төрҙәрен беләһегеҙ?
Икмәк нисә һум тора?
Икмәк бешергәндәрен күргәнегеҙ бармы?
Икмәк беҙҙең өҫтәлдәргә килеп етер өсөн ул ниндәй юлдар үтергә тейеш?
Ерҙә ятҡан икмәкте күрһәгеҙ, нимә эшләйһегеҙ?
Икмәкте нисек ҡәҙерләйһегеҙ?
Афарин! Һеҙ икмәк тураһында бик күп мәғлүмәт беләһегеҙ
Афарин!
Һеҙ икмәк тураһында бик күп мәғлүмәт беләһегеҙ.
Хөрмәтле уҡыусылар, икмәк – ул хеҙмәт емеше
Хөрмәтле уҡыусылар,
икмәк – ул хеҙмәт емеше. Уның ҡәҙерен белегеҙ, бер ваҡытта ла ташлап китмәгеҙ.
Хәҙер ял итеп алайыҡ, Барыбыҙ ҙа баҫайыҡ
Хәҙер ял итеп алайыҡ,
Барыбыҙ ҙа баҫайыҡ.
Беҙ һеҙҙең менән икмәк етештереүселәр ролдәрен башҡарасаҡбыҙ
Беҙ һеҙҙең менән икмәк етештереүселәр ролдәрен башҡарасаҡбыҙ. Мин һеҙгә һорауҙар бирәм, ә һеҙ уларға хәрәкәттәр менән яуап ҡайтарырһығыҙ. Һөйләштекме?
Ял минуты Буйҙай башаҡтары нисек тулҡынлана? (ҡулдарҙы өҫкә күтәреп уңға-һулға йөрөтәбеҙ)
Ял минуты
Буйҙай башаҡтары нисек тулҡынлана? (ҡулдарҙы өҫкә күтәреп уңға-һулға йөрөтәбеҙ)
Комбайнсы игенде нисек ура? (ҡулдарҙы бер береһенә ҡапма-ҡаршы килтереп әйләндерәбеҙ)
Иген тейәгән машинаны шофер нисек йөрөтә? (ҡулдарҙы алға һуҙып машина рулен йөрөтәбеҙ)
Тирмәндең иләге ашлыҡты нисек һелкетә? (кәүҙәләрҙе тиҙ-тиҙ генә уңға-һулға һелкетәбеҙ)
Әсәйегеҙ, өләсәйегеҙ икмәкте нисек баҫа? (ҡулдар менән алмаш-тилмәш икмәк баҫабыҙ)
Афарин, балалар! Һеҙ бик яҡшы икмәк етештереүселәр
Афарин, балалар!
Һеҙ бик яҡшы икмәк етештереүселәр.
Беҙҙең келәттәр иген менән тулы, ипләп кенә тынысланып урындарға ултырҙыҡ.
Шулай итеп, икмәк – ҡамыр аштары төрөнә инә
Шулай итеп, икмәк – ҡамыр аштары төрөнә инә.
Һеҙ тағы ниндәй аҙыҡ төрҙәрен беләһегеҙ?
Эйе, дөрөҫ. Һеҙ бик яҡшы яуаптар бирҙегеҙ
Эйе, дөрөҫ.
Һеҙ бик яҡшы яуаптар бирҙегеҙ.
Ҡабатлап уҙайыҡ
Аҙыҡ-түлек төрҙәре Ҡамыр аштары Һөт ризыҡтары
Аҙыҡ-түлек төрҙәре
Ҡамыр аштары
Һөт ризыҡтары
Йәшелсә
Емеш-еләк
Ит ризыҡтары
Эсемлектәр
Эйе, дөрөҫ. Афарин! Ә хәҙер һүҙҙәрҙе төркөмдәргә бүлеп сығығыҙ
Эйе, дөрөҫ. Афарин!
Ә хәҙер һүҙҙәрҙе төркөмдәргә бүлеп сығығыҙ
Төркөмдәргә бүлегеҙ Ҡамыр аштары: Һөт ризыҡтары:
Төркөмдәргә бүлегеҙ
Ҡамыр аштары:
Һөт ризыҡтары:
Йәшелсә:
Емеш-еләк:
Ит ризыҡтары:
Эсемлектәр:
Ҡулланыу өсөн һүҙҙәр: картуф, ит, сөгөлдөрҙәр, икмәк, кәбеҫтәләр, сыр, ҡыяр, колбасалар, ҡарағат, бәлеш, һуған, лимондар, буҙа, шашлыҡ, ҡарбуҙ, әфлисундар, сәксәк, эремсек, борос, ҡатыҡ, туҡмас, һарымһаҡ, йөҙөм, виноград, билмән, печеньелар, ҡабаҡ, ҡаймаҡ, алма, тауыҡ ите, йогурттар, банан, ҡымыҙ, торт, шалҡан, һут,.
Бик яҡшы! Был эште еңел башҡарҙығыҙ
Бик яҡшы!
Был эште еңел башҡарҙығыҙ. Ниндәй айырмалыҡтар күрәһегеҙ?
Дөрөҫ, исемдәргә күплек ялғауҙары ҡушылған
Дөрөҫ,
исемдәргә күплек ялғауҙары ҡушылған.
Иҫкә төшөрәйек, ниндәй күплек ялғауҙарын беләбеҙ әле?
Варианты окончаний множественного числа
Варианты окончаний множественного числа
Если корень существительного оканчивается на: | Существительные с твердыми гласными | Существительные с |
1. а, ә, ы, е, о, ө | -лар | -ләр |
2. л, м, н, ң, з, ж |
|
|
3. б, в, г, д, к, ҡ, п, с, ҫ, т, ф, х, һ, ц, ч, ш, щ |
|
|
4. ҙ, й, р, у, ү, и | -ҙар | -ҙәр |
Бына күплек ялғауҙарын ҡабатлап та алдыҡ
Бына күплек ялғауҙарын ҡабатлап та алдыҡ. Иҫеңдә яҡшы тотҡанһың, хәтерең яҡшы. Молодец!
Ә хәҙер ҡалған һүҙҙәргә күплек ялғауҙары ҡушайыҡ.
Күплек ялғауҙары ҡушып сыҡ Картуф, ит, икмәк, сыр, ҡыяр, ҡарағат, бәлеш, һуған, буҙа, шашлыҡ, ҡарбуҙ, сәксәк, эремсек, борос, ҡатыҡ, туҡмас, һарымһаҡ, йөҙөм, виноград, билмән, ҡабаҡ,…
Күплек ялғауҙары ҡушып сыҡ
Картуф, ит, икмәк, сыр, ҡыяр, ҡарағат, бәлеш, һуған, буҙа, шашлыҡ, ҡарбуҙ, сәксәк, эремсек, борос, ҡатыҡ, туҡмас, һарымһаҡ, йөҙөм, виноград, билмән, ҡабаҡ, ҡаймаҡ, алма, тауыҡ ите, банан, ҡымыҙ, торт, шалҡан, һут.
Был эште бик яҡшы башҡарҙың. Һинең иҫәбеңә тағы бер мәрәй
Был эште бик яҡшы башҡарҙың. Һинең иҫәбеңә тағы бер мәрәй.
Уҡыусылар, һеҙ ниндәй аҙыҡ яратаһығыҙ?
Уҡыусылар, һеҙ ниндәй аҙыҡ яратаһығыҙ?
Шуның тураһында һөйләшәйек әле.
Диалогты уҡығыҙ, күплек ялғауҙарын ҡулланып оҡшаш диалогтар төҙөгөҙ
Диалогты уҡығыҙ, күплек ялғауҙарын ҡулланып оҡшаш диалогтар төҙөгөҙ.
Рәмил, һин сөгөлдөрҙәр, кәбеҫтәләр яратаһыңмы?
Юҡ, мин яратмайым.
Ә нимә яратаһың?
Мин банандар, еләк-емештәр яратам.
Ә мин алмалар, әфлисундар, ананастар яратам.
Афарин, шундай матур диалогтар килеп сыҡты
Афарин, шундай матур диалогтар килеп сыҡты. Һеҙгә тағы бер мәрәй.
Беҙҙең дәрәсебеҙ аҙағына яҡынлашты
Беҙҙең дәрәсебеҙ аҙағына яҡынлашты.
Ҡабатлап үтәйек
Бөгөн дәрестә нимәләр үттек? Ниндәй яңы һүҙҙәр үттек?
Һорауҙарға яуаптар бирегеҙ
Бөгөн дәрестә нимәләр үттек?
Ниндәй яңы һүҙҙәр үттек?
Ниндәй мәҡәлдәр иҫегеҙҙә ҡалды?
Дәрестә ниндәй эш төрҙәре һеҙгә ҡыҙыҡлы булды?
Дәрес оҡшанымы?
Бөгөнгө дәрестә үҙеңдең эшеңә, ҡатнашҡаныңа ниндәй смайл һайлар инең?
Бөгөнгө дәрестә үҙеңдең эшеңә, ҡатнашҡаныңа ниндәй смайл һайлар инең?
Смайлдар һайла
Смайлдар һайла
Бөгөнгө дәрескә үҙеңә баһа бир
Бөгөнгө дәрескә үҙеңә баһа бир. Баһаңды асыҡла.
Г.Ғәлиеваның “Икмәк” шиғырын матур итеп тасуири уҡырға әҙерләнергә
Өй эше
1. Г.Ғәлиеваның “Икмәк” шиғырын матур итеп тасуири уҡырға әҙерләнергә.
2. Тест үтергә. http://onlinetestpad.com/t/52628510c5b84d8999e1ca0578927545
(Өҫтәлмә баһа алғың килһә)
«Икмәк” һүҙенә кроссворд төҙөргә
йәки
2. «Икмәк» темаһына һүрәттәр төшөрөргә.
Дәрес шуның менән аҙағына яҡынлашты
Дәрес шуның менән аҙағына яҡынлашты.
Гел шулай актив булып ҡалығыҙ.
Афарин!
Хушығыҙ!
© ООО «Знанио»
С вами с 2009 года.
