Сабақ "Сөз тіркесі. Сөздердің байланысу түрлері. Құрылыс мамадығы"

Сабақтың тақырыбы/Тема урока: Сөз тіркесі. Сөздердің байланысу түрлері. Құрылыс  мамадығы.   Сабақтың үш мақсаты/Триединая цель урока: білімділік аспектісі/познавательный аспект лексикалық грамматикалық түсінік бере  отырып, практикалық жолмен меңгерту. дамытушылық  аспектісі/развивающий аспект ойлау қабілеттерін дамыту, сөздік  қорын молайту. тәрбиелік  аспектісі/воспитывающий аспект өз мамандығын құрметтеуге тәрбиелеу. Сабақтың түрі (негізгі білімділік мақсаты бойынша):        Тип урока (по основной образовательной цели): аралас/жаңа материалды игеру/өтілетін материалды бекіту/қайталау/өтілетін  материалды жүйелендіру және жалпылау/білімді тексеру және бағалау (қажетін сызу) /      комбинированный / усвоения нового материала / закрепления изучаемого  материала / повторения / систематизации и обобщения изученного материала /  проверки и оценки знаний (нужное подчеркнуть) Көрнекі құралдар, жабдықтар, үлестірме қағаздар,ОТҚ/Наглядные пособия,  оборудование, раздаточный материал, ТСО:  оқулықтар, сөздіктер, қима­ қағаздар.     Пәнаралық байланыс/Межпредметные связи: орыс тілі, арнайы пәндер. САБАҚТЫҢ МАЗМҰНЫ/СОДЕРЖАНИЕ УРОКА 1. Кіріспе/Вводная часть:(ұйымдастыру бөлімі)/(организационный этап) Амандасу, түгелдеу, сабақтың мақсатын қою. 2. Негізгі бөлім/Основная часть: (үй жұмысын тексеру/білімді жан­жақты тексеру/жаңа білімді игеруге  дайындық/ жаңа білімді игеру/білімді тексеру және бекіту) /                                    (проверка домашнего задания / всесторонняя проверка знаний /подготовка к  усвоению новых знаний / усвоение новых знаний / повторение или закрепление  знаний)                                                     Сөздердің байланысу түрлері.     Сөздердің өзара байланысу тәсілдері негізінде қалыптасқан байланысу түрлері  болады. Ондай байланысу түрлері қазақ тілінде бесеу: қиысу, матасу, меңгеру,  қабысу және жанасу.    Қиысу. Бағыңқы сыңардың басыңқы сыңардың грамматикалық тұлғасына немесе  грамматикалық мағынасына сәйкес тұлғаланған байланысу түрін қиысу деп атайды.    Матасу.  Ілік септегендегі жалғаулы сөз бен тәуелдік жалғаулы сөздің байланысу  түрін матасу деп атайды.  Байланысудың бұл түрінің басқа түрлерден айырмашылығы – өзге байланысу түрлерінде басыңқының ыңғайына қарай  бағыныңқының тұлғалануы қажет болса, матасуда басыңқыға қарай бағыныңқы және керсісінше, демек, бағыңқыға қарай басыңқы тұлғаланады.     Меңгеру. Басыңқы сыңар мен бағыныңқы сыңардағы сөздердің ілік септігіндегі  жалғаудан басқа септік жалғауларының біреуі жалғану арқылы байланысу түрін  меңгеру деп атайды.     Қабысу. Сөздердің қатар орын тәртібі нәтижесінде, қатар тұру арқылы байланысу түрін қабысу деп атайды.      Жанасу. Басыңқы сыңар мен бағыңқы сыңардың орын таңдамай, жақын да,  қашықта та тұру арқылы байланысу түрін жанасу деп атайды.                                                                Құрылыс мамандығы.  Зәулім мектеп, алаңды. Көркем үйлі қаланы, Балалардың бақшасын Құрылысшылар салады. Мәрмәр тасты діңгекті, т Театрды көрнекті, Құрылысшылар салады Әсем ою, өрнекті.                                         Қорытынды бөлім/Заключительная часть: (қорытынды   шығару/   үй   тапсырмасы   туралы   ақпарат   және   оны   орындау туралы нұсқау)/ (подведение итогов / информация о домашнем задании и инструктаж по его выполнению) Терминдер.   Бағалау