Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы
Оценка 4.6

Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы

Оценка 4.6
Разработки уроков
docx
физика
8 кл
13.11.2018
Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы
Сабақ 21.docx
Сабақтың аты Жалпы мақсаты Күтілетін нәтиже Топқа бөлу Ынтымақтастық  атмосферасы Үй тапсырмасын  пысықтау Сабақ 21 §22   Жылу двигательдері. Жылу двигательдерінің жұмыс істеу принциптері Жылу двигательдері. Жылу двигательдерінің жұмыс істеу принциптері жайлы  мағлұмат беру Жылу двигательдері. Жылу двигательдерінің жұмыс істеу принциптерінің  формуласын  қолдана отырып есептер шығара  білуге үйрету Бірін­бірі     бағалай  білуге баулу Жылу двигательдері. Жылу двигательдерінің жұмыс істеу принциптері жайлы  мағлұмат алады Жылу двигательдері. Жылу двигательдерінің жұмыс істеу принциптерінің  формуласын  қолдана отырып есептер шығара  білуге  үйренеді Бірін­бірі     бағалай алатын болады Мұғалімнің әрекеті Оқушыларға төрт жыл мезгілі туралы тақпақтарды беремін. .Ұйымдастыру  Ынтымақтастық атмосферасын орнату.            ,          ,            топтарына бөлу.  Кіріспе «Серпілген сауал» әдісі арқылы оқушыларға өткен  сабақтардан сұрақтар беріледі.  «Жұптарда өзара » бағаланады. Үй тапсырмасын сұрау арқылы сұрақ­жауап  Миға шабуыл Үйге берілген тапсырманы сұрақ­жауап арқылы  сұрау  апқылы оқушыларды диалогқа түсіру Үй тапсырмасын сұрау (5  минут) 1. Қайтымды,   қайтымсыз   процестер   жайында   не білеміз? 2. Термодинамиканың ІІ заңы не жайында айтылған?  Талқылау үшін сұрақтар беріледі (2 минут) 1. Жылу қозғалтқыштары деген не? 2. Кез келген жылу қозғалтқышының негізгі бөліктерін ата? 3. Барлық   жылу   қозғалтқыштарының   жұмыс   істеу принципі қандай? Оқушының әрекеті Сол жыл  мезгілдерінің санына  байланысты төрт  топқа бөлініп  отырады Оқушылар бір­біріне  жақсы тілек тілеп,  сыныпта жақсы ахуал қалыптастырады. Оқушылар тақтада  немесе ауызша  орындайды Жаңа сабақ Қолдану сатысында «Крестиктер­нөлдіктер» әдісін пайдаландым. Топ мүшелері кестеден бір бөлігін таңдайды және сол бөліктегі есепті және  реакцияларды бірлесе шығарды, жауап дұрыс болмаса басқа топ жауап беріп  отырды.  Бұл әдісте сұрақ қоюдың техникалары пайдаланылды Двигатель деп энергияның кез – келген бір түрін тек механикалық энергияға айналдырып   беретін   қондырғыны   айтады.Олай   болса   двигательдер   қолданылатын энергия түріне қарай бірнеше түрге бөлінеді.Олардың негізгілері жылу, электр, жел, су және т.с. түрлері. Автомобильдерде   пайдаланылатын   двигательдердіңғ   негізгісі   –   ол   жылу двигательдері. Олар   да өздерінің жұмыс істеу принциптеріне қарай бірнеше түрге бөлінеді.Мұндай   жылу   двигательдері   көбінесе   от   жағатын   бөлігінің   орналасуына байланысты   екі   түрге,   яғни   сырттан   немесе   іштен   жанатын   двигательдер   болып бөлінеді. Автомобильдерде   іштен   жанатын   двигательдер   қолданылады.Мұндай двигательдерде отын двигатель ішінде жанып, жанған газдың температура есебінен қысымы   көбейеді   де     двигательдің   қозғалатын   бөлшегін   итеріп   жұмыс атқарады.Осындай   двигательдер   көбінесе   поршеньді   етіп   жасалады.Газ   қысымы арқылы қозғалатын поршеньді   итеріп, оның қозғалысы басқа механизмдер арқылы сырттағы қажетті жеріне механикалық эергия түрінде беріледі.Осыдан басқа іштей жанатын двигательдердің роторлы түрі де болады. Яғни мұнда газ қысымы арнаулы роторға   орналасқан   қалақшаға   беріледі   де,   оны   айналмалы   қозғалысқа келтіреді.Бірақ роторлы дигательдер  әлі де жетілдіруді қажет ететіндіктен, қазіргі таңдағы автоморбильдерде онша қолдау таба алған жоқ. Сонымен, көптеген түрлі двигательдер ішіндегі, автомобильдерде көп қолдау тапқан   іштен   жанатын   поршеньді   двигательдер   болып   табылады.Олай   болса   осы оқулықта   сондай   двигательдердің   құрылыстарыьмен   ждұмыс   принциптері келтіріледі. 2.1 Іштен жанатын поршеньді двигательдердің жұыс принциптері Іштен   жанатын   поршеньді   двигательдердің   жұмыс   принциптері   мына төмендегідей ретпен жүретін процестерге негізделген (2.1 – сурет).Цилиндр ішінде поршень ілгері – кейінді қозғалып тұрады.Соның қозғалысының салдарынан цилиндр ішінде   неше   түрлі   құбылыс   пайда   болады.Ал   цилиндр   үсті   цилиндр   баласымен бекітілген,   ал   оның   сыртпен   қатысуы   соратын,   шығаратын   клапандар   арқылы жүргізіледі.Енді осы поршеньнің жүрісін рет – ретімен қарастырылады. Поршень   жоғарыдан   төмен   қарай   жылжиды,   яғни   поршеньнің   үстіндегі кеңістік   көбейеді.Олай   болса   оның   ішіндегі   газ   қысымы   азайып,   вакуум   пайда болады.Сол   кезде   соратын   клапан   ашылады   да   сырттан   ауа   немесе   арнаулы дайындалғанг жану қоспасы кіреді.Бұл процесті сору процесі деп атаймыз  (2.1 а – сурет).Оның ұзақтығы поршень төмен түскенге дейін созылады. Поршеньнің   ендігі   жүрісі   төменнен   жоғары   қарай   бағытталады   (2.1.б   – сурет).Сол кезде екі бірдей клапандар жабық болғандықтан, цилиндр ішіндегі газ қысылады, яғни көлемі азаяды. Мұны қысу процесі деп атаймыз.Қысылғанг газдың қасиеті бойынша оның көлемі азайып, температурасы көтеріледі. 2.1.­сурет. Іштен жанатын төрт тактылы двигательдің жұмыс схемасы: а­сору; б­қысу; в­ұлғаю: г­шығару. Поршень жоғары жеткен кезде (2.1.в – сурет) қысылыптұрған, қызып тұрған жану   қоспасына   электр   ұшқынын   беріп   тұтандырады   немесе   қызып   тұрған   ауаға жанар май шашылады да ол тұтанып жанады.Сонымен қысу процесінің соңында жану процесі іске асады. Жанған   газ   өте   үлкен   жылу   бөліп   шығарады   да   ол   газдың   температурасы көтеріледі,     ал   температура   көтерілсе,   оның   қысымы   да   артады.Енді   осы   қысым поршеньді төмен қарай итереді.Мұны ұлғаю процесі деп атаймыз. Бұл ұлғаю процесі де поршень төмен келгенше созылады (2.1.г – сурет). Жанған   газ   ұлғайып   біткеннен   кейін   поршень   төменнен   жоғары   қарай қозғалады.Осы   кезде   шығаратын   клапан   ашылады   да   жанған   газ   сыртқа   қарай поршеньмен итеріліп шығарылады.Бұл процесті – шығару процесі деп атаймыз.Енді әрі қарай осы процестер қайталана береді. Сонымен,   іштен   жанатын   поршеньді   двигательдердіңғ   жұмысы   поршеньнің жүрісіне   байланысты   атқарылатын   сору,   қысу,   ұлғаю   және   шығару   процестеріне байланысты екен.Олай болса поршеньнің бір жүрісін бір такт деп атасақ, мұндай двигательдерді   төрт  тактылы  двигатель   деп  атауға   болады.Себебі   барлық   жұмыс төрт   тактыда   атқарылып   бітеді.Ал   осы   жұмыстар   поршеньнің   екі   жүрісіне атқарылатын болса, онда ондай двигательдерді екі тактылы іштей жанатын двигатель деп атайды. Екі тактылы двигатель іштей жанатын двигателдерде клапандар болмайды  (2.2   –   сурет).Олардың   орнына   цилиндрдің   орта   шенінен   шығаратын   және соратын тесіктер жасайды. Сол тесіктерді поршень өзі жауып, ашып тұрады.Сонда поршеньнің жарты жүрісінде бір процесс орындалады. Екі   тактылы   двигательдердің     жұмысы   мына   ретпен   атқарылады.Поршень төменнен   жоғары   қарай   қозғалғанда   соратын   тесіктер   арқылы   ауа   немесе   жану қоспасы   айдап   кіргізіледі,   яғни   сору   процесі   поршень   тесікті   жапқанша жүреді.Поршень соратын және шығаратын тесіктерді жапқаннан кейін, қысу процесі басталады.Ал   сол   процестің   соңында,   жоғарыда   айтылған   төрт   тактылы двигательдегі   сияқты   жану   мен   ұлғаю   процесі   іске   асады.Ал   ұлғаю   поршеньнің жарты жүрісіне дейін, яғни шығару тесігін поршень ашқанша ғана жүреді. Әрі қарай ашылған тесіктен жанған газ өз қалдық қысымы арқылы сыртқа шығады.Одан әрі жоғарыдағы   қимылдар   қайталана   береді.Яғни,   екі   тактылы   двигательдің   төрт тактылы   двигательден   айырмашылығы,   барлық   процесс   поршеньнің   екі   жүрісіне аяқталады. 2.2.­сурет. Екі тактылы іштен жанатын дигательдің жұмыс схемасы: 1­блок картері; 3­желдеткіш; 4­кіретін терезе; 5­цилиндр басы; 6­оттық; 7­ шығатын терезе; 8­поршень. Жоғарыда айтылған жұмыс процесінде, цилиндр ішіне сору кезінде ауа немесе жану қоспасы сорылады делінген.Осыған байланысты двигательдер тағы да екі түрге бөлінеді.Егер   сору   процесі   кезінде   сырттан   тек   ауа   ғана   сорылып   кіріп,   қысу процесінің   соңында   оған   жанар   май   шашып   араластырып,   қызған   газдың температурасы арқылы тұтандыратын болсақ, онда ондай двигательдерді дизельді двигательдер   деп   атайды.Ал   егер   жану   қоспасын   цилиндр   сыртында   орналасқан, арнаулы   аспапта   дайындап,   сору   кезінде   цилиндр   сыртында   орналасқан,   арнаулы аспапта   дайындап,   сору   кезінде   цилиндр   ішіне   сол   дайындалған   жану   қоспасы толтырылып, оны арнаулы электр ұшқынымен тұтандыратын болсақ, онда оондай двигательдерді   карбюраторлы   двигательдер   деп   атайды.Өйткені   ауа   мен   жанар майды осы карбюратордаараластырып, жану қоспасын жасайды. Автомобильдерде осы дизельді және карбюраторлы двигательдердің екі түрі қолданылады. Сергіту сәті Ой толғаныс Топтастыру»  арқылы жалыпы бүгінгі сабақты меңгерту іс­әрекетіне балайнысты  сабақты талдау  Әр топқа жаңа тақырып төңірегінде тапсырмалар татату, Әр топ  өз беттеріншге  ақылдасып, нәтижесінде топтаса отырып ортақ жауап табады, сол арқылы  тақырыптың мағанасын ашады 1 Сұрақтарға жауап беру 1. Ж. Д. дегеніміз не? 2. Ж. Д ­ нің жұмыс істеу принципі. 3. Ж. Д ­ нің қандай түрлері бар? 4. Ж. Д.­ нің шығутарихы. 5. Ж. Д ­ нің жұмыс істеушарты 6. Ж. Д ­ нің п. ә. к. дегеніміз не? 7. Оны арттыру жолдары. 8. Ж. Д ­ нің қолданылуы. 9. Ж. Д ­ нің қоршаған ортаға әсері (10 ­ 12 минут) в) Есеп шығару және құрастыру Бер: Т ­ 8000 К шешуі: Т1 ­ Т2/ Т Т ­ 3000 К Жауабы  = 62 % т. к η  Тест тапсырмалары Есеп шығару η Сабақты бекіту Үй тапсырмасы  Бағалау Бүгінгі сабақ ұнады ма? Өз көңіл күйлерін стикерге жазу. Оқушылар  күнделіктеріне  жазады Бағалау парақшасын  толтырады

Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы

Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы

Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы

Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы

Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы

Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы

Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы

Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы

Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы

Сабақ тақырыбы; Қайнау. Меншікті булану жылуы. Термодинамиканың І заңы
Материалы на данной страницы взяты из открытых истончиков либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.
13.11.2018