Стрессларни бартараф этишга қаратилган психологик тренинглар

Стрессларни бартараф этишга қаратилган психологик тренинг

         Мақсад: Иштирокчиларда эмоционал-ҳиссий зўриқишларнинг келиб чиқиш сабабларини аниқлаш, уларнинг эмоционал ҳолатилатилаги зўриқишларнинг даражасини пасайтириш

Вазифалар:

ü  Шахс ҳолати ва кайфиятини барқарорлаштириш

ü  Иштирокчиларнинг эмоционал-ҳиссий зўриқишларини батараф этишга ёрдам бериш

ü  Жамоада ижобий муҳитни яратиш

ü  Ҳаётий қийин вазиятларда иштирокчиларнинг руҳий зўриқишларини бартараф этиш кўникмасини шакллантириш

      Кутилаётган натижалар:

ü  Иштирокчиларнинг ички муҳитидаги об-ҳавони аниқлаш

ü  Иштирокчилардаги зўриқишнинг келиб чиқиш сабабини аниқлаш, уларни бартараф этишга кўмаклашиш

ü Ўз ички “Мен”идан ёрдам топишга ўргатиш

ü Кайфиятни кўтариш

Қоидалар:

1.       “0-0” қоидаси

2.       “ Ягона микрофон”  қоидаси

3.       “ Бир-бирни ҳурмат қилиш “ қоидати

4.        “Сир сақлаш”  қоидаси

5.       “ Регламент” қоидаси

Машғулотнинг бориши:

Кириш

1.       Гуруҳ нормаларини ишлаб чиқиш

2.       Танишув  ”  Сизда бор менда йўқ”

Иштирокчилар ўзида йўқ аммо ёнидаги шеригида мавжуд бўлган яхши ҳислат ҳақида айтишади ва унинг қўлидан тутиши керак

3.       Иштирокчилар кутувини аниқлаш : Иштирокчиларнинг шу кундаги тренинг машғулотидан нимани кутаётганлигини аниқлаб олиш

Асосий қисм

“Ўз “Мен”имдан хат” машқи

         Мақсад: Ҳаётий ўзгаришлар, нохушликдар даврида иштирокчиларда ўз ички “Мен”идан ёрдам олиш, шифо топиш, тинчликка эришиш кўникмасини шакллантириш

         Кўрсатма: Қулай ва эркин ўтириб олинг, кўзларингизни юминг. Сиз бир тепаликда турибсиз. Ҳаво тоза, осмон мусаффо, атрофингизда ям-яшил кўклам, гуллар чиройли очилган. Тонгги шабада юзингизни силаяпти, сизнинг оёқларингиз ерда мустаҳкам турибди. Бирмунча вақт ўз ҳиссиётларингизга қулоқ солинг ва диққат билан атрофини кузатинг. Атрофингизни томоша қилиб, унча узоқ бўлмаган тоғга кўзингиз тушди. Нигоҳингиз тоғнинг учида тўхтаганида сиз ўзингизни улғайгандек ҳис қиляпсиз. Сиз бу тоққа чиқишни бошладингиз ва бу машшақатли иш эканлигини ҳис қиляпсиз: Оёқларингиз чарчаяпти, чуқур нафас олишга тўғри келяпти, аммо сиз танангиз ҳаётий куч билан тўлаётганини ҳамда ўз энергиянгиз исссиғини ҳис қиляпсиз. Ҳаво аста секинлик билан салқинлашяпти товушлар йўқоляпти, булутлардан ошиб ўтиб яна осмонни кўряпсиз. Қуёш ёрқин чарақлаяпти. Сизнинг танагиз анча енгил туюлмоқда. Энди сиз чўққидасиз. Сиз гўзал табиатни юқоридан кузата олиш имконига эга бўлганингиздан қувоняпсиз. Қўшни тоғлар, узоқдан кўринаётган уйлар...

Узоқда сиз кимнидир кўряпсиз, аввалига у кичкинагина ёрқин нуқта бўлиб кўриняпти. Сиз бу кутилмаган учрашув бўлишини ҳис қиляпсиз. Сизга меҳрибон, донишманд инсон учрайди, у сизни эшитади ва сиз нимани билмоқчи бўлсангиз ўшани айтиб беради. Мана сиз бир-бирингизни кўрдингиз ҳамда у томон юришни бошладингиз. Бу инсон ёнингизда эканлиги сизни қувонтиряпти ва куч бағишлапти. Сиз унинг кўзларига қарашингиз мумкин, у эса сизга мулойим табассум қиляпти. Сиз у билан исталган нарса ҳақида гаплашишингиз ва жавоб олишингиз мумкин ...

Бу инсмон билан бир неча минут гаплашинг, бир неча сонияда сиз узоқ суҳбат қуришингиз мумкин ... Энди хайрлашиш вақти келди. Аста секинлик билан орқага қайтинг ...

Ҳозир сиз  у ердан қайтиб келганингиздан сўнг сиз ўша донишманд кишидан хат олганингизни тасаввур қилинг. Айни дамда ўша дорнишманддан келган хатни ёзишга сизда 10 минут вақт бор. Бу хатда сиз тоғнинг чўққисида нималарни билганингизни, ҳиссиётларингизни ёзишингиз мумкин.

Иштирокчилар хатни ёзиб бўлгач муҳокамага ўтилади. Муҳокамада иштирокчилардан хоҳловчилар ўз ҳиссиётлари билан, кўзини юмиб тасаввур қилган ҳолида қандай кечинмаларни ҳис қилганларини гапиришлари мумкин.

 “Гулдаста” машқи

Мақсад: иштирокчилар ўртасидаги баръерни йўқотиш ва уларни тез     ўйлаб , тез ҳаракат қилишга ундаш.

         Кўрсатма: Ўйин иштирокчилари доира шаклида ўтиришади. Тренер истаган 4 та иштирокчидан ёқтирган гулнинг номини айтишини сўрайди, сўнг доира бўйлаб  шу айтилагн гулларининг номи билан ўзларига “исм” қўйишади. Шундан сўнг бошловчи қайсидир гулнинг номини айтса шу гул номи билан чақирилувчи иштирокчилар ёки букет дейилганда барча иштирокчилар ўрин алмашишлари керак бўлади. Бу пайтда тренер ҳам доирадан ўрин эгаллашга ҳаракат қилади. Эндиликда жой етмай ўртада қолган иштирокчи чақирувчи бўлади.

         Ўйин 5-7 минут давом этгандан сўнг муҳокамага ўтилади. Муҳокамада иштирокчилар ўз ҳиссиётлари билан бўлишади.

 Якуний қисм

“Антиқа дўкон” машқи

         Мақсад: Иштирокчиларнинг ички оламларига қулоқ солишларига, ҳиссий зўриқишлари сабабларини аниқлашнинг кўникмаларини шакллантириш.

         Кўрсатма: Стулга ўтиринг. Кўзларингизни юминг. Ўзингизни  эркин тутинг. Ҳаёлан бир йўлакчадан кетаётганлигингизни тасаввур қилинг. Шу йўлакчадан кетаётиб кўчанинг ўртасида сизни “Антиқа дўконга “ кўзингиз тушди. Аста секинлик билан  шу дўкон олдига келинг ва ичигша киринг. Ҳаёлан шу дўкондан ўзингизга бир буюмни танланг ва ўзингизни шу буюм этиб тасаввур этинг.

         Шу буюмнинг сўзлари билан ўз ҳақингизда гапиришни бошланг. “Ўзингизни қадай ҳис қиляпсиз”, “Нима учун бу дўконда пайдо бўлиб қолдингиз”, “Сизнинг аввалги хўжайингиз ким ва у ҳозир қаерда”, “Сизни сотиб олишларини хоҳлайсизми”, Сотиб олса у ким бўлсин? нима учун? Энди кўзларингизни очишингиз ва гуруҳ билан ҳиссиётларингизни айтиширнгиз мумкин.

Қайта алоқа

Мен бугунги тренингдан ...

Кутувлар ўзини оқладими?