Урок на тему "Көміртектің жалпы сипаттамасы." ( Химия)

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:  8.4В  Көміртек және оның қосылыстары  Мектеп:  Күні:                                                                            Мұғалімнің аты­жөні:   Сынып:   8а                                                                Қатысқандар:  20 Қатыспағандар:  ­ Сабақтың тақырыбы Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары  Сабақтың мақсаты Бағалау критерийі Тілдік мақсаттар Құндылықтарға баулу 8.4.3.1­ көміртек неліктен көптеген қосылыстарында  төрт байланыс түзетінін Көміртектің  жалпы сипаттамасы түсіндіру 8.4.3.2 ­ табиғатта көміртек және оның қосылыстарының таралуын сипаттау Көміртек көптеген қосылыстарында  төрт байланыс түзетінін атом құрылысы тұрғысынан түсіндіру Көміртек және оның қосылыстарының қолдану саласын  таныстыру. Табиғатта көміртектің үздіксіз айналымын түсіндіру. Көміртегі ­ атомның белгілі бір түрінен тұратын зат ретінде сипаттайды. Атомның құрылысын және ядро құрамын анықтайды. Көміртектің электрондық, электронды –графикалық формуласын жаза алады. Көміртектің қолданылу саласын зерттейді. Элемент,   жай   зат,   бейметалл.   Электрон,   протон,   нейтрон.   Энергетикалық деңгей,   орбиталь,   сыртқы   қабат,   электрондық   формула,   табиғи   газ,   мұнай, торф, алмаз, графит, карбид, кальцид, табиғаттағы айналым.  ­бірін­бірі тыңдау, қарым­қатынас жасау қабілеті;  ­ топта бірлескен жұмыс және жауапкершілікке баулу;   ­шығармашылық және сын тұрғысынан ойлау;  Пәнаралық байланыс Жаратылыстану пәнінен заттардың құрылысы мен қасиеттері, атмосферадағы көміртегінің үлесі, физика пәнінен атом құрылысы, ағылшын тілінде­аtom, element,  proton, neutron, orbital, carbon, т.б. терминдермен жұмыс.  Атомдағы электрондардың қозғалысы мен энергетикалық  деңгейлерге Моль, молярлық  масса.  Авогадро заңын, химиялық формулалар бойынша  есептеулер жүргізуді. Жану реакцияларының теңдеуін құрастыруды.  Элементтерді периодтық кестедегі орны бойынша сипаттауды. таралуын. Сабақ барысы Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері Ресурстар Алдыңғы білім Сабақтың жоспарланған кезеңдері Сабақтың басы       Оқушыларға   көтеріңкі   күй   сыйлау.   «Сағат   тілі»   әрбір   оқушы   сағат тілдерінің   тұсына   сыныптағы   оқушылардың   аттарын   жазып   шығады. Сағат   тілі   1­2   (қол   алысып),   3­4   (күлімдеп),   5­6   (басынан   сипау арқылы), 7­8 (ыстық ықыласпен),       9­10 (жарқын сөйлеп), 11­12 (үш тілек) арқылы бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.   Интерактивті тақтада «Сағат тілі» шарты беріледі Оқушыларға   сабақтың   тақырыбы   мен   мақсаты   анықтауға   ширату жаттығуы ұсынылады.  1­үлестірме  тапсырма 5 мин Мұғалім оқушылар назарына ешқандай түсіндірме жазбасы жоқ ХЭПЖ мен        1­үлестірме тапсырма ұсынылады.                                                         IV ↓                                                                                    →                                              2  6    element, аtom? Химиялық элементтердің периодтық жүйесі 5 мин         Мына   жазулар   нені   білдіреді?   Бүгінгі   сабақта   қай   элементпен танысамыз? деген сұрақтарға оқушылар өз түсініктерің айтады.  Бұл   жаттығуды   шағын   топтарда   жазбаша   орындап,   әр   топтың жауаптарын     талдай   отырып,   талқылауғада   болады.   Оқушылардың назарын   тапсырмаға   шоғырландыра   отырып,   сабақ   мақсаттары анықталады.  Жаңа материалды оқыту: Оқушыларға сұрақ қоя отырып, физика курсынан және 8.1.1­8.1.3  тақырыптардан алған білімдерін жаңғырту үшін «жақын арадағы даму  аймағына» қатысты «Ой шақыру» тапсырмалары беріледі. 1­тапсырма. Топтық талқылау 1 топ.  Кестені толтыр Көміртегі атомындағы электрон, протон, нейтрон сандарын,  салыстырмалы атомдық массасын, аталуын анықтаңыз: Элемент таңбасы Аталуы Реттік  номері proton, neutron ? Электрон  саны,  ядро заряды Салыстырмал ы  атомлық  массасы 2 топ.  Мәтінмен жұмыс         Бос орындарды толтырыңыз. № 6 реттік номерлі элемент атомының ____ электроны, _____ протоны, ______   нейтроны   бар,   ядро   заряды   _____тең.   Оның   электрондары _____ деңгейге таралып орналасады, қабат саны _ _ _ _ _ _ _ _ _ сәйкес келеді.   3 топ.  Кестені толтыр        Кестедегі бос орындарды толықтырыңыз. Элементтің ПЖ орны, периоды, элемент атауы, оқылуы № 6 элемент  таңбасы тобы Электронды қ, графикалық формуласы Мүмкін болатын валенттіліг і www.  Bilimland элетронды  оқулықтан атам  құрылысы 8 сынып  оқулығы,  Авторлары: М.Қ.Оспанова , Қ.С.Аухадиев а, Т.Г.  Белоусова.  Алматы «Мектеп»2018 Интерактивті  тақтада әр  топтың 1­тапсырмасы  көрсетіледі Бағалау критерийлері 1. Кесте, мәтінмен жұмыс жасай алады. 2. Периодтық жүйедегі  орны бойынша көміртек  элементің сипаттайды. 3.Электрондарды деңгейлерге   орналастыру жолын біледі.   дескрипторлар 1.Элементтің атауын,  құрылымын және қасиетін  анықтай алады. 2.Көміртектің периодтық  жүйедегі орны бойынша  сипаттама бере алады. 3. Электрондық, графикалық  формуласын жаза алады. ұпай 1 1 1 Сабақтың ортасы   25 минут 8 сынып оқулығы,  Авторлары: М.Қ.Оспанова , Қ.С.Аухадиев а, Т.Г. Белоусова.  Алматы «Мектеп»2018 Интерактивті тақтада  әр топтың 2­тапсырмасы  көрсетіледі 2­тапсырма   топтық  жұмыс   валеттіліктері, 1 топ.    Сұрақ Көмңртектің химиялық таңбасы, периоды, тобы? Мүмкін   болатын: дәрежелері? Көміртектің   қарапайым   формуласы   қай   жылы ашылды?  Көміртек элементін  ашқан қай елдің ғалымы, аты­ жөнін атаңыз Латын тілінен алынған «carbo» сөзінің мағынасы?   тотығу жауап 2 топ.   №12 элемент таңбасын, периодын, тобын жаз Электрондардың энергетикалық деңгейлерде орналасуын көрсет Электрондық формуласын және орбитальдарда орналасуын жаз С (II) және (IV) оксидіне,  +4, ­ 4 тотығу дәрежесіне сәйкес келетін қосылысына мысалдар келтіріңіз   3 топ.       Төмендегі білдіреді?   12C6  2ē 6ē   жазулар   нені мысалдар келтір, себебін түсіндір?  6C 1s2 2s2 2p2 +4, – 4, + 2  Көміртектің қосылыстарда  IV валентті болуы  Бағалау критерийлері ­ Көміртекті периодтық жүйедегі орны бойынша сипаттай алады, ­ көміртектің атом құрылысы тұрғысынан  төрт байланыс түзетінін түсінеді, ­Көміртектің ашылу тарихын біледі. ­Көміртек қосылыстарының формуласын құрастырады, дескрипторлар 1.Элемент атауын, атом  құрылысын, оның қасиеттерін  анықтай алады. 2.Периодтық жүйедегі орны бойынша сипаттама  бере алады. 3. Көміртектің ашылған жылын,  аталуын біледі. 4.Көміртектің оттегі және сутегімен қосылысының ұпай 2 2 2  2 Минералдар жіктейді, атайды. формуласын жаза алады, жіктейді, аталуын  біледі. 3 – тапсырма (топтық, жұптық жұмыс) 1 топ.  1. Көміртектің неліктен органогенді элеменке жататынын түсіндір? 2. Құрамына   көміртек   кіретін   минералдардың   формуласын   жазып, кальциттің құрамындағы көміртектің массалық үлесін (%) табыңдар. 3. Массасы 22г көмірқышқыл газының көлемін табыңдар. 1. Көміртектің  бос күйінде кездесетін түрлерін ата? 2. Зат   мөлшері   0,2   моль     көмірқышқыл   газының   (қ.ж.)   көлемін 2 топ.   табыңдар. 3. Көміртектің табиғаттағы айналымы (5 сөйлем, 1 түйін).   3 топ.  1. Құрамында көміртек кездесетін табиғи қосылыстарды ата. 2. Адам денесіндегі көміртектің массасын қалай есептеуге болады? Өз денеңіздегі  көміртектің массасын табыңыз. 3. Көмірқышқыл   газының   66   грамында   қанша   молекула   болатынын табыңдар. оксидінің түзілу реакциясының термохимиялық теңдеуін құрыңдар. *   Қосымша тапсырмалар:  ● 1,2   г   көміртегіні   жаққанда   42   кДж   жылу   бөлінді.   Көміртегі   (IV) ● Құрамында   элементтердің   массалық   үлестері   мынадай:   натрий­ 33,35%,   көміртек   –   8,76%,   оттек   –   34,8   %.   Тұздың   қарапайым формуласын табыңдар. Бағалау критерийлері ­ Көміртектің   органогенді элемент екенін түсінеді.   көміртек ­ Құрамында кездесетін қосылыстардың формуласын құрастыру. дескрипторлар 1.  Көміртектің   табиғатта   бос және қосылыс түрінде кездесетінің біледі,     2. Көміртек  қосылыстарының   формуласын құрастырып,  реакция теңдеулерін жаза алады,   ұпай 2 3 5 шығару жолын біледі. ­ Есептің шартын түсінеді, 3.  қажетті   есептеулерді  көлем, массаны таба алады.  Жаңа материалды бекіту: сұрақ­жауап,  оқулықпен жұмыс. 1. Көміртек неліктен органогенді элеменке жатқызылады? 2.Көміртектің   қосылыстарда    Есептің   шартын   түсініп,   моль,   көбінесе     IV   валентті   болуы   немен түсіндіріледі? 3.Көміртектің   сыртқы   энергетикалық   деңгейінде   неше   электрон орналасқан? 4.191 беттегі 2,3тапсырмаларды тақтада орындайды. Сабақ соңындағы оқушылардың рефлексиясы: БББ тәсілі коллекциясы Интерактивті  тақтада   әр топтың 3­тапсырмасы  көрсетіледі «Көміртектің айналымы» 72 сурет   «Бағдаршам» түрлі­түсті Сабақтың соңы 5 мин нені білемін   нені білдім үйрендім, нені білуім керек стикерлер. Оқушылар   орналастырады.   өз   ойларын   спикерлерге   жазып,   ұсынылған   кестеге Мүмкін   болған   тұста   оқушылар   өз   жұмысын   және   сыныптастарының жұмыстарын белгілі бір критерийлер бойынша бағалайды. «Бағдаршам».   Бақылау­бағалау   рефлексиясы.   Оқушылардың   бірін­ бірі, өзін­өзі бағалайды. Бұл тәсілдің мақсаты өзін және сыныптастарын әділ бағалауды үйренеді. Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз?  Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?   Белсенді әдістер, саралау тәсілі. Қабілетті оқушыларға шығармашылық тапсырмалар ұсынамын. Сабақ бойынша рефлексия  Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма? Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз?  Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба?  Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау Оқушылардың материалды игеру деңгейін критериалды бағалау бойынша жүзеге асырамын. Сабақта сергіту жаттығулары мен белсенді жұмыс түрлерін қолдану. Сабақ оқу мақсатына жетті, оқушылар берілген тапсырмаларды белсене орындайды. Оқушылар оқу мақсатына қол жеткізе алмаған жағдайда диалогтық оқыту бойынша сұрақтар  қоя отырып,  берген жауаптарына қолдау көрсетемін.  Иә, оқушылардың тапсырмаларды орындау деңгейіне  қарай  жіктеу тәсілімен тапсырмалар  беріп отырамын. Иә, әр бір тапсырма көлеміне қарай уақытпен шектелген. Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен? Иә, тапсырмаларды тез әрі тиянақты орындаған оқушыларға шығармашылық тапсырмалар  беріледі.