Урок якутской литературы на тему "И.Д. Винокурова "Песня о герое"

Илья Ча5ыл5ан  «Герой туьунан ырыа»

 Ча5ыл5ан хоьоонун ис номо5ун ырытыы, сурун герой уобараьын арыйыы;  Дойдубут биллиилээх дьонун утуе аатын уйэтитии, кэриэстээьин – ытык иэспит буоларын ейдетуу;  Ийэ дойдуга бэриниилээх, хорсун санаалаах киьи буоларга иитии;

В.Даль тылдьытыгар:  «Герой – хорсун буойун, бухатыыр,  утуекэн сэрииьит, сэриигэ да5аны,  эйэлээх  да  кэмнэ  инники  куеннэ  туьугар  сылдьааччы,  олорооччу». дьон

Лев Толстой этэр:  «Сэриигэ геройдуу быьыыны кердеруу диэн  бу  киьи  тугу  оноруохтаа5ын  туохтан  да  саараннаабакка оноруута буолар. Атыннык  эттэххэ,  Ийэ  дойду  иннигэр  иэьи  толорор  тугэн  тирээтэ5инэ  геройдуу  быьыыны  онорооччу  соруда5ы  халбана  суох,  булгуччу  толорор  туьугар  оло5ун  толук  уурарга  тиийэ,  кыаллыбат  уьулуччулаах хорсун быьыыны онорор». атыттарга

Илья Дорофеевич Винокуров – Ча5ыл5ан «Герой туьунан ырыа»  (Ф.К.Попов  кэриэьигэр)

Федор Кузьмич Попов – Советскай Союз Геройа. Мэнэ  Ханалас  II  Баатара  нэьилиэгэр  тереебутэ.  Армия5а  колхозка  биригэдьиирдии  сылдьан  ылыллыбыта.  Кыра  сааьыттан  эриллэн,  улэттэн иитиллэн тахсыбыт киьи  буолар. 1943  сыл  алтынньы  3  кунугэр  бэйэтин 3­с ротатын кытта саха  уола Днепр еруьу туоруур. Кини  ким  хайа  иннинэ  киирэр  естеех  траншеятыгар  киирэр  илиинэн  уонна  киирсэн  естеех  23  саллаатын,  офицерын кыдыйар. ытыалаан,  улэ5э  ойон

иннинэ  Жадейкин  теруттээх,  Алданна  Максим  Мордовияттан  сэрии  болуотунньуктаабыт киьи. Младшай  сержант  ПТР­н  отделениета  еруьу  бала5ан  ыйын 28 кунэ уунэр туунугэр  туоруур  уонна  естеех  12  танкатыттан  9­ьун  сырал5аннаах  ултурутэр  хапсыьыыга киирсэр.

сылга  Омскайга  тереебут  Сибиир нууччата, армия5а  диэри  1938  сулууспалаан  баран,  Ханаласка  бастаан  шахтер,  онтон  Ааллаах  –  Ууннэ кемусчут. еруьу  Тепляковтуун  алтынньы  1  кунэ  уунэр  туунугэр  туорууллар.  Сержант анардас илиинэн  бастакы  9  фашиьы охторор. киирсиигэ

Клавдий Краснояров Омскайтан  теруттээх  тыа  сирин  киьитэ,  1943 сылга диэри Дьокуускайга  13  сыл  улэлээбит,  Лена  ерус  пароходствотыгар  управление  завхоьа. 1943  сыл  бала5ан  ыйын  23  кунугэр  кыьыл  армеец  пулемет  уотунан  уьуурар  айа5ын  бутун  бэйэтинэн буелуу туьэр.

Лонгинов  тухары  Танда  Владимир  а5абытын уола – орто уерэхтээх  кооператор этэ. Уоттаах  сэриигэ  туерт  тегул  бааьырбыт буойун, икки тегурук  пулемету  сыл  илиититтэн араарбата5а. Бала5ан  ыйын  25  кунугэр,  пулеметун  илдьэ  Днепр  ар5аа  биэрэгэр  естееххе  кестубэккэ  биир  туораан,  кыргыьыыга  80­тан  тахса  саллаатын,  офицерын  охторор. анардас  естеех

Стрельцов  Виктор  тереебут,  Бодойбо5о  Алданна  улэлээбит  удьуор  кемусчут. гвардеецтар  Кини  отделениеларын  кытта  Днепри  оночонон  бала5ан  ыйын  29  кунугэр  туун  3  чааска  уонна  естееххе  бастакы  соьуччу  саба  туьэр  кыргыьыыга  7  гитлеровиьы елерер. туоруур

колхозтаах,  Мартын Тепляков – Тюменьтан  теруттээх  Сибиир  нууччата,  бастаан  1936  сылтан  Алданна  старатель,  армия5а  сэрии  иннинэ,  1940  сылга ынырыллыбыт. Владимир  Колбуновтуун  улуу  еруьу  алтынньы  1  кунэ  уунэр  туунугэр  туорууллар.  5­с  рота  партора  сержант  Тепляков  икки  кун  естеех  19  атаакатын  теттеру  кыттар,  бэйэтэ 40 гитлеровиьы кыргар. охсорго

Шавкунов  –  Егор  уобаласка  Курганскай  куоракка  Щадринскай  тереебут,  а5ата  елбутун  кэннэ ийэтигэр сэттэ о5ону  иитэригэр  кемелеспуткыра  сааьыттан  киьитэ.  Саха  сиригэр  Ханаласка,  Ааллаах Ууннэ шахтер. улэ

Днепри туоруур иьин дуолан кыргыьыы а5ыс герой буойуннара

Саха уола Федор Попов Днепр ерус 1943 сыл алтынньы 2 кунэ Еруhу туоруур Кэрдэр, кимэн киирэр Хорсун Немец пулеметун былдьыыр Эр санаалаах Илбистээхтик сэриилэhэр Ийэ дойдутугар бэриниилээх Бастакынан ууга  ыстанан киирбитэ Остеехтен былдьаабыт ручной пулеметунан 50­ча5а чугаhыыр немец саллаатын, офицерын елерер  Астымматах курдук, Ытыалыы­ытыалыы дэриэбинэ диэки дьулуhар улэhит кытыгырас сылбыр5а Утуе майгылаах Ыраас туттуулаах Булугас  ейдеех Бу олох, бу кыайыы баалыгар, Эн, герой, мэлдьитин тыыннааххын.

уйэлээхтэр. Геройдары биьиги, тыыннаахтар, еруу кундутук саныыбыт, Геройдар елбет кинилэр ааттарынан мэлдьи киэн туттабыт.