Ғылыми жобаның тақырыбы: «Астанадағы Бейбітшілік және келісім сараының архитектурасы.»Презентация

ЖҰМЫСТЫҢ АВТОРЫНЫҢ ТЕГІ, АТЫ (ТОЛЫҚ),  СЫНЫБЫ, МЕКТЕБІ:  «АСТАНАДАҒЫ БЕЙБІТШІЛІК ЖӘНЕ КЕЛІСІМ САРАЙЫНЫҢ АРХИТЕКТУРАСЫ.» ЖОБАНЫҢ ТАҚЫРЫБЫ:                ҒАЛИ ОРМАНОВ АТЫНДАҒЫ №7  МЕКТЕП­ГИМНАЗИЯСЫ»               9 «Е»  СЫНЫП ОҚУШЫСЫ      ӘДІЛҚЫЗЫ АЙЫМ ҒЫЛЫМИ ЖЕТЕКШІНІҢ АТЫ­ЖӨНІ (ТОЛЫҚ),  ЖҰМЫС ОРНЫ, ҚЫЗМЕТІ: АРҒЫНБЕКОВА ЖАМАЛ МЕШІТБАЙҚЫЗЫ  МАТЕМАТИКА ПӘНІ МҰҒАЛІМІ

•  Жұмыстың міндеттері:  •1.  Қала ғимараттарының  геометриялық пішіндерімен  танысып маңызын, мазмұнын,  анықтау;  •2.  Бейбітшілік пен Келісім  сарайы да «алтын қима»  қағидасын сақтау арқылы  салынғандығы туралы пікірді  зерттеу.

Ғылыми жұмыстың жаңалығы:  Аталған ғылыми жоба Елордаға біріншіден сән беретін  ғимараттардың бірі Норман Фостердің жобасы бойынша  пирамида үлгісінде салынған «Бейбітшілік  және  келісім»   сарайының  өлшемдерінде  «алтын  қима» қатынасы бар  екендігі есептер арқылы көрсетіледі.  Ғылыми жұмыстың зерттеу әдістері:  Ғылыми жобаны жазу барысында теориялық,  статистикалық, математикалық талдау, есептеу  және графикалық әдістер пайдаланылды.

Зерттеу жұмысының кезеңдері:  1  кезең:    пирамида,  «алтын  қағида»  туралы,  «алтын  қағида»   қолданылған әулет өнері туындылары туралы деректер жинау,  мазмұнын  зерттеу;  2  кезең:  Геометриялық  фигураларды  зерттеу  әдістері    негізінде   Астананың көрікті ғимараттарының пішіндерімен танысу;  3  кезең:  «Бейбітшілік  және  келісім»  сарайының  «алтын  қима»     қағидасы арқылы салынғанын  туралы есептер шығару;  4  кезең:  «Бейбітшілік  және  келісім»  сарайының  «алтын  қима»     қағидасы aрқылы салынғанын  туралы есептеулер жүргізіп, дәлелдеу;  5 кезеңі: жобаны рәсімдеу мен қосымшаларды әзірлеу.

• Пирамида сөйлемі мынадай мағыналарға жатуға мүмкін: • Үшкіл — сәулеттік құрылыстың үшкілдік түрі; • Мысыр пирамидалары; • Пирамида (геометрия) — геометриялық фигура түрі; • Қаржылық пирамида — үшкіл үлгісімен сипатталатын инвестицияларды тартудың күмәнді жолы; • Пирамида (бильярд) — бильярд түрі. • Пирамида (экономика) • Пирамида проекциясы • Пирамидалық жол • Пирамидалық жасушалар

•Пирамида іспетті етіп тұрғызылған сарай 2006 жылы 2  қыркүйекте салтанатты түрде ашылды. Оның табан  қабырғасының ұзындығы 62 м; ауданы 25,5 мың м².  Ғимарат ағылшын архитекторы Н.Фостердің жобасымен  салынған. Болат пен тастан тұрғызылған сарай өзара  рухани түсінушіліктің жаһандық орталығына айналды.  Ғимарат экстерьері пирамида түрінде болса, сарайдың  орталық күмбезді залы Нью­Йорк қаласындағы БҰҰ  Қауіпсіздік кеңесінің холлы тәрізді етіп салынған.

Бейбітшілік пен келісім сарайы сарайында  Қазақстан халықтары ассамблеясы, ұлтаралық және  дінаралық келісім орталығы, мұражай, университет,  1,5 мың орынды опера залы, кең орталық атриум  мен қысқы бақ орналасқан. Сарай ғимаратының  құрылысы құбылмалы ауа райын ескере отырып  салынған; оның кіре берісі жер астында орналасқан.

Балама аты Статусы Орналасуы Биіктігі Ең соңғы қабат Бейбітшілік пен келісім сарайы Пирамида мира Жалпы мағлұмат Құрылысы аяқталған Астана, Қазақстан Биіктігі 62 м 16 Техникалық сипаттамасы Ғимараттың ішкі ауданы 25,5 мың м² Лифтілер 3 Дизайны мен құрылымы Сәулетшісі Инженері Foster and Partners Buro Happold Басқа да мағлұматтар Дүкендер саны Бөлмелер саны 2 105

•Ғимараттың сыртқы беті ішкі бейнені көрсететін әйнек және тас плиталармен қапталған, ал пирамиданың төбесі, яғни күмбезі – елімізде тұратын түрлі ұлт өкілдерін суреттейтін 130 ақ көгершін бейнеленген нағыз өнер туындысы атақты суретші Брайн Кларктың витражымен безендірілген. •Жаңа сарайдың салтанатты ашылу рәсімінде әлемнің классикалық музыкасының жарық жұлдызы Монсеррат Кабалье өнерін паш етті. •Сарай ішінде 1302 орынға арналған Опера залы, Atrium салтанат залы, «Бесік» конференция залы, көрме алаңдары, «Құланшы» галереясы, баспасөз орталығы, Астана қаласының этникалық мәдени орталықтары, Халықаралық мәдениеттер мен діндер орталығы, Түркі әлемінің академиясы орналасқан. •2009 жылдың 13 шілдесінде Астана қаласы әкімдігінің қаулысына сәйкес «Бейбітшілік және келісім сарайы» Мемлекеттік коммуналды қазыналық кәсіпорны құрылды.

«Астанадағы Бейбітшілік және келісім сарайының архитектурасы.» 1. «Алтын қима» тарихы 2. «Алтын қиманы» сәулет өнерінде пайдалану. 3. Бейбітшілік пен Келісім сарайы да «алтын қима» қағидасын сақтау арқылы салынғандығы туралы пікірді зерттеу.

Пирамида (көне грекше: πυραμίς — зәулім) — жақтарының бірі көпбұрыш (Пирамида табаны) (кейде үшбұрыш болуы да мүмкін), ал қалған жақтары бүйір жақтары) төбесі (Пирамида төбесі) ортақ болып келетін үшбұрыштардан тұратын көпжақ. Пирамида (архитектурада) -пирамида үлгісіндегі алып құрылыс. Пирамида тұрғызу негізінен көне заманда етек алды. Оны ежелгі Мысыр перғауындарының қабіріне ескерткіш белгі (Гизадағы Хеопс Пирамидасы, т.б.) ретінде тұрғызатын болған. Кейбір Пирамидалар ғибадатхана, қазына қоймасы рөлін атқарып келді. Пирамидаға ұқсас құрылыстар (ғибадатхана тұғыры, космол. құрылыстар) Орталық және Оңтүстік Америка жерінде (б.з. 1-мыңжылдығы) де кездеседі. Ежелгі Рим мен Жаңа Еуропа өнерінде Пирамида үлгісі мемориалды құрылыстар тұрғызу ісінде қолданылды.

.«Алтын қима» тарихы Алтын бөлік туралы ежелде философ және математик Пифагор өз күнделігіне енгізген. Пифогор алтын бөлікті мысырлықтар мен вавилондықтардан алды деген жорамал бар.Бұған Хеопс пирамидасының пропорциясы,храмдардың, бетмүсіндердің, Тутонхомон моласындағы әдемілеу куә. Египеттік шеберлер пирамида жасағанда да алтын бөлуді қолданған.Француз сәулеткері Ле Корбьзе Сети 1 Абидос фаронның храмындағы рельфтен және Ремсес фароның бейнелеуші рельфтен пішіндердің прапорциялары алтын бөлудің шамаларына сәйкес екенін анықтаған.

Ертеде қайта жаңару дәуірінде қандай да болмасын бір суретте айқын нүктелер бар екенін ашқан.Оларды көру орталықтары деп аталған. Суретте көлденең немесе ұзындық форматы маңызды емес. Ондай нүктелер төртеу–ақ, олар бейненің шамасын көлденең немесе ұзындықтарын алтын қимамен бөледі, яғни олар жазықтықтың сәйкес шетерінен шамамен 3/8 және 5/8 қашықтықта орналасқан.Сол замандағы атақты суретшілер бейнелеу түрін алтын қима деп атаған. Ежелгі грек геометриялары = x/(r-x) пропорциясын орындалатын ұзындығы r кесіндісі x r-x бөліктеріне бөлу туралы есептерге мән берген.

Есеп орта және шеткі қатынастарына бөлу деген атауға ие болды. Бізге жеткен көне әдбиеттерде шеткі және орта қатынасында кесіндіні бөлу туралы алғашқы рет Евклид бастауларында б.з.д үш жыл шамасында, ол оны дұрыс бесбұрышты салу барысында қолданды. Итальяндық математик Леонарда До Винчидің досы әрі замандасы – Лука Пачоли, осы бөлуді ғажайып пропорция деп атаған. Леонарда До Винчи бұған алтын қима деген атау берген. R =1 қабылдап, пропорциядан x 2 +x1 -1-0 теңдеуімізді аламыз. Бұл теңдеудің оң түбірі X= ( 5-1)/2 = 0/6180339………..тең Алынған q сан әрпімен белгіленеді.2/ (5 - 1) = 1, 6180339………сан да қарастырылады.

Эстетикалық түсінік тұрғысынан қарағанда алтын қима бейнелеу және сәулет өнеріне жиі пайдаланады. Мәселен егер ғимарат қасбетін екі бөлікке бөлу қажет болса, оларда алтын қима қатынасымен қарастырсақ әдемірек болып шығады. Қабырғаларының ұзындықтарының қатынасы q болып келетін тік төртбұрыш қабылдауға жеңіл. Ежелгі грек сәулет туындысы – Парфеноның қысқа жағы сегіз бағанадан, ал ұзын жағы он жеті бағанадан тұрады. Ғимарат биіктігінің оның ұзындығына қатынасы 0.618- тең . Егер Парфенон ғимараты алтын қима бойынша бөлетін болсақ, онда қасбеттің сол немесе сол сияқты түрлерін аламыз. Алтын қима тарихы атақты итальяндық математик сопы Пизадан шыққан Леонардо есімімен (Фибоначи деген атпен танымал) тығыз байланысты. Ол шығысқа жиі сапар шегіп, Еуропаны үнді (араб) сандарымен таныстырған. 0,1,1,2,3,5,8,13............. т.б сандар Фибоначи қатары деп аталады. Шектес сандар қатарының қатынасы алтын қима қатынасына жуықтайды.

«Алтын қиманы» сәулет өнерінде пайдалану. «Алтын қима» — гармониялық бөлу, шеткі және орта қатынаста бөлу – берілген АВ кесіндісін оның үлкен бөлігі (АС) сол кесінді (АВ) мен оның кіші бөлігінің (СВ) пропорционал ортасы болатындай етіп екі бөлікке бөлу. Ал АВ =а кесіндісінің Алтын қимасын алгебралық жолмен табу a:x = x (a-x) теңдеуін (мұндағы х=АС) шешуге келіп тіреледі. Бұдан х=(√5-1)а/2≈0,62 а болады. х-тың а-ға қатынасын шамамен 2/3, 3/5,5/8, 8/13, 13/21,... т.б. бөлшектер арқылы өрнектеуге болады, мұндағы 2, 3, 5, 8, 13, 21,..., – Фибоначчи сандары.

Алтын қима ертедегі грек ғалымдарына белгілі болған. Евклидтің «Негіздерінің» 2-кітабында алтын қиманы геометриялық салу жолы x(a+x) = a2 квадрат теңдеуін шешумен пара-пар екендігі көрсетілген. Евклидтен кейін алтын қиманы Гипсикл (біздің заманымыздан бұрынғы 2 ғасыр), Папп Александрийский (біздің заманымыздан бұрынғы 3 ғасыр), т.б. зерттеген. Алтын қима немесе оған жақын пропорционал қатынастар көптеген әлемдік өнер туындыларының композициялық құрылымына негіз болған. Сондықтан алтын қима 15 – 16 ғасырларда өнерде, әсіресе сәулет өнерінде, т.б. кеңінен қолданыла бастады.

Алтын қима терминін 15 ғасырдың аяғында Леонардо да Винчи енгізген. Табиғатта жиі кездеседі. a және b екі саны (a+b)/a = a/b өрнегін қанағаттандырса, онда олар алтын қатынасты сақтайтын болады, бұл жағдайда a/b алтын қатынасына тең болады. Бұл шама тікелей Фибоначи сандарына байланысты. Бұл құрылымды Леонардо да Винчи өз өнерінде пайдаланған. Бұл құрылым табиғатта кеңінен кездеседі: гүлдер спиралынан адам денесінің симметриясына дейін. Әдетте бұл пропорцияны юнанның φ (сонымен бірге деп те) әрпімен белгіленіп мынаған тең болады:

Математикалық қасиеттері Бесжұлдыздағы алтын қатынас φ— иррационал алгебралық сан, келесі теңдеулерінің кез келгенінің оң шешуі болсын   дегенді шынжырлы жарнақпен көрсетеді   • мұндағы  сәйкес  бөлшектер  қатар  келе  жатқан  Фибоначчи  сандары  қатынасы   болып табылады                        . Осылайша,  .

Дұрыс бесжұлдызда әр сегмент оны қиятан басқа сегменттермен алтын қатынаста бөлінеді (яғни көк кесіндінің жасылға қатынасы, және қызылдың көкке, жасылдың күлгінге қатынасы φ тең). Және бір өрнектелуі: Алтын қатынас тұрғызу

Бейбітшілік пен Келісім сарайы да «алтын қима» қағидасын сақтау арқылы салынғандығы туралы пікірді зерттеу. Пирамиданың табаны –оның ұзындығы 62м шаршы.Пирамиданың биіктігі 62 м. Схемасын сызайық: 62/2=31. SO=62 м.  Пифагор теоремасы бойынша ОК  табан  қабырға­ сының  жартысы  болғандықтан,    OK=31м,  өйткені            Пирамида қырының ұзындығы:

2-есеп: Егер пирамидаға бір-бірімен жанасқан үш сфераны іштей сызып, төменгі сфераның радиусын есептейік: Алдындағы есепте көрсетілгендей, ОК – табан қабырғасының жартысы: Пифагор теоремасы бойынша:

Осы табылған радиустың пирамида табан қабырғасы ұзындығының жартысына қатынасын есептеп көрейік: Көріп отырғанымыздай қатынас алтын қиманы береді. Архитектор Норман Фостердің туындысы Бейбітшілік пен келісім сарайы 15 метр төбеде орналасқан биіктігі 62 м тең пирамида. Осы ақпаратқа байланысты мына бір есепті қарастырайық: Алтын қима саны : . Енді осы санның: тең болады. Енді суреттегі берілгендедің қатынасы-нан осы санда алуға тырысайық. Пирамида биіктігінің «жасанды төбе» биіктігіне қатынасы: Төбенің диагоналін есептеп, оның пирамида биіктігіне қатынасын есептесек те, алтын қимамен байланысты сан алуға болатынын көреміз:

Қорытынды Барлығы атайтындай, әлемнің сегізінші таңғажайыбы биіктігі 62 метр және негізіндегі ені де сондай түзу пирамида пошымында салынған. Ғимарат өзі жасанды он бесметрлік үйінді үстінде орналасқан. Сарай 2006 жылы «Бейбітшілік және дәстүрлі дін көшбасшыларының съезін» өткізу үшін арнайы салынған. Ғимарат негізінде — шаршы бір жағымен 61,80339887 метр, биіктігі — 61,80339887 метр, бұл «Фибоначчи кесіндінің теп-тең етіп екіге бөліну» принципіне сәйкес келеді. Атақты ағылшын сәулетшісі Норман Фостер өзінің жобасы үшін діни жаққа қатысы жоқ пошымды арнайы таңдап алды. Тек осы жер ғана барлық әлемдік дәстүрлі діндер өкілдерінің конфессиялар арасындағы қатынасына қызмет етеді. Бейбітшілік және келісім сарайы – бұл толеранттық идеясының апофе-озі іспеттес, Қазақстан халықтары бірлігіне ескерткіш, оның үйлесімдік пен гуманитарлық құндылықтарға ұмтылуы.

Дәстүрлі дін және конфессия басшыларының басқосуларын өткізу үшін пирамиданың жоғарғы жағында Қазақстан байрағының ұлттық түсімен әшекейленген 200 орындықты зал орналасқан. Жалпы ауданы 25,5 мың шаршы метр.Сарайда 1,5 мың орындық опера залы, қысқы бақ, көрме залдары, баспасөз орыны, діни конфессция кеңселері, мұражай, кітапхана, ал жоғарғы залы Конференция залы бар.Бейбітшілік және келісім сарайының ең биігіндегі Бесік залында әлемдік көшбасшыларының конференциясы өткізілді. Қазақстандағы түрлі ұлт өкілдерінің әйнек мұнараағы 130 көгершін бейнелейді.Мұнара жобасының авторы- ағылшын суретшісі Б.Кларк. Бейбітшілік және Келісім сарайы әлемнің сегізінші кереметі атанды Бейбітшілік және келісім сарайы — Астананың назар аударарлық орны. Пирамида әртүрлі діндердің, этностар мен мәдениеттің бірлік белгісі, халық пен елдің ашықтық белгісі болды. Мен – Қазақстанның патриотымын.