Артикуляциялық жаттығу

                       Тілге арналған жаттығулар

·      Артикуляциялық жаттығуларды өткізуді ұйымдастыру

·      Тіл бұлшық еттерін дамыту

·      Тілді дұрыс қозғауды уйрету

·      Тілді қозғап үйрену бағытын өзгерту және де тез дұрыс бағытын табуға үйрету

vДыбыстарды  дұрыс  айтуға дайындау

·      «Ине» – ауызды ашу, үшкір тілді алға қарай шығару, осы қалыпта 10-15 секунт ұстап тұру керек

·      «Допты қақпаға кіргізу» – жымию. Жалпақ тілдің ұшын төменгі ерінге салу. Үстелдің екінші шетінде жатқан мақтаны урлеу.

·      «Саңырауқұлақ» - ауызды кең ашу. Тісті көрсету. Жалпақ тілді таңдайға жапсырып ұстап тұру.

·      «Тәтті тосап» – Жалпақ тілмен жоғарғы ерінді жалау. Жаттығу кезінде төменгі ерін мен астыңғы жақтың қозғалмауын қадағалау. Тіл міндетті түрде жалпақ болады

№1

аз-аз-аз        

Құдықты каз.

Қаңқылдайды қаз.

Келіп қалды жаз.

Болып қапты жаз.

Атаңа хат жаз.

№2

Ақ-ақ-ақ

Астында болсын тақ!

Алла болсын жақ!

Басыңа қонсын бақ!

Атам маған жақ.

Гүлденіп кетті бақ

Әжем маған жақ.

Боларсың өркез сақ.

Секіреді лақ.

Шұнандайды лақ.

Сылдырайды бұлақ.

№ 3

ер-ер-ер         

Қасиетті жер.

Төгілді көп тер.

Жемістерді тер.

Аға соңынан ер.

Сұрағанын бер.

лау-лау-лау  

Желбірейді жалау

Лапылдайды алау.

№4

ән-ән-ән        

Қамба толы дән.

Әжем айтқан ән.

Құрып жүргін сән.

№5

Яз-яз-яз

Ащы пияз

№6

Яр-яр-яр

Жасыл қияр

№7

Ос-ос-ос

Айдос жақсы дос

№8

 «Л» дыбысын қою
 дыбысты қою үшін үш тәсілді қолданады.
1.(Еліктеу )
- Кеме сияқты гуілде (ЛЛЛЛЛЛЛЛЛ)

№9

«Р» дыбысына байланысты сөздерді буындап айтқызу арқылы;
ра-ра-ра-ара         ор-ор-ор-тор
ро-ро-ро-рома     ру-ру-ру-қару
ар-ар-ар-қар        ур-ур-ур-ура

Ру – ру – ру – керу     Ур – ур –ур – ура

Ры – ры – ры – рыс   Ыр – ыр – ыр – отыр

№10

Са - са - са – Сара ---- ас - ас - ас - бұйра бас
За - за - за – Зада ---аз - аз - аз - басы таз
Сы -сы -сы -сыбдыр -- ыс - ыс - ыс-келді қыс
Зы - зы - зы - зығыр --ыз - ыз - ыз – соқты аяз 

         Дыбыс артикуляциясын дамытуға арналған жаттығулар