Елді мекен түрлері. 9 сынып

В.Комаров ЖОМ  «Топтық жұмыстар арқылы көшбасшылықты дамыту» семинары            Мұғалім :  Байдаулетова А.М Сыныбы        9 «Ә» Пәні               География  Сабақ тақырыбы:     Елді мекендер түрлері Сабақ мақсаты :  Елді мекендер түрлеріне бағыт бере отырып, талдау жасайды:   қала статусы мен қала топтарын анықтайды. ауыл халқы жайында деректі материалдармен танысып,   қоныстану ерекшелігін  анықтауға бағыттайды. Күтілетін нәтиже: Елді мекендерді бағыттары бойынша талдайды, қала статусына  кіретін жайттарды, қала топтары мен тармақтарын, қосымша деректерді пайдалану  арқылы ауылды елді мекенді анықтайды, орналасу себептеріне жауап іздеуге  әрекеттенеді, сабақ мазмұнын ашуға бағытталады   Үйрену мақсатындағы бағаны қоса бағалау:   стикермен бағалау. Смайликтер, бірін – бірі  бағалау, бағалау критерийлері. Рефлексия  Сілтеме:  Деректер, Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы Белсенді сабақ беру тәсілдері мен сабақтағы  әдіс­тәсілдер: «толқынды миграция», «күн  шуақ», « топпен жұмыс», « миға шабуыл», «Лақырылған доп», «хаттар» Қолданылатын модуль:   СТО үйрету    Оүб мен оқытуды бағалау, көшбасшылық, дарынды  және талантты оқушылармен жұмыс, АКТ Тілдік мақсаттағы бағыттар: ауыл қала халық аул город народ Сабақ түрі:   Аралас сабақ Сабақ барысы: Auy /ауыыл/ City / сситей/ People /пиипл/ уақыт «толқынды  миграция»  3 мин 15 мин «Күн шуақ» 3 мин Мұғалімнің іс­әрекеті  Ұйымдастыру кезеңі Оқушылармен амандасып, оқушылардың көңілін сабаққа  аудару Сынып құрамын түгелдеу, тақтаға күн ретін жазу.  Топқа            «Шымкент», «Абай» бойынша бөлінеді.  Жағымды атмосфера қалыптастыру сәті: оқушылар  «толқынды миграция» әдісімен қалалар атын жылдам  айтып, тұрып отырады      «Күн шуақ» ойыны сауалдарға жауап бере отырып, Күннің  бетін ашады. Қазақстандағы экономикалық аудандар саны?  Қазақстанның жер көлемі? Мемлекеттік маңызы бар қалалар? Мұнайлы экономикалық аудан. Қазақстан халқының саны Оңтүстік экономикалық аудандағы облыстар Ең үлкен облыс Шымкент қаласы орналасқан облыс Мұсылмандар уағыздайтын дін Оқушының іс­әрекеті Тақтадан күн ретін жазып  алады. сабақтың  жалпы   мақсатымен   және өткізу  жоспарымен танысады  Оқушылар  топқа бөлінеді.   Оқушылар берілген   тапсырмаларға  жауап В.Комаров ЖОМ  «Топтық жұмыстар арқылы көшбасшылықты дамыту» семинары            береді, өзін­өзі бағалайды. Талдау жұмысы болады                       а) Оқушылар тақырыпты  жазып алады  ә) Жаңа терминдер мен  ұғымдарды  дәптерлеріне  жазады б)Оқушылар мәтінмен  танысып шығады.    ойланады, талқылайды,  оқушылар бағалау  көрсеткіштеріне сүйене  отырып, жақсы жауап  беруге ұмтылады.    «Лақтырыл ған доп» 5 мин 5­7 мин мин «миға шабуыл» 10 мин Ақмола облысының орталығы «Лақтырылған доп» арқылы оқушыларғаҚазақстан  Республикасының саяси әкімшілік картасы   бойынша  сұрақтар қойылады.  Оқушылардың ептілігі мен зейіні  тексеріледі. 1. «Өткенге ой қозғау»  «иә» немесе «жоқ»   оқушылармен жұмыс. Таныстырылымда   берілген тапсырмалардың дұрыс  жауабын анықтайды. 2. «миға шабуыл» және «хаттар» «Жастық – жыныстық» пирамидада көрсетілген  сауалдарға жауап алынады, сондай – ақ  жылдамдатылған ойлануды қажет ететін сұрақтар  беріледі:  Ауыл мен қаланы байланыстыру дұрыс па? Халықты облыс көлемінде орналастырса неше жерге  бөлінер еді? Ауыл шаруашылығына қатысы жоқ қызмет түрімен  айналысатын халықтар қайда тұрады? Егер сіз тұрған мекеніңіз мектептен СШ бағытында  орналасқан болса, үйіңізге қай бағытта қайтқан  болар едіңіз? Сіз тұрған елді мекеннің атауы қалай? Жақын  жатқан ең жақын ауыл? Қала сізден алыс па? Оқушылармен өзара сұхбаттаса отырып, елді мекеннің екі  түрі болатынына жетелеп, сабақ тақырыбын ашады.     12 мин Негізгі бөлім  Жаңа сабақ .  Елді мекеннің түрлері   1 топ   «Шымкент» Қалалық елді мекеннің ерекшелігі, кент, қала ұғымдары Қала немесе қала типтес ауылдар қалай қалыптасқан? Урбандалу, агломерация, мегаполис  ұғымдарының  мазмұны,  Қазақстан қалаларының келешегі 2 топ  «Абай» Ауыл халқының негізгі қызметі, тіршілігі Ауылдық елді мекендердің орналасу ерекшелігі Ауылдық жердегі негізгі проблемаларға шолу, шешу  жолдары «Жұмыспен қамту – 2020»   Тапсырмалармен жұмыс   Постер, стикермен бағалау В.Комаров ЖОМ  «Топтық жұмыстар арқылы көшбасшылықты дамыту» семинары            Сергіту сәті 2 мин 3 мин рефлексия Қазақтың «қара жорғасын қырғыздар қалай билейді» Сергіту сәті   Сергіту сәті Рефлексия       Бағалау  Кері байланыс Қорытындылау:     Елді мекендер өзара тығыз байланыста  болады, шикізат пен дайын өнімді алмасу арқылы  шаруашылық өркендейді.  рефлексия Үйге тапсырма:     Елді мекендер түрлері           Рефлексия Сабақ   барысында   оқушыларды   барынша   өзіме   жақын   тартуға   бағыттадым,   тақырыпты ашудың оңтайлы тәсілі ретінде жақын жердегі ауыл мен   Шымкент қаласын басымдылықта ұстадым. Тапсырманы да топқа қатысты сұрақтардан алдым. Мысалы ауылға «Абай» ауылы­ на осы елді мекенге қатысты тұрмыс тіршілік жайында берсем, қала халқына «Шымкент» тобына қатысты алдым. «миға шабуыл» әдісінде де «қандай қала саған жақын орналасқан?» ­ деген сұраққа олардың «бізге алыс болады» деген жауабының болатынын алдын – ала ескеріп, «сіздің қарсыласыңыз  Шымкент   қаласы  қасыңызда   отырған  жоқ  па?»   ­  деп  бала  көңілінен   шығуға әрекет   жасадым,   әрі   менің   ойым   жүзеге   асып,   томсырайып   отырған   балалар   біршама «жазылғандай» болды.  Таныстырылым бойынша тапсырмамен жұмыс кезеңі   Оқушымен бетпе – бет    Топтық тапсырмалар кезінде көшбасшы  анық көрінді В.Комаров ЖОМ  «Топтық жұмыстар арқылы көшбасшылықты дамыту» семинары            Оқушы іс –әрекетін сырттай бақылау арқылы көптеген қызықты жайттардың куәсі болдым, өзіндік тұжырым, көзқарастарымен топ ережесін сақтай отырып, берілген тапсырмалардың жауаптарын талқылаған топтар жұмысы еріксіз өзіне тартты. Дегенмен де бағыт – бағдар беру керектігін түсіндім де бағыттаушы сұрақтармен жетелеп көріп едім, балалар ойынан шықтым.  С оқушының сабаққа деген талпынысы мені қызықтырды. Сабаққа қатысып қана қоймай, сұраққа жауап беру барысында сыныптастарын итермелеу арқылы алға ұмтылуға бағыттап отырғаны мен үшін маңызды болды. Балалар өзара келісімге келіп бірлесе топтық тапсырманы орындауға көшті Сабақтың шешуші сәтінде «Абай» тобы бақылаушы топты естерінен шығарып өз  жұмыстарын белсене орындауға көшті. Ынтымақтастық ортасы сәтті болды. Келісе отырып, тапсырманы бірінші орындады. В.Комаров ЖОМ  «Топтық жұмыстар арқылы көшбасшылықты дамыту» семинары                  Шымкенттіктер постер қорғауда Қарсыласынан бұрын «Абай» тобы  белгі беру арқылы постер қорғауға шықты.  Микрофонмен ауылдық  елді мекеннің ерекшелігін    «жүзім шоқтары» әдісімен  дәлелдеп  шықты. Елді мекендер түрлері анықталғаннан кейін көрші екі топ достық қауымдастығын  құрып «Қара жорғамен» біраз сергіту сәтінен өтіп рахаттана бой жазды. Стикермен  бағалау арқылы  ойларын ортаға сала отырып, жағымды атмосфера  қалыптастырды. Кері байланыста ауыл мен қала байланысының бүгінгі күндегі  маңыздылығын айта келе, сабақты күнделікті өмірмен байланыстырды.Бағалау  критерийлерімен оқушы еңбегі бағаланды. Топта барлық оқушының жұмысқа  тартылғаны ескертілді. Ерекше үлгі көрсенкен оқушыларға смайликтер берілді. Үйге тапсырма «Елді мекен түрлері»  берілді.