Мемлекет және азаматтық қоғам

1 Кең мағынасы:
Үлкен әлеуметтік топтың ұйымынемесе“халық”, “қоғам”
2. Тар мағынасы:
Басқару құрылымының,мемлекеттік
аппараттың жиынтығы немесе“үкімет”, “әкімшілік”

Мемлекет керек кезінде арнаулы күштеу органдарын пайдалана отырып, өз аумағында тұратын адамдардың мүддесін қорғауға тиіс және соған орай олардың арасындағы арақатынастарды құқықтық ережелер арқылы реттейтін қоғамдық механизм

Ең алғашқы мемлекеттер б.з.д 4мың-3мың жылдықтарда ежелгі Шығыста, нақтырақ, ежелгі Мысырда пайда болған.

Теологиялық теория;
Өкілдері А. Августин, Ф. Аквинский

Өкілдері:
Аристотель, ХVIIIғ ағылшын ойшылы Роберт Филмер
Мәні:
Рулар тайпалар үлкен қауымдастықтар мемлекет

Өкілдері:
Т. Гоббс, Г. Гроций, Ж.Ж. Руссо

Мәні:
Егеменді әмірші мен оның қол астындағылардың келісімі нәтижесінде мемлекет пайда болады

Өкілдері:
Е. Дюринг, Л. Гумплович, К. Каутский

Мәні:
Бір елді екінші елдің басып алуы нәтижесінде арадағы қатынастарды реттеу үшін мемлекет пайда болады.

Өкілдері:
А. Ратцель, В. Соловьев, Б. Чичерин

Мәні:
Мемлекеттің пайда болуында географиялық орта ерекшеліктерін бірінші орынға қояды

Психологиялық теория:

Өкілдері:
Г. Лебон, Э. Дюркгейм

Мәні:
Адамдарға бағыну мен құлшылық ету қажеттілігі мәңгі бақи тән болған.

Өкілдері:
К. Маркс, Ф. Энгельс, В. Ленин

Мәні:
Мемлекеттің пайда болуы жеке меншік пен таптардың шығуымен байланысты

Мемлекеттің негізгі белгілері:

Территорияның бірегейлігі
Ұлттық өзін-өзі анықтауы
Публикалық билік
Құқықтың болуы
Салықтар
Суверенитет

Өз азаматтарының игілігі, мүддесі үшін қызмет ету, олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету.

-экономикалық;
-әлеуметтік өмірді ұйымдастыру;
-заңдылықты қамтамасыз ету;
-мәдени-тәрбиелік;

Мемлекеттің тұтастығы мен қауіпсіздігін қорғау;
Өзін-өзі билеу;
Егемендігін сақтау;
Басқа елдермен тиімді қарым-қатынас жасау;
Өз елінің саяси мүддесінің ықпалдылығына, тиімділігіне жағдай жасау

президенттік.
парламенттік.
аралас.

монархтың билігі белгілі дәрежеде заң шығаратын билік парламентпен шектеледі

Бір адамның қолында тұрған қоғамдық құрылыс

Ресейде Романовтар
династиясы басқарған шақ,
Жапония

Голландия, Бельгия, Дания,
Иордания, Испания, Норвегия,Непал, Люксембург,Марокк, Саул,Арабиясы, Швеция,

Президенттік;
Парламенттік;
Аралас

Биліктің құрылысына қарай

унитарлық федерация конфедерация

Саяси билік бір саяси тәуелсіздігі бар белгілі мақсаттарды
орталыққа мемлекеттердің бірігіп жүзеге асыру үшін
бағынады жаңа мемлекет құруы бірлескен егеменді
елдер

Греция, Италия, Австралия, Австрия. 1848ж.д.Швецария
Қазақстан, Польша, АҚШ, Бельгия, Бразилия, 1778-87ж. Солт.Америка
Финляндия, Франция Германия, Канада, Малайзия 1981-89ж. Сенегамбия

Демократиялы
Тотолитарлық;
Авторитарлық

Мемлекет пен діннің арақатынасына байланысты:

Зайырлы;
Діни;

Бір этносты немесе моноэтникалық;

Көп этносты немесе полиэтникалық

Азаматтық қоғам - мемлекеттік
құрылымнан тыс қалыптасатын
әлеуметтік-экономикалық және мәдени рухани қоғамдық қатынастардың жиынтығы.
Азаматтық қоғамда - мемлекеттің жеке адам өміріне араласуына шек қойылады, ал оның міндеттерін азаматтар өз еркімен атқарады және орындалуын өздері тексереді.

Адамдардың өздері тудырған қауымдастықтар;

Азаматтардың өндірістік және жеке өмірі;

Олардың әдет-ғұрып, салттары;

Азаматтық қоғам материалдық, мәдени жоғары дамыған шақта құқықтық мемлекетке айналады.

Құқықтық мемлекет-демократиялық жолмен қабылданған заң үстемдік ететін, оның алдында бәрі де тең саналатын, жеке адамның құқығы жан-жақты қамтамасыз етілетін мемлекеттік құрылыс