Прэзентацыя па астраноміі "Нестацыянарныя зоркі"

  • pdf
  • 14.04.2025
Публикация на сайте для учителей

Публикация педагогических разработок

Бесплатное участие. Свидетельство автора сразу.
Мгновенные 10 документов в портфолио.

Иконка файла материала нестацыянарныя зоркі.pdf



1. Агульная характарыстыка пераменных зорак.

Многія зоркі змяняюць свае фізічныя характарыстыкі на працягу адносна кароткага перыяду часу. Такія зоркі называюцца нестацыянарнымі.Яны змяняюць сваю свяцільнасць у выніку фізічных працэсаў, што адбываюцца ў саміх зорках. Па гэтай прычыне іх называюць фізічнымі пераменнымі зоркамі.

У залежнасці ад характару працэсаў,якія праходзяць унутры зоркі, фізічныя пераменныя зоркі бываюць пульсуючымі і эруптыўнымі. Пульсуючыя пераменныя зоркіфізічныя пераменныя зоркі, у якіх адбываюцца перыядычныя ваганні бляску(напрыклад, цэфеіды, зоркі тыпу RR Ліры, мірыды). Эруптыўныя зоркіфізічныя пераменныя зоркі, якія праяўляюць сваю пераменнасць у выглядзе ўспышак, якія тлумачацца выкідамі рэчыва (на - прыклад, новыя і звышновыя зоркі).

Першая пульсуючая зорка была адкрыта нямецкім астраномам Давідам Фабрыцыусам у 1596 г.у сузор’і Кіта і названая Мирой. Перыяд змены бляску гэтай зоркі складае 331,6 сутак.

Доўгаперыядычныя пераменныя зоркі называюцца мірыдамі. Практычна ўсе зоркі гэтага тыпу—чырвоныя гіганты велізарных памераў і вялікі свяцільнасці.




Другой разнавіднасцю пульсуючых пераменных зорак з'яўляюцца зоркі тыпу RR Ліры, якія маюць больш кароткія перыяды: ад 0,2 да 1,2 сутак. Практычна ўсе зоркі гэтага тыпу—гіганты спектральнага класа А.Яны вельмі хутка змяняюць бляск. Амплітуда змены бляску дасягае 1-й зорнай велічыні. У гэтых зорак, як і ў цэфеід, існуе залежнасць паміж перыядам і свяцільнасцю.

Зоркі, бляск якіх раптоўна павялічваецца ў тысячы і мільёны разоў за некалькі сутак, пасля чаго памяншаецца да першапачатковага ўзроўню на працягу года і больш, называюцца новымі зоркамі.

Тэрмін "новая зорка" не мае на ўвазе, што зорка нарадзілася. Так называюць зоркі, у якіх раптам павялічыўся бляск. Напрыклад, адна з новых зорак, якая ўспыхнула ў чэрвені 1918 г., павялічыла свой бляск за чатыры дні з 11-й да-0,5-й зорнай велічыні (г. зн. у 40 тыс. разоў), а затым прыняла ранейшае значэнне бляску за перыяд, крыху больш за 1,5 года.



4. Звышновыя зоркі.

Звышновыя зоркі—адна з самых грандыёзных і захапляльных касмічных з'яў. Звышновымі называюцца зоркі, якія ўспыхваюць падобна да новых і дасягаюць у максімуме абсалютнай зорнай велічыні ад -18" да -19". Асобныя звышновыя ў максімуме бляску перавышаюць свяцільнасць Сонца ў дзясяткі мільярдаў разоў, дасягаючы абсалютнай зорнай велічыні M = -21"



Крытычны радыус, да якога павінна сціснуцца зорка, каб ператварыцца ў чорную дзірку, называецца гравітацыйным радыусам (r) або радыусам Шварцшыльда. Для масіўных зорак r, складае некалькі дзясяткаў киламетраў і разлічваецаа па формуле: