Урок по географии "Шартлы билгеләр."

ТЕМА:   Шартлы билгеләр.

Тема максаты: 1. Шартлы билгеләр  турында гомуми мәгълүматлар бирү.

               2. Карталар белән эшләүдә практик күнекмәләрне үстерү.

               3. Фәнгә кызыксыну уяту.

.

Планлаштырылган нәтиҗә

Танып-белү

Регулятив

Коммуникатив

Алган белемнәрне практикада куллана белергә тиеш.

 Шартлы билгеләрне укый белергә тиеш.

Кирәкле мәгълүматны дәреслектән таба белергә тиеш.

Уку мәсьәләсен кабул итү

Үз фикереңне төгәл, аңлаешлы итеп өйтеп бирү.

Төп төшенчәләр:  хәзерге заман рельефы, платформалар, тигезлекләр

Пространство оештыру

Предметара:

Рус теле

Экология

Эш формасы:

катнаш

Ресурслар: дәреслек, ноутбук, экран, презентация, проектор

Дәрес барышы

I Эшкә кызыксыну тудыру

1. Дәрескә әзерлекне тикшерү.

2. Уңай психологик халәт булдыру.

1.      Нәрсә ул план?

2.      Нәрсә ул карта?

3.      Нәрсә ул азимут?

4.      Ориентлашу нәрсә ул?

5.      Нәрсә ул параллель?

6.      Нәрсә ул меридиан?

7.      Нәрсә ул географик карта?

8.      Нәрсә ул глобус?

9.      Нәрсә ул экватор?

II Белем һәм күнекмәләр булдыру

мәктәптән сезнең әй янына ничек үтәргә икәнлеген аңлатырга кирәк, ди. Сез якын-тирәдәге объектларны табигатьтә яисә фото- рәсемдә күренгәнчә ясамыйсыз, ә бәлки кәгазь битендә аларның схемасын — территориянең планын, йортларны — кечкенә квадратлар, урамны яисә юлны — кәкре (бормалы) сызыклар, агачларны түгәрәкләр белән күрсәтеп сызасыз. Топографик планнар, кагыйдә буларак, зур булмаган территориянең төгәл схемасы кирәк булган очракларда файдаланыла. Алар проектлар төзегәндә, төзелеш алып барганда кирәк. Урынның планыннан файдаланмыйча, бернинди дә хуҗалык эшчәнлеге алып барып булмый. Көндәлек тормышта үзебезнең биналар (йортлар, фатирлар, бүлмәләр), участоклар, ишегалды, бакча планнарын төзү файдалы. Топографик план (лат. «планум» — яссылык) — зур булмаган җир өсте участогының, кечерәйтелгән хәлдә, шартлы билгеләр ярдәмендә, яссылыктагы сурәтләнеше.

Шартлы билгеләр. Топографик планнар белән эш итү өчен, аны укый белергә кирәк. Хәрефләрне белмичә укып булмый. Планның «хәрефләре» булып шартлы билгеләр тора. Пландагы предметларныкүрсәткән шартлы билгеләр топографик билгеләр дип атала. Андый билгеләр предметларның үзләренә охшаш.

III Белем һәм күнекмәләрне ныгыту

. “Шартлы билгеләрне таны”

Командаларга чиратлап шартлы билгеләр күрсәтелә. Һәр дөрес әйтелгән шартлы билге өчен 1 балл бирелә.

IV Физкультминутка. Белемнәрне тикшерү

Бирем: Текстагы сүзләрне шартлы билгеләргә алыштырып язарга.

Тимер юл станиясеннән безнең лагерга бара торган юл катнаш урман аша уза, аннан куаклар башланып китә. Юлны кыскартыр өчен, без сукмак буйлап яр кырыеннан киттек, баткаклык яныннан уздык, 15 минуттан елга кырыендагы чишмәгә килеп чыктык. Аннан соң шоссе буена барып, лагерның җиләк – җимеш бакчасына җиттек.

V Йомгаклау

1. Дәрескә анализ.

-Бүгенге дәрестә нинди яңа төшенчәләр белән таныштык? Сезгә нәрсәләрне эшләү җиңел булды? Ә кайсылары авыр тоелды? Авырлыкларны җиңү өчен нәрсә эшләргә кирәк?

2. Өй эше:  

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.      

13.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.      

13.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.      

13.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.      

13.