Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi
Оценка 4.6

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Оценка 4.6
Семинары
doc
математика
6 кл
21.12.2018
Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi
Ushbu tadbir senariysidan matematika fan oyliklarida va matematik kechalarda foydalanish mumkin.O’quvchilarda shakllangan kompetensiyalarni nazorat qilish maqsadida maktabda 5-sinflar o’rtasida matematika fanidan “Xorazmiy izdoshlari” nomli tadbir o’tkazilsa., natijada o’quvchilar kutubxona, qo’shimcha adabiyotlar internet manbalaridan ma’lumotlar qidirishdi,turli xil rasm va chizmalar, bukletlar tayyorlashadi va o’quvchilar tadbirdan buyuk matematik olim Muso Al-Xorazmiy hayoti va kashfiyotlariga oid chuqur bilimga ega bo’ladilar.
xORAZMIY IZDOSHLARI.doc
Matematika fanidan         “Xorazmiy izdoshlari” matematik bellashuv ishlanmasi.       O’yinni o’tkazish tartibi: 2 ta guruhdan 10 tadan o’quvchi                                                     tanlanadi.Ular 10 ta shart                                                           bo’yicha bellashadilar. Shartlar: 1. Тanishtirish,guruh  nomiga izoh berish.   2. Bir lahzalik savol­javob. 3. Matematik formula yozish. 4. Хo’p (topish) o’yini. 5. Har sohadan bir shingil. 6. So’zdan­so’z yasash o’yini. 7. Тafakkur durdonalari. 8. Zukkolar boshqotirmasi (krassvord ishlanadi). 9. Ko’rgazmalar tanlovi. 10.Matematik olimlar hayotidan 7 ta malumot. 1­ shart bo’yicha har bir o’quvchi o’zlarini tanishtiradi va  guruhiga nima sababdan  bu nomni tanlaganliklariga izoh beradi. 2. Bir lahzalik savol­javob guruh. Bu shartda har bir ishtirokchiga 10 tadan savol  beriladi. 1. Berilgan  nuqtadan  teng  uzoqlikda  yotgan  nuqtalar  to‘plami  nima  deb   1­ guruh: ataladi?  (Aylana). ega). 2. Tekislikning  aylana  bilan  chegaralangan  qismi  nima  deyiladi? (Doira). 3. Doira  bilan  aylananing  farqi  nima?  (Aylana  uzunlikga  doira  yuzaga   4. Butunning  teng  bo‘laklari  nima  deb  ataladi?  (Ulushlar)  5. Ikkita  son  va  bitta  chiziq  yordamida  yoziladigan  son  qanday  son  deb   ataladi?   (Kasr  son) 6. Kasr  so‘zi  qanday  manoni  bildiradi? (Bo‘lak)     7. Bir sutkaning 8 dan 3 qismi necha soat?(9 soat). 8. Kubning necha qirrasi bor? (12 ta).  9. Nomalum  qatnashgan  tenglik  nima  deb  ataladi?  (tenglama) 10. Faqat  sonlardan  tuzilib  amal  ishoralari,  qavslar  bilan  birlashtirilgan  yozuv   …  deyiladi.  (sonli ifoda) 2­guruh: 1. Hajm o’lchov birliklarini ayting. 2. O’nli kasr deb nimaga aytiladi?(Mahraji 10 ning darajalaridan iborat kasr) 3.Vatar nima? 4. Тenglamaning ildizi nima? (Тenglamaning to’g’ri tenglikka aylantiruvchi son). 5. Bir oilada 6 ta qiz bor, ularning har birini 1 tadan akasi bor. Oilada hamasi bo’lib  nechta farzand bor? (7 ta). 6. Yilning 6 dan 5 qismi necha oy? (10 oy) 7. Aylana bilan doiraning farqi nima? (Doiraning yuzi bor, aylananing uzunligi).  8. To‘g‘ri  to‘rtburchakning  hamma  tomonlari  uzunliklarning  yig‘indisi  uning  …  deyiladi.  (perimetri) 9. 103   nechaga teng?   (1000). 10. Eng sodda geometrik shakl nima? (Nuqta). 3­shart. Matematik formula yozish.    Bunda har bir komandadan bittadan o’quvchi chiqadi va 1 minut ichida qaysi  guruh ishtirokchisi ko’p formula yoza olishi aniqlanadi. 4­shart: Хo’p o’yini.     Bunda guruhlardan 2 tadan ishtirokchi  chiqib, sonlarni tartib bilan aytadilar va 3  karrali soni o’rniga “xo’p” deyiladi. Agar komandalardan bir ishtirokchi chiqsa, 3  karrali bo’lgan son o’rniga “Хo’p” deyiladi. Agar 100 gacha yetib borsalar g’olib  hisoblanadi. 5­shart: Har sohadan bir shingil.   Guruh ishtirokchilariga 10 ta turli sohaga oid savollar beriladi. 1­guruhga: 1. Bor ajoyib qadrdonim.     Shirin so’zli, bilim konim,      Yoshlikni ko’zlaydi u,     Qo’lga olsam so’zlaydi u (Kitob) 2. Qaysi songa 10 ni qo’shgach, 10 ga bo’lsak 9 chiqadi. (80) 3. Qirg’oq bilan suv o’rtasida nima bor? (bilan bog’lanuvchisi) 4. Odamda nima bo’lmasa, nimali bo’lmasa, nima qilmasa yasholmaydi? (Hunari,  ilmi bo’lmasa, mehnat qilmasa) 5. Beshta cho’pning nechta uchi bor, besh yarimtasinichi? (10 ta va 12 ta) 6. Тim qora kichkina xol,     Тo’xtatar yo’lda darxol (Nuqta) 7. “Тopishmoq” so’zini qanday o’qish mumkin? (Chapdan o’ngga qarab) 8.20 dan 88 ni ayirsa 22 qoladi. Buni qanday tushunish mumkin? (20 ni rim arqami  bilan yozish kerak). 9. Axmoq qachon oqil bo’lur? (So’zlamasa) 10. Olaqarg’a o’zini ”Men qushman” deb ayta oladimi? (Ayta olmaydi, chunki  gapira olmaydi). II–guruh savollari: 1. Dengiz ostida qanday tosh bo’lmaydi? (Quruq tosh). 2. Qaysi vaqtda soatga qarab bo’lmaydi? (Uxlaganda). 3. Uchta traktorchining Axmad isimli akasi bor. Lekin Axmad akaning akalari yo’q.  Bu qanday bo’ladi? (Тraktorchilar ayollar. Axmad akaning singillari). 4.  Qachon 4 ni ko’rib yigirma deysiz? (Soatda). 5. Sen u,  men u, u, biz, Nechta bo’ldik hammamiz? (Uchta). 6. O’ndan o’nni ayirsak o’n qoladi. Buni tushuntiring. (Qo’ldan qo’l qopni yeching). 7. Yomg’ir yog’ib turganda qarg’a qanday daraxtga qo’nadi? (Ho’l daraxtga  qo’nadi). 8. “K” harfidan boshlanur     “K” bilan bo’lur tamom.     Ba’zan “o’qish oynasi     Deyishar bu nima? (Kundalik). 9. “Kes” so’zi o’rniga qaysi sonni ishlatish mumkin: (40­sonini). 10. Kecha “ertaga” ertaga “Kecha” bo’ladigan  kun qaysi? (Bugun).                                         So’zdan­so’z yasash o’yini. 6­shart:    XORAZMIY   IZDOSHLARI   iborasidan  so’zlar hosil qilish. Eng ko’p so’z  tuzgan guruh  g’olib bo’ladilar. 7­ shart:    Bunda har bir guruhda 1 ta ishtirokchi  chiqib 1 minut ichida son qatnashgan  maqollar aytadilar, ko’p maqol aytgan ishtirokchi g’olib sanaladi . M: 1) Yetti o’lchab bir kes,       2) Bir daraxt bilan bog’  bo’lmas, 3) Тulkining terisi bir marta shilinadi.        4) Bir kishi ariq qaziydi , ming kishi suv ichadi.       5) Bilagi zo’r birni yengar            Bilimi zo’r mingni 8­ shart: Ko’rgazmalar tanlovi .       Bunda musobaqadan oldin guruh ishtirokchilariga  referat yoki bukletlar  tayyorlash aytiladi. Musobaqa  kuni baholanadi. 9­ shart Matematik olimlar hayotidan 7 ta ma’lumot berish kerak . I­guruh:             Ulug’bek           Ulug’bek  1394­1449 yillarda yashagan, buyuk o’zbek olimi va davlat arbobi, asl ismi Muhammad Тarag’ay , u Sohibquron Amir Тemurning nabirasi.       Ulug’bek taxminan 1425­ 1428 yillarda Samarqand yaqinidagi Obi Rahmat  tepaligiga o’zining rasadxonasirni  quradi. Rasadxonaning binosi 3 qavatli bo’lib,  uning asosiy  asbob   kvadratining balandligi 50 metr edi.      Ulug’bekning  eng mashhur  asari “Ziji Kuragoniy” deb ataluvchi  astronomik  jadvaldir. U 1018 ta yuldizni o’z ichiga olgan.  Ulug’bekning tirgonometirik  jadvallari 10 ta  o’nli xona aniqligida hisoblangan. Zijda Ulug’bek 1 gradusning  sinusini hisoblash uchun alohida risola yozganligi qayd qilindi.                             II­guruh:     Хorazmiy.       Al­Хorazmiyning “Al ­jabr” nomli kitobi Yevropada “Algebra” deb atalgan. U  Xorazimda tug’ilgan. Riyoziyot  va tabiat ilmlarini chuqur egallgan. U Farg’onalik  do’sti Al­Farg’oniy bilan Bog’dodda rasadxona qurishga boshchilik qilgan. Ular  birgalikda yer kurrasining aylana uzunligini aniqlaganlar. Хorazmiy “Sur’at al arz”  nomli kitobida Afrika, Osiyo va Yevropa qit’alarini aniq tavsiflaganlar. Koinot  sirlarini o’rganishga oid ijodlari uning “Ziji” kitobida bayon etilgan.       Хorazmiy Bog’dodda vafot etgan. 10 –shart: Krassvord har bir guruh ishtirokchisiga beriladi. (Shart ishtirokchilari guruh  a’zolari orasidan o’ziga yordamchi olishlari mumkin).   BOSHQOTIRMA 1 2 3 4 8 7 A L X O 5 R A Z M I Y 10 BOSHQOTIRMA SAVOLLARI 1.Aylananing  ixtiyoriy  ikki nuqtasini tutashtiruvchi kesma.  2.Raqamlardan biri. 3. Kasr chizig`ining ostidagi son.  4. Tekislikning  aylana bilan chegaralangan qismi. 5. Markazdan aylanagacha bo’lgan masofa. 6. Noma’lum son qatnashgan tenglik. 7. Tenglamani to`g`ri tenglikka aylantiradigan son.  8. Ikki tomondan chegaralangan chiziq.  9. Buyuk matematik olimlardan biri. 10. Berilgan nuqtadan bir xil uzoqlikdagi nuqtalar to`plami Tadbir yakunida   g’olib guruhlar taqdirlanadilar. O’zbekiston Respublikasi Xalq Ta’limi Vazirligi Navoiy viloyati Navbahor tumani XTB ga qarashli 17-umumiy o’rta ta’lim maktabi matematika fani o’qituvchisi ning “Xorazmiy izdoshlari ” mavzusidagi bellashuv

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi

Xorazmiy izdoshlari nomli bellashuv senariysi
Материалы на данной страницы взяты из открытых истончиков либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.
21.12.2018