Интернет туралы теория

Сабақтың тақырыбы: Интернет туралы теория Сабақтың мақсаты:  Білімдік –  Internet – бүкіләлемдік желі туралы   мағлұмат беру, білімін толықтыру Дамытушылық – Компьютерлік желілер туралы түсінік бере отырып, оқушылардың информатика пәнінен алған  білімдерін толықтыру, ой ­  өрістерін дамыту, өзіндік іс әрекетін, шығармашылығын, пәнге деген қызығушылығын арттыру.    Тәрбиелік – жауапкершілікке, адамгершілікке, ұқыптылыққа, тазалыққа тәрбиелеу Түрі: дәріс сабақ Әдісі: баяндау, сұрақ­жауап Көрнекілік:  слайдтар, компьютер, проектор Жоспары:  1. Ұйымдастыру бөлімі 2. Дәрістер 3. Қорытынды 4. Үйге тапсырма Сабақтың барысы:       І. Кіріспе сөз       ІІ. Дәріс тақырыптары: Компьютерлік желілер, топологиясы, түрлері, Бүкіләлемдік желі – Internet, оның мүмкіндіктері, Интернеттің шығу тарихы, Әлемдік желіге қосылу, WWW  ­ бүкіләлемдік өрмек, Web­парақ, сайт, адрестері, Іздеу жүйелері, Электрондық почта,  ІІІ. Қорытынды сөз. Бүкіләлемдік желі – Internet, оның мүмкіндіктері. Internet ұғымы. Internet (бас әріппен жазылса) – кез келген компьютерді жер шарында орналасқан басқа жұмыс станциясымен, яғни телефон арнасына қосылған басқа компьютермен жылдам байланыстыратын Дүние жүзілік желі. Оны дүниедегі ең ауқымды (глобаьный) желі деп атайды. Осылай телефон арнасы арқылы байланыса алатын компьютерлер бір­бірімен ТСР/ІР хаттама ережелерімен мәлімет алмасады, оларды бір нұсқада, яғни бір тілде сөйлейді деп айтсада болады. Дүниежүзілік Халықаралық телефон желісі сияқты оны ешкім басқармайды, ол ешкімнің жеке меншігі емес. Міне, сы Интернет желісі көмегімен электрондық почта арқылы хабар алып, беріп басқа компьютерлердегі ақпараттарды көріп, қашықтан телеконференцияларға қатынасу жұмыстарын жүргізуге мүмкіндік бар.  ТСР/ІР  – Интернет желісіне қосылған компьютерлер арасындағы ақпарат алмасуды қамтамасыз ететін мәліметтерді бір жүйеге келтіру  ережелері немесе оларды құрастыру хаттамасы. ІР (Internet Protocol) – мәліметтерді оны алушының адресі көрсетілген шағын тақырыптары бар бірнешіе бөліктерге немесе дестелерге бөлетін желіаралық хаттама. ТСР (Transmisson Control Protocol) – мәліметті жөнелту ісін басқаратын хаттама, ол желідегі ақпарат дестелерін дұрыс жеткізу үшін жауапты болып саналады.  Интернет желісінің құрылымы. Әрбір тұтынушы компьютерді кәдімгі телефон арнасымен түйінді машиналармен байланысады. Ал түйінді немесе негізгі машиналар бір­бірімен қуатты оптикалық талшықты немесе спутникті арналармен жалғасады. Түйінді машиналар кез келген жай компьютерлер арасында байланыс орнату үшін қажет, олар: тәулік бойынша үзіліссіз жұмыс істеп, байланыс сеаныстарының арасындағы уақытта жолда жүрген ақпараттарды уақытша сақтайды; ақпараттық серверлер деп аталатын мәлімет жинақтауыш компьютерлермен жылдам істейтін оптикалық түрдегі байланыстыру ісін қамтамасыз етеді.  Ақпараттық   сервер   дегеніміз   –   қалың   көпшілікке   арналған,   әрбір   тұтынушы   пайдалана   алатын   көптеген   ақпараттар   түрлері жинақталған арнаулы компьютер. Мұнда жаңалықтар, мерзімді баспасөз, жарнамалар, т.с.с мәліметтер сақталады.  Желіге   қосылған   компьютерге   қайталанбайтын   айрықша   өзіндік   адрес   беріледі,   адрес   компьютердің   типімен   (IBM,   Macintoch), операциялық жүйенің түрімен (MS DOS  Windows 98 Windows NT) байланыста болмайды, демек жіберілген ақпарат тура адрес көрсетілген компьютерге келліп түседі. Интернет қазіргі кезде ең жылдам, әрі арзан, әрі сенімді байланыс жабдығына айналды деуге болады.  Ал, енді түйінді машиналар қалай ұйымдастырылған, Интернетте адресті кім тағайындайды, компьютерлер арасындағы байланыс қалай қамтамасыз етіледі, компьютер телефонмен қалай қосылады деген мәселеге келсек, бұның барлығын істейтін арнайы қоғам – Интернет провайдері деген ұйым, мекеме бар. Мысалы, Алматыда Интернет провайдері болып қызмет атқаратын Интернет трейнинг орталығы, Nursat, S&G Communications, Parasang, Қазақтелеком, Астел Арна Спринт т.с.с мекмелер жұмыс істейді. Интернет  желісінің  меншікті  иесі   немесе       бағынышты   ұйымдары   жоқ.     Әртүрлі  желінің  жұмысын   стандарттау,  қадағалау  және басқарумен байланысты жұмыстарды атқарады, желі үшін қажетті құжаттарды дайындайды. Оларға:       Интернет қоғамдастығы (Internet Society ­ISOC) Интернет инженерлерінің жұмысшы тобы (Internet Engineering Task Force ­ IETF) Интернетті зерттеушілер тобы (Internet Researd Task Force ­ IRTF) Интернет  инженерлерін басқару тобы (Internet Engeneering Steering Group ­ IESG) Интернет архитектурасы Советі (Internet Arcbitecture Board ­ IAB) Интернет желісі информациясының Орталығы (Internet Network Information Center ­ InterNIC) Мысалы: Internet Society – ISOC   ­  протоколдар мен стандарттарды дайындаумен айналысады.  Internet Arcbitecture Board – IAB – протоколдардың архитектурасы мен дамуын қадағалау, жаңа стандарттар дайындау, материалдарды жариялаумен шұғылданады.  Internet   Engineering   Task   Force   –   IETF   –   желіні   басқарумен   және   пайдаланушының   қолданбалы   программаларымен   байланысты протоколдарды дайындайды. Internet Network Information Center – InterNIC – ІР адрестер мен домен аттарын  бөледі, информациялық және анықтамалық қызмет түрлерін көрсетеді. Интернет арқылы үйден шықпай­ақ, көптеген елдерді, қалаларды аралап, музейлерді, кітапханаларды көріп, дүниежүзілік мәдени және ғылыми жетістіктермен танысып, оларға өркениетті елдің азаматы ретінде өз үлесіңізді қосып, өзіңізді дүниенің бір кішкене бөлігі ретінде сезіну мүмкіндігіне ие боласыз. Интернет мүмкіндіктері. Интернет ­ ақпарат көзі. Онда мыњдаған газет, журналдардыњ электронды нұсқасы бар, желі арқылы жүздеген радиостанциялар мен телекомпаниялармен байланысуға болады.  Интернет ­ єлемдегі үлкен ойын­сауық көзі. Сіз єлемніњ түкпір­түкпіріндегі достарыњызбен компьютерлік ойындар ойнай аласыз, сүйікті   рок­группањыздыњ   өмірі   туралы   жєне   соњғы   дискілермен   таныса,   тыњдай   аласыз,   сөзжұмбақтар   шешіп   жєне   соњғы   футбол ойыныныњ қорытындысын біле аласыз.  Интернет ­ ењ үлкен прогрессивті жєне коммуникативті єњгіме құралы. Күнделікті өмірде қолданушылар желі арқылы жолдаулар жібере алады, түрлі адамдармен таныса алады. Интернет – бизнеске өте қолайлы.  Электрондық сауда өте єйгілі болып келе жатыр. Интернет арқылы сіз азық­түлікке тапсырыс бере, ала аласыз, гүл жібере, автокөлік сатып аласыз. Сонымен қатар єлемдегі соњғы сауда биржасы жайлы, акция курсын білуге, жиналыстар өткізе, ақы төлеуге болады. Интернет­жарнама  құралы.  Желі   арқылы   миллиондаған   аудиторияға   тегін   қызмет   түрлері   жєне   заттар   туралы   білуге   болады. Интернеттегі бет тєулік бойы жұмыс жасайды. Интернет­   шығармашылықтыњ   кењістігі.   Сіз   өзіњіздіњ     қандай   тақырыпқа   болса   да   парағыњызды   құрып,   онда   өзініњдіњ фотосуретіњізді, єњгімелерініњзді, суреттерініњізді, ғылыми мақалаларыњызды т.с.с орналастыра аласыз.  Мысалы: егерде сіз ас дайындаудыњ түрлі қыр сырын білгіњіз келсе, онда www  Көптеген ішімдік түрлері туралы  www   .с   hita  оныњ қайнатылуы) жайлы сізге мына мекен­жайдағы аспазшы айтады: www   /  kvas  .  net        .с   ooking  .а   dt   .  ru   /  vino,  www   .  cooking    ­  rhtm   /  cooking    /  index    .  ru   /  cats  .о   mni    .  ru сайтына барыњыз.  ­  book    #  kvas  сайдтарына барасыз, чай (сорттары жєне    /  drinks    /  teacoffeecacao    /  tea. Сонымен   қатар     компьютерлік   көмекшілерде   бар.   оларға   графиктік   функцияларды  құруға  арналған  бағдарламаларды   жатқызуға болады. Мысалы: график (graphic) www.сhat.ru/~erubcov/pro.нtml бағдарламасы график құруға арналған. Интернет  желісіне қосылу, онымен жұмыс істеу үшін компьютер, модем, телефон арнасы, осыларды байланыстыру  ісін атқаратын Әлемдік желіге қосылу программалық  жасақ қажет және  белгілі бір провайдермен байланысу керек. Модем Модем дегеніміз – провайдар торабымен дербес компьютердыњ  байланысын қамтамасыз ететін арнайы құрылғы. Модемніњ негізгі сипаттамасы   болып   ол   арқылы   бір   секундтағы     тасымалданатын   биттер   санымен   өлшенетін   оныњ   мєліметтерді   қабылдау/   жөнелту жылдамдығы   (бит/с   немесе   кбит/с­  b/s,  kb/s  )   саналады.   Модемніњ   жылдамдығы   жоғары   болған   сайын   оныњ   бағасы   да   өсіп   отырады. Модемдер орналасуларына қарай  ішкі  жєне сыртқы  болып екіге бөлінеді. Ішкі модемдер  арзанырақ болады, оларды  сатып  алу  кезінде провайдерлермен ақылдасқан абзал. Бірақ Алматыда көптеген провайдерлер 50кбит/с­тан жоғары жылдамдықты қамтамсыз ете алмайды, оныњ үстіне біздегі телефон желілері де єлсіз келеді, сондықтан жылдамдығы 56 кбит/с модем алудыњ қажеті шамалы. Модем –бір компьютердегі мєліметтерді екінші компьюторге телзефон линиясыныњ көмегімен тасымалдауға арналған құрылғы. Көптеген   жања   модемдер   сіздіњ   дайындаған   документтеріњізді   автоматты   түрде   факсқа   жібере   алады   жєне   факс   қабылдап, автоответчикпен жұмыс жасап, номерді шығарып бере алады жєне т.б.  Модемніњ негізі болып үш негізгә қызмет орындайтын бірнеше микросхемалары болып табылады:  Цифрлық   –   сигналдық   процессор     (DSP)   ­   іс­єрекетті   басқарып,   компьютерлық   информацияны   жіберуге   дайындайды.   Оныњ құрамында протоколды сақтау, сонымен қатар программалық модемді құраушы – BIOS.  DSP­тен өтіп, информацияның сығулына, коррекцияның қателеріне жауап беретін арнайы микросхеманың контроллеріне жібереді.  Барлық жіберуге әзір информацияны аналогтық сигналдан цифрлық сигналға айналдырып телефон линиясы арқылы жіберу үшін кодек   алынады.   Сіздің   компьютеріңізге   түсетін   информация   қайта   оқытудан   өтеді   және   цифрлық   сигналдық   процессордың   (DSP) контроллеріне өңдеуге беріледі. Модемнің екі типі болады:  Сыртқы модем   порттың (СОМ) немесе USB портының артынша қосылады. Ішкі модем PIS разъемінде еркін орналасады. Бұл модемнің екі типінің де  жетістіктері мен кемшіліктері де көптеген. Сыртқы модеммен жұмыс жасау тұрақты. Сонымен қатар оны компьютерді айырмай­ақ сөндіруге болады. Ішкі модемнің ерекшелігі – оның бағасы өте төмен. Оның тағы да бір жақсы ерекшелігі­компактілігі. Модемнің басқа да классификациясы бар. Мысалға: қарапайым және дауыстық модем. Наушниктермен микрофонды қосуға арналған разъездер жинақталған. Дыбыстық модемнің көмегімен ”Интернет – телефонымен” қатынас жасау ыңғайлы. Протокол және жылдамдық Протоколды екі модемнің байланыс қондырған кезін тілмен салыстыруға болады.  Жылдамдық   –   бұл   мәліметтерді   қабылдау   және   беру   кезіндегі   уақыт   аралығы.   Протокол   берілетін   мәліметтердің   типін   және жылдамдығын   анықтайды.   Қосу   кезінде   модем   өте   күшті   жылдамдық   көрсетеді.   Жалпы     компьютердің   жіберген   информация   көлемі қабылдаған   информация   көлеміне   қарағанда   8­10   есе   аз.   57600   bps   жылдамдықпен   мегабайттық   файлды   3­4   минутта   тасымалданады. Сондықтан сағатына 12­14 Мбайт  шегі болып есептелінеді. Ал Интернетте ең төменгі жылдамдық 28800 bps болып табылады. Интернетпен байланысқан провайдер компаниясы деп аталатын мекемелер єрбір компьютерді Интернетке қосып бере алады. Желіге қосылудыњ бірнеше түрі бар, олар: ­ ­ ­ Бұлардыњ ерекшеліктері: тұрақты қосылып тұрмайтын байланыстар (кіру жолдары ); қосылып тұратын тікелей байланыстар (кіру жолдары); почталық байланыстар.    Тұрақты қосылып тұрмайтын байланыс –мұнда жеке компьютер тікелей ТСР/IP желісіне қосылған (Transmission Control Protocol)  Internet Protocol­тасымалдауды басқару протоколы  (интержелі протоколы) түрде болады, бұл  Интернеттіњ бір шеткі бөлігі, яғни жеке  компьютер мекемедегі желімен тұрақты байланыстағы негізгі компьютермен жалғасып тұр. Мұндай байланыс  белгіленген немесе тұрақты  тікелей байланыс түрі деп аталады. Қосылып тұратын тікелей байланыс көбінесе SLIP, CSLIP немесе PPP деп аталады.(Serial Line INTERNET PROTOCOL­тізбекті желі үшін INTERNET протоколы, Compressed Slip­тығыздалған Slip Piont –to Point  Protokol –нүкте­нүкте”протоколы) 5. Қорытынды сөз 6. Үйге тапсырма ­ Интернетке шығып, рефераттар мен сайттардың адрестерін алып келу.