Ұлы Отан соғысының басталуы

Қылышбаев Серік Егінбайұлы Құмкешу жалпы білім беретін орта мектебінің тарих пәні мұғалімі Қостанай облысы, Аманкелді ауданы                Қазақстан тарихынан әңгімелер Сабақтың тақырыбы:  49. Ұлы Отан соғысының басталуы Сабақтың мақсаты: Білімділік:  оқушыларға  Ұлы  Отан соғысы  жайлы  мағлұмат  беру,  Қазақстандағы  Ұлы Отан   соғысы   жылдарындағы   жағдай,   жеңіске   қосқан   Қазақстандықтардың   үлесі   жайлы және Ұлы жеңістің тарихи маңызы туралы білім алуға көмектесу. Дамытушылық:  тақырыпты   меңгерте   отырып   Ұлы   жеңіс   жайлы   білімдерін   дамыту, ойлау қабілеттерін арттыру, нақты мәліметтерді қабылдау дағдыларын қалыптастыру.  Тәрбиелік:  жеңістің   маңызын   түсіндіру   арқылы   Отанға   деген   сүйішпеншілік   сезіміне, патриоттыққа, отансүйгіштікке тәрбиелеу, өз елінің тарихына қызығушылығын арттыру. Сабақтың түрі: аралас Әдісі: интерактивті тақтамен жұмыс, жұптық жұмыс, топпен жұмыс. Пәнаралық байланыс: әдебиет, музыка, бейнелеу, т.б.   Көрнекілік:  соғыс туралы картиналар, КСРО батырларының суреттері, бұрынғы КСРО және Еуропа картасы. Сабақтың барысы:   I. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгендеп екі     топқа бөлемін.                         II. Үй тапсырмасын сұрау. Қызғыушылық ояту: Миға шабуыл:  «Йә»   немесе   «Жоқ   »   деген   жауап   арқылы   өткен   тақырыпты   қайталау мақсатында сұрақтар қойамын.       1. «Сауатсыздық жойылмасынба?        2.  20­30­жылдары халық ағарту ісінде  өзгерістер жүзеге асты ма?                  3.Қазақстандағы ғылымның дамуы қандай дәрежеде болғаның білесіңбе?       4.Қазақстанда өнер саласында жетістіктер болды ма?      5.20­30­жылдардағы мәдени құрылыстың даму дәрежесі болды ма?  Осы   сұрақтарға   жауап   алғаннан   кейін   үйге   берілген   сөзжұмбақтарды   тексеріп   шығып бағалаймын. Бұдан әрі   үй тапсырмасына берілген өткен тақырыпты қорытындылаймын. III. Жаңа сабақ. Жаңа   сабақтың   тақырыбы   тақтаға   жазылады.   мақсаттарын айтып беремін.   Оқушыларға   сабақтың   негізгі Сабакты төмендегідей жоспар бойынша түсіндіремін: 1.  Фашистік Германияның соғыс жоспары. 2.  Қазақстан Ұлы Отан соғысы жылдарында.     Ұлы Отан соғысы қай жылдары болды? Оқушылардың берген жауабын толықтыра отырып, мәтінді өзбетінше оқып бұрын оқығаның естеріне түсіріп топтастырамыз талдау жүргіземіз.       Ұлы Отан соғысы 1941­1945 жылдар аралығында болды. Еуропада орналасқан Германияда 1933 жылы ұлтшыл­фашистік тәртіп орнады. Жетекшісі Адольф Гитлер болды. 1939 жылы фашистік Германия әлемге иелік ету мақсатында соғыс бастады.   1939   жылы   1   қыркүйекте   Польша   жеріне   басып   кірді.   1941   жылы   Германия Еуропаның көптеген елдерін басып алды. Енді тек оған қарсы шығатын КСРО ғана қалды. Фашистік Германия КСРО­ны 3­4 ай­дың ішінде басып алу жоспарын жасады. Ол жоспар «Барбаросса» деп аталды. 1941 жылы 22 маусымда неміс өскерлері КСРО шека­расына басып кірді. Ұлы Отан соғысы осылай басталды.   2.   Мағынаны ашу.  Әр оқушыларға тақырыптың тақырыпшаларын бөліп беремін. Оқушы:        1.Іштей   оқйды.2.Түсінеді.3.Ойланады.4.Жеке   талдайды.5.Жұппен   талдайды.6.Топпен талдайды.    Мәтінді оқушыларға оқыта отырып талдатамын. Қазақстан   халқы   да   Отан   қорғау   ісіне   алғашқы   күндерден   бастап   өз   үлестерін қосты. Қазақстан халқының бестен бірі майданға аттанды. Ең   алдымен   Қазақстан   экономикасын   соғысқа   бейімдеп   қайта   құру   жүргізілді.   Көптеген өнеркәсіптер соғысқа қажетті заттар шығаратын кәсіпорын етіліп қайта құрылды. Сонымен қатар майдан өңірі болып саналатын Ресей, Украина, Белоруссиядан көптеген кәсіпорындар Қазақстанға көшірілді. Ондай кәсіпорындардың саны 220­ға жетті. Қазақстан   майданды   шикізатпен   қамтамасыз   ететін   негізгі   базаға   айналды.   Майданда қолданылған барлық оқтың 90%­ы Қазақстан  жерінде өндірілген  қорғасыннан жасалды. Қазақстан жерінде яғни тылда негізінен кәрі адамдар, әйелдер және балалар жұмыс істеді.   Мәтінді оқытып оқушылармен бірге талдаймыз. Бұдан   кейін     КСРО   және   Еуропа   картасын   пайдалана   отырып,   тақырыпты толықтырып шығамын. Картаға оқушыларды шығарып, олардың білімдерін тексеремін.  3. Үш жақты түсіндірмелі күнделік әдісін пайдалана отырып, оқушылар оқығанын одан әрі толықтырады. 1.Мәтіндегі таңқалдыратын нәрсені анықтайды. 2.Неліктен қызықтыратыдығын нақтылайды. 3.Мәселелік сұрақ қояды. 4.Сұраққа жауап алады. 5.Дәптерге жауабын жазады. Не таңқалдырды? Соғыс   1941­1945жж   соғыс 1418   күн   мен   түнге созылды.27   мил   кеңес   адамы қаза   тапты   соның   ішінде қазақстандықтық      410 мың адам.   күн Неліктен? түнге Соғыс   созылсада.Батыр   ағалар   мен апалармыз   да қорғалды біз мақтан­ тұтамыз ерліктерін.   арқасын­ Сұрақ? Ұлы Отан соғысына  Ауылымыздың аталарымыз бен  Апаларымыз   қатыс­   ты ма?Олардын енбе­гі ерлігі туралы  Айтып бересізбе.   Қорытынды кезең: Сабақты қорытындылау үшін   карточкалық тапсырмаларды пайдаланамын. 1.  «Барбаросса» жоспарының мәні неде? 2.  Фашистік Германияның мақсаты. 3.  Қазақстан майданды негізгі қамтамасыз етуші. 4.  Қазақстан экономикасын соғысқа бейімдеп қайта құру. 5.  Тыл еңбегі жайында не білеміз? 6.  Қазақстан ­ майдан арсеналы дегенді қалай түсінесің? Аталған тапсырмаларға жауап ала отырып   Ұлы Отан соғысы жайлы оқушылардың пікірін,   көзкарасын   білемін.   Онда   негізінен   проблемалық   сұрақтар   қоямын.   Соңында бүгінгі тақырыпқа шолу жасап картаны пайдалана отырып сабақты қорытындылай келе ертенгі сабақта біз Қазақстандықтар Ленинград және Мәскеу үшін шайқасқан ерліктері мен қалаларды картадан көрсетіп шолу жасап өтемін. Бағалау: Өзін­ өзі бағалау. (кретириалды бағалау) Үй тапсырмасы: 1. 49­параграфты оқу. Эссе Отан туралы.