Проект урока по родному (чувашскому языку) на тему "Антонимы" (5 класс, чувашский язык)

Чăваш Республикин Вĕренÿ тата çамрăксен политикин министерстви Чăваш Республикин вĕренÿ институчĕ Чăваш чĕлхипе литературикафедри Технологи картти Урок теми «Антонимсем» Ч=ваш ч\лхи: 5  класс (чăваш чĕлхиллĕ шкул) Хатĕрлекенĕ – Сулагаева Елена Кузьминична,  Ч=нл= район\нчи п\т\м\шле п\лъ паракан Кив\ Улхаш в=там шкулта чăваш чĕлхипе литературине вĕрентекен Проект й\рки Предмет: Чăваш чĕлхи Класс: 5 класс Шкул : Ч=нл= район\нчи п\т\м\шле п\лъ паракан Кив\ Улхаш в=там шкул\ Урок теми: Антонимсем Урок тĕсĕ: çĕнĕ пĕлÿ илмелли виçĕ тапхăрлă урок. Технологисем: вăйă, ушкăнпа ĕçлени, юлташпа пĕрле ĕçлесе вĕренни, харкамлăха аталантарасси, «Критикăллă» шухăшлава аталантарасси, сывлăха  упрасси, системăллă­ĕçлевлĕхлĕ. Харкамăн (пайăррăн) пĕлÿ илмелли тĕллевсем: Права : в\ренъпе к=с=кланма хавхалантарни; х=й\н =с-т=н шайне п\лсе хаклани; в\рен\ве к=м=лпа хутш=нма яв=ёни; Т\ллевпе тупс=м: т\ллевсем лартса йыв=рл=хсене ё\нтерме в\ренни. Моральпа этика: ачасен тавракур=мне пуянлатни, к=м=л – сипет енчен х=й тун= \ёсене хакласа с=лтавлама п\лни; чăваш чĕлхин илемлĕхне хаклама пултарни, тăван чĕлхене хисеплени, унпа мăнаçланни. Предметăн пĕрлĕхлĕ результачĕсен тĕллевĕсем: Й\ркелъ: \ё\н т\ллевне лартма, т\рл\ енл\н пурн=ёлама х=н=хни;\ё й\ркине тупма, тун= \ёе п\т\млетме х=н=хни; \ёе тун= май в=х=тпа п\лсе ус= курни. Хутш=ну: учительпе тата тант=шсемпе хутш=нса в\ренессинепланлани; сăмахпа каласа е çырса пĕлтернĕ информацие тĕрĕс  ăнланни; пĕччен е ушкăнпа тумалли вĕренÿ ĕçĕн тĕллевне, йĕркине ăнланса илни; ĕç результатне каласа е çырса хаклама пултарни. Информаци: ё\н\ информаципе, в\ренъ модел\семпе \ёлеме х=н=хни; \ё юх=м\пе результач\сене т\р\слени тата хаклани;х=н=хтарусемпе \ёсене, страниц=ра пал=ртн= с=махсемпе й\ркесене х=в=рт тупма в\ренни; пан= ыйтусене хуравлама в\ренни; п\т\млетъ тума в\ренни; лартн= т\ллев патне т\рл\ майпа пыма х=н=хни. Предметăн ятарлă пĕлÿ илмелли тĕллевĕсем:  В\ренкенсен п\лъ, пултару, х=н=ху \ё\ - х\л\: антонимсене тупма, вĕсемпе пуплевре усă курма вĕренни; урок в\ё\нче \ё юх=м\н результач\сене т\р\слени, хак пани. В\рентъ хевти – талпанав\: сăмахпа каласа е çырса пелтернине (текст тĕллевне, темине, тĕп тата хушма информацине) кирлĕ пек ăнланни,  хак пама пултарни. Мелпе меслетсем: тус тата тăшман „мĕнле” пулнине хаклакан хĕвеллĕ кластерпа кăсăклантарса яни; ыйту­хурав; учитель сăмахĕ; шырав, словарь  ĕçĕ; ыйтусем çине хурав тупма вĕренни; синквейн туни, уйрăмшарăн тухса калаçма хăнăхни,ушкăнпа ĕçлени. Литература теорий\: Антоним ­ ..., синоним ­ ... Словарь ĕçĕ: сăрă, ÿрече Курăмлăх хатĕрĕсем: урок презентацийĕ (кроссворд, кластерпа синквейн, даймонд); Интернетран илнĕ материалсем, кĕнекесем; валеçсе памалли материал (карточкăсем), антонимсен словарĕ. Кăтарту хатĕрĕсем: компьютер, презентаци, мультимедиапроектор, таблица. Проект=н результач\. Урокăн технологи картти. 1. Кăсăклантарса яни.(5­10 мин) 1) Учитель сывлăх сунни. 2) Дежурнăйпа калаçни. 3) Урокра кăмаллă ĕçлеме хавхалантарни. Учитель ачасене ыйтусем парать: ­ Кам хăйĕн килти ĕçĕпе кăмăллă, çав ларать. ­Сана мĕн кулянтарчĕ? Эсĕ мĕнпе кăмăллă мар? ­ Паян урокра пĕр йăнăшсăр çырма шутлакансем сулахай аллине çĕклеççĕ… ­ Паян урокра доска умĕнче хуравлас текенсем сылтăм аллине çĕклеççĕ… 4) Киле панă ĕçе тĕрĕслени. 5) Кроссворд тупсăмĕсене тупса урок темипе тĕллевĕсене палăртни. Кроссворд ыйтăвĕсем çине тĕрĕс хуравласан паянхи урокăн темине пĕлме май пуррине учитель ăнлантарать.  Темăна („Антоним”) ачасем палăртнă хыççăн учитель доска çине çырса хурать. Ун хыççăн учитель ачасене урокăн тĕллевĕсене палăртма пулăшать: ­Паянхи урокăн тĕллевĕсем мĕнле пулма пултараççĕ­ши?  Ачасен хуравĕсене итленĕ хыççăн: ­Паян антонимсене тупма, вĕсемпе пуплевре усă курма вĕренетпĕр. 2. Ăнланса илни (20­25 мин.) 1. Презентацири ÿкерчĕксене сăнаса антонимсене тупса палăртни. 2. Ÿкерчĕкри пулăмсене пĕлтерекен сăмахсене усă курса предложенисем йĕркелени.  3. Антонимсен таблиципе паллашни. 4. Кану саманчĕ. 5. Вĕренÿ кĕнекинчи (151 с.) правилăна сасăпа вулани. 6. Карточкăсемпе \ёлесси. 7. Пурнăçланă ĕçе ачасем тетрадьсене пĕр­пĕринпе улăштарса презентаци тăрăх тĕрĕслени, хак пани. 8. Вăйă саманчĕ. Ачасене виçĕ ушкăна уйăрни. Презентацире панă сăмахсен антонимĕсене тупни. Учитель ĕçе пурнăçлама антонимсен  словарĕ(вăл ачасен сĕтелĕ çинче) пулăшнине палăртать. 9. Текстпа ĕçлени (учебникри 350 –мĕш хăнăхтару). Текстри паллă тунă сăмахсен антонимĕсене тупни. Текста тишкерни, ят пани. Учитель  ачасен хуравĕсене итлесе пĕтĕмлетÿ туни: ­Мĕншĕн çапла ят патăр? Ĕнентерĕр. Ачасем, çак текст мĕне вĕрентет? Юлташăн мĕнле пулмалла? Пĕтĕмлетъ туса «тус» тата «тăшман» сăмахсен кластерĕсене туни, синквейн ёырни. Синквейн . 1 й\рке – япала яч\ (п\р с=мах е с=мах майлаш=в\) 2 й\рке – с=маха с=нлакан ик\ палл= яч\. 3 й\рке – с=мах=н \ёне пал=ртакан виё\ глагол 4 й\рке – п\т\млетъ п\лтер\шл\ предложении 5 й\рке – п\т\млетъ с=мах\, метафора. 3. Рефлекси (10 мин.) ǎ Япала ячĕ. Пĕрремĕш йĕркери япала ятне  нлантаракан  икĕ палл  ячĕ. Пĕрремĕш йĕркери с махпа çых нн  виçĕ ĕç­хĕл. ǎ Т ват  с махран т ракан предложени, вĕсенчен иккĕшĕ 1­мĕш йĕркери япала ятне уçса параççĕ., иккĕшĕ ­7­мĕш йĕркерине. Çиччĕмĕш йĕркери самахпа çых нн  виçĕ ĕç­хĕл Çиччĕмĕш йĕркери япала ятне  нлантаракан икĕ палл  ячĕ. Пĕрремĕш йĕркери япала ятне хирĕçлекен япала ячĕ. ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ 1)Урока пĕтĕмлетÿ туса «Антоним» даймонд çырни. ǎ Халĕ вара даймонд çыр п р. В л çичĕ йĕркерен т рать: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.   1. Çуркунне.   2. Ешĕл, хавасл .ǎ   3. Ешерет, çухатать, салатать. ǎ   4. Çуркунне – пулт ран, кĕркунне­ ш рттан.   5. Пуçтарать, т рантарать, пуйтарать. ǎ ǎ   6. Тунс хл , ылт н.   7. Кĕркунне.  ǎ ǎ ǎ Ачасем урока тата хăйсен ĕçне хак парса «Предложение малалла тăс» ĕçе пурнăçлани:  ­ Урокра мана çакă интереслĕ пулчĕ… ­ Паян урокра эпĕ çакна ăнлантăм, пĕлтĕм… ­ Мана çакă йывăр пулчĕ... ­ Ыран урокра манăн …. 2) Урок вĕçĕнче ачасем йывăç турачĕсем çине çулçăсем, чечексем е çимĕçсем çыпăçтарни: ­ Çимĕçсем – урок усăллă, ăнăçлă, çитĕнÿллĕ; ­ Чечексем – япăхах мар; ­ Çулçă – урок килĕшмерĕ. 3) Киле ĕç пани, ăнлантарни (пĕрне суйласа илмелле).  1. 350 –мĕш хăнăхтарури калава вĕçлесе çырмалла; 2. 354­ мĕш хăнăхтару; 3. Антонимсен словарĕнчен 10 антонимсен мăшăрне тупса çырса килмелле. Урок ачасем хăйсен пĕлĕвне учитель панă критерисемпе хакланипе вĕçленни. Хушса панисем. 1. Кроссворд ыйтăвĕсем: (ачасем хуравланă май отвечĕсем тухса пыраççĕ) (2 слайд) 1. Пĕчĕкскер, хитрескер, çĕр мăкăртса тухнăскер ( кăмпа) 2. Ани шурă, вăрлăхĕ хура (кĕнеке) 3. Пĕчĕк çеççĕ кинĕм пур, çĕр хут кĕпе тăхăнать ( купăста) 4. Куçа курăнмасть, сасси çухалмасть( телефон) 5. Хĕлле хĕлĕпех ĕçлет, çулла хăяккăн выртать (çунашка) 6. Хăй шалта, çÿçĕ тулта (кишĕр) 7. Каçхине вăранть, кăнтăрла çывăрать (тăмана) ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ 2. Карточк семпе ĕçлесси.  Вĕсене парса илекенĕсем Асамç сем. ­ Ачасем, карточк сем çинче тупмалли юмахсем. Вĕсен тупс мне тупар­ха. 1­мĕш ушк н.ǎ Автанран лутра, лашаран çÿллĕ. (Пĕкĕ) Тултан сак р кĕтеслĕ, шалтан т ват кĕтеслĕ. (Пÿрт) 2­мĕш ушк н.ǎ ǎ ǎ Т л пĕ  пÿртре, çанни тулта. (М рье) Хĕлле хĕлĕпе ĕçлет, çулла х якк н выртать. (Çуна) 3­мĕш ушк нǎ Лашаран çÿллĕ, кур кран лутра (Йĕнерчĕк) ǎ ǎ ǎ Ш лĕ пур, ç варĕ çук (П чк ) 4­мĕш ушк нǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ ǎ Ани шур , в рл хĕ хура. (Кĕнеке) Шалта йĕпе, тулта хура. (Хуран) Антонимсем Пĕр­пĕрне  хирĕçле  пĕлтерĕшлĕ  пĕр   пуплев пайне кĕрекен с махсем ǎ Мĕнле  пĕлтерĕшлĕ   пулнине  кура Хисеп  пĕлтерĕшлисем Пĕрре­тепре нумай­сахал Нумай-сахал 4.Выр н ǎ пĕлтерĕшлисем Кунта­лере Ум­хыç 1.пахал х ǎ пĕлтерĕшлисем Аш ­сивĕ ǎ Çÿхе­хул нǎ 2. ­ ? Ир­каç ǎ К çал­пĕлтĕр 5.­? Кай­ кил Ĕçле­ кан Мĕнле  майпа  пулнине кура пулнине кура 1.Тĕрлĕ тымартан Кай­кил  Çивĕч­м ранǎ 1.Пĕр  тымартан ǎ Анл ­анс р ǎ